بخشی از مقاله
خلاصه
اطلاعات ابزار قدرتمندی در دست صاحبان قدرت است که از طریق آن هژمونی خود را به طور خزنده در لایه های مختلف فرهنگی- اجتماعی جوامع می گسترانند. نیروی انسانی متخصص و کارآمد و همینطور مجهز به اطلاعات روز، سرمایه اصلی و قابل برنامه ریزی هر دولتی محسوب می شود. هدف اصلی این تحقیق تعیین میزان پذیرش آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه می باشد .
جامعه آماری پژوهش عبارست از کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه که شامل 260 نفر می باشند. در این پژوهش حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 155 نفر تعیین می شود، که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است. روش نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش، تصادفی ساده می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین آمادگی ، دسترسی، مهارت الکترونیکی ، آموزش، فراهم بودن تجهیزات، آمادگی فرهنگی با آموزش الکترونیکی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه رابطه معنی داری وجود دارد.
مقدمه
اقتصاددانان بر این باورند که در هزاره ی سوم، دانش و فناوری نقش اصلی را در افزایش بهره وری و رشد اقتصادی خواهد داشت. سرعت ظهور ابداعات در این هزاره افزایش یافته به طوری که هنوز مراحل توسعه و همگانی شدن استفاده از یک نوآوری به پایان نرسیده محصولی جدیدتر ارائه می گردد. تغییرات سریع اقتصادی، اجتماعی و فناورانه، ماهیت زندگی و مشاغل افراد را تحت تاثیر قرار داده است.
هر فرد برای رویارویی با این تغییرات باید به طور مداوم در حال یادگیری و باز آموزی باشد. در این میان از جمله عرصه هایی که در چند سال اخیر مورد هجوم فناوری اطلاعات قرار گرفته، عرصه ی یادگیری و آموزش است. به نقل از دودرستات1 بیان می دارد که آموزش عالی نیز با این تغییرات هماهنگ شده و در زمینه قابلیت هایی که انواع جدیدی از اشتغال به فراگیری را که مستقل از محدودیت های مکانی و زمانی است، امکان پذیر می سازد.
بیان مسأله
در شروع هزاره سوم، وجود شهرهای الکترونیکی و اینترنتی و خدمات رسانی از طریق فنآوری اطلاعات زمینه ارتقاء کیفیت خدمات و ارائه فرصتهای گسترده تر برای مشارکت در فرآیندها و امور کشورها را امکانپذیر نموده است. در این راستا، فنآوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان اصلی ترین
محور تحول و توسعه بوده و توان علمی و قدرت کشورها را در تولید، توزیع و استفاده از دانش نشان می دهد. آموزش الکترونیکی در سراسر
جهان موردتوجه بسیاری قرارگرفته و در ایران نیز بیشتر دانشگاه ها درحال به کارگیری گسترده این فناوری هستند، اما گسترش مؤثر آموزشهای الکترونیکی در کشور بدون آمادگی همه جانبه دانشجویان، استادان وکاربران برای بهره گیری از فناوری در ابعاد دانشی، بینشی،و مهارتی موفقیت آمیز نخواهد بود.
در دهه های اخیر، گستره فعالیت در زمینه آموزش و یادگیری نیز چون دیگر فعالیتهای علمی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و غیره، از توسعه و پیشرفت سریع فناوری و ظهور پدیدههایی چون ماهواره، رایانه، اینترنت و غیره متأثر و دگرگون شدهاست. پیدایش سیستمهای پردازشِ داده-رایانه- با سابقهای بیش از سه دهه و توسعه صنعت نیمه هادیها، سبب شدهاست که رایانه از انحصار سازمانها و مراکز خاص خارج و در بسیاری از عرصههای کاربردی اجتماعی و فردی وارد شود؛ به گونهای که در دهه نود، در بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی، حتی مدارس ابتدایی هم مجهز به امکانات رایانهای متناسب شدند.
تریاندیس1971 میزان آمادگی هر فرد را متشکل از مؤلفه های رفتاری، شناختی و عاطفی میداند جنبه عاطفی، هیجان یا احساسی است که شامل بیان علاقه یا عدم علاقه درباره موضوعی می باشد و مؤلفه شناختی بیان باورها میباشد به عبارت دیگر باور به این معنی است که موضوعی میتواند به صورت معنی داری کیفیت یا بازده کار او را افزایش دهد. مؤلفه رفتاری، آن چیزی است که یک فردواقعًا انجام میدهد یا قصد انجام آن را دارد و از سوی تجارب فردی تأثیر می پذیرد
این پژوهش در نظر دارد که در خصوص بررسی میزان آمادگی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهر کرمانشاه به منظور استفاده از آموزش الکترونیکی مؤلفههای میزان مهارت، آمادگی فرهنگی برای پذیرش، میزان فراهم بودن تجهیزات جهت کار در محیطهای آموزش الکترونیکی، میزان دسترسی به محیطهای آموزش الکترونیکی، را از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بررسی نماید.
اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
امروزه در آموزش عالی دیگر بحث بهبود روش های تدریس مطرح نیست، بلکه سخن از بهسازی فرایند یادگیری است. تفاوت های فردی در واقع مانعی برای موفقیت آموزش گروهی در دانشگاه هاست. استادان برای حل این مشکل باید با توجه به نیازهای فردی و تفاوت سبک های یادگیری دانشجویان، ابزار و رسانه مناسب را انتخاب کند و برای تدریس و یادگیری به شیوا های منطقی از آن بهره گیرد
به عبارت دیگر باید خصوصیات فردی هر دانشجو را شناسایی کند و برای نیازهای او راهبرد آموزشی مناسب را تدارک ببیند. امروزه ثابت شده است که رایانه و اینترنت می تواند این مشکل را حل کند.همه دانشجویان می توانند بر پایه نیازها و خصوصیات فردی خویش از رایانه و اینترنت کمک بگیرند. و با اتکا به هوش خودارزیابی که ارمغان دیگری از رایانه است، وضعیت خود را برای نیل به هدف های آموزشی پیش بینی شده ارزشیابی کنند
سرمایه انسانی اصلی ترین و مهم ترین منبع سرمایه گذاری اقتصادی در عصر حاضر است. نیروی کار امروز باید قادر به پردازش حجم وسیعی از اطلاعات در مدت زمان کوتاهی باشد. با کوتاه تر شدن دوره حیات و چرخه های تولید محصول، اطلاعات و آموزش های قبلی به سرعت منسوخ می شوند. از سوی دیگر افزایش سرعت تولید محصولات جدید، مدیران آموزشی را ناگزیر به انتقال سریع تر و مؤثر دانش و مهارت به کارکنان خود می کند. در عصر تولیدات لحظه ای، آموزش فوری عنصر اساسی برای کسب موفقیت در سازمان ها محسوب می شود. نگاهی به دور و اطراف خود بیاندازد و به سرعت تغییر محیط، ابزارها توجه نمایید، دیگر در این عصرآموزش های سنتی پاسخگو نیستند
امروزه فناوری اطلاعات با همه تحولات و تأثیراتش در تمامی عرصه های علوم یکی از ضروری ترین ابزارها در صحنه آموزش محسوب می شود. ظهور تکنولوژی و گسترش آن منجر به تولید روز افزون علم و همچنین سهولت اشاعه آن به تمامی افراد گردید.به این ترتیب هدایت و سازماندهی این اطلاعات کثیر از دغدغه های اصلی زمامداران تعلیم و تربیت شد. چرا که فرصت های آموزش رسمی دیگر امکان انتقال اطلاعات به شیوه های گذشته را فراهم نمی نمایند.بنابراین تغییر شیوه های تدریس، به کارگیری فناوری اطلاعاتی در ارائه دروس و یادگیری چگونگی آموزش به فراگیران از راهکارهای اساسی آموزش در عصر اطلاعات گردید. به این ترتیب استفاده از فناوری اطلاعات امروزه از مباحث مهم محافل آموزشی بسیاری از کشورهاست
اهداف پژوهش: هدف کلی پژوهش
تعیین میزان پذیرش آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
اهداف جزیی پژوهش
- 1 تعیین میزان وجود مهارت کار در محیطهای آموزش الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
- 2 تعیین میزان به کارگیری آموزش الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
- 3 تعیین میزان فراهم بودن تجهیزات لازم جهت کار در محیط آموزش الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
-4 تعیین میزان دسترسی به محیط آموزش الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
- 5 تعین میزان آمادگی فرهنگی اجرای آمنوزش الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
سؤالات پژوهش
-1 تا چه اندازه فضای مناسب برای اجرای آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد؟
-2 تا چه اندازه مهارت کار در محیط های آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد؟
-3 تا چه اندازه حوزه آموزش از روش های آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی استفاده می شود؟
-4 تا چه اندازه تجهیزات لازم جهت کار در محیط های آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد؟
-5 تا چه اندازه دسترسی به محیط آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی فراهم می باشد؟
- 6 تا چه اندازه آمادگی فرهنگی برای اجرای آموزش الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی وجود دارد؟
مبانی نظری
مفهوم یادگیریٌ را می توان به صورتهای مختلف تعریف کرد. معروف ترین تعریف آن به قرار زیر است: یادگیری به فرایند ایجاد تغییر نسبتاً پایدار در رفتار یا توان رفتاریٍ که حاصل تجربهَ است گفته میشود و نمی توان آن را به حالتهای موقتی بدن مانند آنچه بر اثر بیماری، خستگی، یا مصرف داروها پدید میآید نسبت داد. ویژگیهای مهم این تعریف این است اول تغییر مد نظر میباشد تغییری نسبتأ پایدار در رفتار که بر اثر تجربه بوجود آمده باشد.
براساس تعریف فوق یادگیری به تغییر میانجامد؛ یعنی بعد از کسب تجربه یادگیری موجود زنده، از جمله انسان، از حالت قبل از کسب تجربه به یک حالت تازه تغییر می یابد. این یادگیری چه پیچیده باشد، مانند یادگیری نحوهُ دوچرخه سواری یا راندن اتومبیل، چه ساده، چون یادگیری یک شماره تلفن یا نام یک شخص، در هر حال یادگیرنده پس از کسب مهارت یا اطلاع تازه در نحوه برخوردش با رویدادها، در مقایسه با زمان پیش از یادگیری، تغییر میکند
یادگیری الکترونیکی واژه بسیار گسترده ای است و تعاریف گوناگون و مختلفی در رابطه با آن وجود دارد. اما جامع ترین و در عین حال کوتاه ترین تعریفی که می توان از این واژه ارائه داد عبارت است از: هرنوع یادگیری یا آموزشی که با کمک انواع مدیا های الکترونیکی انجام گیرد.در واقع یادگیری الکترونیکی استفاده از پیشرفت های تکنولوژیکی برای فعال کردن و توانمند کردن افراد در جهت یادگیری فارغ از زمان ومکان است