بخشی از مقاله
چکیده:
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین خود کارآمدی پژوهشی با انگیزه پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان می باشد. روش پژوهش توصیفی همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان که درسال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای به جحم 351 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی بی اسچک و همکاران - - 1997 و پرسشنامه هرمنس - - 1976 استفاده گردید. داده های پژوهش با استفاده از روشهای آمارتوصیفی - میانگین، انحراف معیار، کجی ، کشیدگی - و استنباطی - آزمون پیرسون، ضریب رگرسیون - تحلیل شد. نتایج تحلیل داد ها نشان داد که بین خودکارآمدی پژوهشی با انگیزه پیشرفت رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد.نتایج رگرسیون نیز حاکی از آن است که متغیر خودکارآمدی پژوهشی به طور معناداری، انگیزه پیشرفت را پیش بینی می کند.
واژگان کلیدی: خود کارآمدی پژوهشی ، انگیزه پیشرفت ، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان
مقدمه
با توجه به اهمیت پژوهش و باورهای پژوهشی همچون خودکارآمدی پژوهشی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی، لازم است این باورها به دقت ارزیابی شود. پرداختن به این نکات و باورها نقاط قوت و ضعف پژوهشی دانشجویان، پژوهشگران مبتدی را مشخص میکند. این اطلاعات میتواند مورد استفاده سیاستگذاران آموزش عالی و دستاندرکاران امور پژوهشی و آموزش پژوهش قرار گیرد. استادان نیز با اطلاع از نقاط قوت و ضعف پژوهشی دانشجویان، برنامه ریزی بهتری برای آموزش چگونگی اجرای پژوهش خواهند داشت. پژوهشهای اخیر نشان داده است که چندین عامل در دنبال کردن و انجام دادن فعالیتهای پژوهشی نقش داشته اند از جمله محیط آموزشی -پژوهشی متغیرهای شناختی اجتماعی مثل خودکارآمدی پژوهشی می توان اشاره کرد . - 11 - خودکارآمدی پژوهشی میزان اعتماد افراد به توانای های خود برای تکمیل یک کار پژوهشی است . - 10 -
امروزه همه ی صاحبانظران و معلمان و حتی دانش آموزان و دانشجویان اعتقاد دارند و تصریح می کنند، تدریس عملی و عینی مطالب درسی از دوره ی ابتدائی گرفته تا تحصیلات عالی دانشگاهی میتواند به صورت کاملاً مؤثر در تثبیت یادگیری ها و همچنین کاربردی تر کردن آن ها تأثیر بسزایی داشته باشد. در واقع درگیر شدن یادگیرنده با موضوع درسی یا به بیان دیگر، درگیر شدن یادگیرنده با یک مسئله در زمینه ی درس مورد نظر و تلاش و تفکر برای یافتن راه حل آن مسئله و همچنین خودکارآمدی در پژوهش باعث می شود که هم یادگیری مطالب بهتر و عمیق تر صورت بگیرد وهم اینکه این یادگیری در فرد درونی شده و به صورت پایدار در می آید. حتی در این راه ممکن است با مسائل یا سؤالات جدیدی روبرو شود و دوباره برای یافتن پاسخ آن تلاش و کنجکاوی کند.
در واقع رسیدن به نتیجه و پاسخ مسئله، پاداش و یا بهتر بگوئیم، انگیزه ای می شود که یادگیرنده را به تلاش برای مسائل دیگر ترغیب می کند - قنبری و سلطانزاده، . - 1395 باور های دانشجو درباره توانایی هایشان باعث می شود تا تکلیفی را انجام دهد. بر همین اساس خودکارآمدی پژوهشی به عنوان یکی از متغیرهای انگیزشی باور های افراد درباره خود، برای انجام تکلیف است - . - 4
بنا به تعریف رابینز، انگیزه پیشرفت عبارت است ازسائقی برای پیشی گرفتن بر دیگران و دستیابی به پیشرفت با توجه به ملاکهای مشخص وتلاش برای کسب موفقیت است . میان ا نگیز ه ی پیشرفت و خودکارآمدی، رابطه ی تداخلی و تعاملی وجود داردمعمولاً. دانش آموزان با خودکارآمدی بالا به موفقیتهای چشمگیری در موقعیتهای تحصیلی دست مییابند - . - 6 در این پژوهش کوشش می شود که رابطه خودکارآمدی پژوهشی باانگیزه پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه باهنر بررسی شود. فرضیه پژوهش، بین خودارآمدی پژوهشی با انگیزه پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان رابطه وجود دارد.
فرضیه: H0 بین خود کارآمدی پژوهشی با انگیزه پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان رابطه معناداری وجود ندارد.
فرضیه: H1 بین خود کارآمدی پژوهشی با انگیزه پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان رابطه معناداری وجود دارد.
روش تحقیق
روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند که شامل4500 نفر می باشند و با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای به حجم 351 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی بی اسچک، هربرت و برد - 1996 - استفاده شد.پرسشنامه دارای 48 گویه و از چهارمولفه تشکیل شده است که عبارتند از--1 توانایی انجام دادن وظایف اولیه پژوهش -2 توانایی اجرای پژوهش -3 توانایی تحلیل و ارائه نتایج -4 توانایی همکاری در اجرای پژوهش. این پرسشنامه توسط کارشکی و بهمن آبادی - 1392 - اعتبار سنجی شده است. در پژوهش مذکور پایایی پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ %97 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی، چهار بعد مورد نظر به دست آورد که در آن 58 درصد واریانس سؤال ها استخراج شده بود. شماره سوالات مربوط به هر مؤلفه به شرح زیر است. همچنین از پرسشنامه انگیزه پیشرفت که در سال 1977 توسط هرمنس طراحی شده است استفاده شدپرسشنامه هرمنس شامل 29 سؤال است. سؤالات پرسشنامه به صورت جملات ناتمام بیان شده است.وبه دنبال هر جمله چند گزینه داده شده است.جهت یکسان سازی سؤالات برای هر 29 سؤال پرسشنامه 4 گزینه نوشته شده است.
این گزینه ها به حسب اینکه شدت انگیزه پیشرفت از زیاد به کم یا کم به زیاد باشد به آنها نمره داده می شود. و بر مبنای دانش نظری تجربی موجود درباره نیاز به پیشرفت و با بررسی پژوهش های مربوط به این زمینه تدوین شده، شامل سؤال است که به صورت جمله های ناتمام وبه صورت چهار گزین های بیان شد ه اند و نمره گذاری آن به این صورت است که در سؤال های 1، 4، 9، 10، 14، 15، 16، 20، 23، 27، 28 و29 به گزینه - الف - 4نمره، گزینه - ب - 3نمره، گزینه - ج - 2 نمره و گزینه - د - 1 نمره تعلق می گیرد و در مابقی سؤال ها به گزینه های - الف - تا - د - ، به ترتیب بین 1 تا 4 نمره تعلق می گیرد. حداقل نمره 29 و حداکثر 116 است که که نمره های بالا نشان دهنده انگیزه پیشرفت بالا و نمره های پایین نشا ن دهنده انگیز ه پیشرفت پایین است. برای محاسبه اعتبار آزمون، هرمنس از اعتباریابی محتوا که اساس آن را پژوه های قبلی درباره انگیزه پیشرفت تشکیل می داد، استفاده کرد .همچنین، وی ضریب همبستگی هر سؤال را با رفتارهای پیشرفت گرا محاسبه کرد ه است که دامنه این ضرایب بین%31 و%57 است. در پژوهش مرادی و همکاران - - 1389 تحت عنوان تأثیر عزت نفس، خودکارآمدی و انگیزش پیشرفت بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به ناتوانی جسمی حرکتی پایایی اجرای پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی 30 نفر از معلولان شهر اصفهان، با استفاده از روش آلفای کرونباخ %71 به دست آمده است.
یافته ها
جدول نتایج تجزیه و تحلیل داده ها را در سطح توصیفی نشان می دهد. جدول: 2 آمار توصیفی