بخشی از مقاله
چکیده:
در دنیاي امروز استرس شغلی به عنوان مشکل و معضلی جدي در میان انواع مشاغل به ویژه در میان کارکنانرو اعضاي هیات علمی دانشگاهها محسوب میشود.ردر این میان فعالیتهاي بدنی و ورزشی به عنوان ابزاري سودمند با تأثیرات گسترده و نقش ارزشمند خود از جمله عوامل مهم و تأثیرگذاري هستند که افراد میتوانند باراستفاده از آن بر فشارهاي روحی-روانی خودهمچون استرس شغلی فائق آیند. رهدف از انجام این پژوهش تعیین رابطه بین فعالیت بدنی با میزان استرس شغلی در کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد میباشد.رجامعهي آماري این پژوهش شامل 919رنفر از کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سال 1389-90ربوده ورنمونهي آماري این پژوهش شامل 276رنفر از کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد میباشد.
ربهترین ابزار اندازهگیريرکهردر این پژوهشرمورد استفاده قرار گرفت، پرسشنامهي فعالیت بدنی" ربک" رو پرسشنامهي استرس شغلی""HSE ربود. همچنین در این پژوهش به منظور طبقهبندي نمرات خام وتوصیف اندازههاي نمونه از روشهاي آمار توصیفی، براي مقایسهي میانگینها از آزمون tردر گروههاي مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیرها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شده است.رنتایج به دست آمده به شرح زیر است:ربین فعالیت بدنی با میزان استرس شغلی در کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد رابطهي معنیداري مشاهده شد عP = 0/001لا.رو همچنین بین استرس شغلی در کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد تفاوت معنیداري مشاهده شد عP = 0/001لا.رر
واژههاي کلیدي:رفعالیت بدنی، استرس شغلی، کارکنان، اعضاي هیات علمی
مقدمه
فشارهاي شغلی بر نیروهاي انسانی، هزینههاي هنگفتی را به سازمانها وارد میکنند و ممکن است عوارض زیادي را در پی داشته باشند و تحریک و تلاش انسان را متزلزل ساخته و موجب عدم کارآیی و بهرهوري و در نهایتراثر بخشی سازمانها شوندعغفوریان، 1377لا. ردر این راستا استرس، عمومیترین مسألهي زندگی انسانهاست و "طاعون قرن مدرن" رشناخته شده که برزندگی میلیونها انسان سایه انداختهرو همزمان سلامت جسم و روان بشر رارتهدید میکند.ردر عصر ارتباطات، فنآوري پیشرفته با سرعت سرسام آوري به پیش میرود و در پشت سر خود انسانهاي واخورده و تنهایی را برجاي میگذارد که وجودشان مملوء از تعارضات و تضادهاست و همین ناکامیها منجر به استرس و در کنار آن افسردگی در افراد میشودرعخواجه پور، 1377لا.
ربدین ترتیب است که فشار عصبی در سازمانهارهمچون آفتی، نیروها را تحلیل میکند و فعالیتها و تلاشها را عقیم می-سازد.راز میان نشانههاي عمومی استرس موارد زیر از جمله بیاشتهایی یا اشتهاي زیاد، بیخوابی یا خواب بیش از اندازه، دردهاي مداوم، خلاء ذهنی و احساسی، استرس در محیط کار، درگیري با کارفرما، ترس از شکست، برنامههاي کاري فشرده، نبودن امکانات کافی و رابطهي استرس با میزان انجام کار آشکارتر است ععلوي، 1372لا.طی پژوهشهاي به عمل آمده بسیاري از پژوهشگران بر نقش مفید فعالیتهاي بدنی رو ورزشی رتاکید داشتند.
همچون حسینیروش ع1385لا، رضاآبادي ع1385لا، علوي ع1387لا، رفونگ لی و همکاران ع2009لا، گربر، هارتمن، پوش و کلمن ع2010لا، و عدهي بسیار اندکی نقش آن را بیتأثیر دانستندرهمچون سیو، کوپر و لانگ ع2000لا. مطالعهاي را که در پیش رو دارید با هدف"تعیین رابطه بین فعالیت بدنی با میزان استرس شغلی در کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد"رصورت گرفته که هدف آن، توجه مسئولین و دستاندرکاران مدیریت بر لزوم توجه به فعالیتهايربدنی و ورزشیربه عنوان مؤلفهاي مهم در جهت بهبود سلامت روانی و پیشگیري و کاهش استرسرشغلی در عملکرد کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد میباشد که به انجام رسید.
روش شناسی پژوهش
با توجه به قلمروي مکانی اجراي این پژوهش و بر اساس اطلاعات و آمار دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، جامعهي آماري این پژوهش شامل کلیهي کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اعم از تماموقت و نیمهوقت میباشد.رکه بر این اساس کل اعضاي هیات علمی دانشگاه مزبور، شامل 554رنفر، که 253رنفر فوق لیسانس و 301رنفر دکتراي تخصصی میباشند.رو کارکنان دانشگاه، 365رنفر شامل زن و مرد اعم از رسمی و غیر رسمی میباشند.رو کل جامعه آماري ما شامل 919رنفر میباشند.
نمونه ي آماري و روش نمونهگیري
نمونهي آماري ما در این پژوهش، بخشی از جامعهي آماري مورد مطالعه است که همهي ویژگیهاي جامعهي مورد نظر را که از لحاظ موضوع پژوهشی ما مدنظر است را دارا میباشد.رو اندازهي نمونهيرآماري درراین پژوهش، بستگی به ماهیت پژوهش ابزارراندازهگیري به کار برده شده با توجه به خصوصیات جامعهي مورد نظر میباشد.رو در این پژوهش براي تعیین حجم نمونه-آماري از فرمول کوکران استفاده شد.رنمونهي مورد نظر را میتوان با روش نمونهگیري طبقهاي از دانشکدههاي مختلف انتخاب نمود.براي این منظور هر دانشکده را به عنوان یک طبقه در نظر گرفته و از هر دانشکده تعدادي نمونه به طور تصادفی انتخاب گردیدند.
روش و محاسبهي حجم نمونه
در این پژوهش به منظور تعیین حجم نمونهي آماري، با توجه به این که جامعهي مورد پژوهش 919رنفر میباشند.ربا استفاده از فرمول کوکران میتوان نمونهاي به حجم مشخص جمع آوري کرد.ربا توجه به حجم جامعهي مورد بررسی که 919رنفر بودهاند،با نمونهي 276 رنفري میتوان با اطمینان 95 ردرصدي خطاي کمتر از ./1 ررا با توجه به فرمول کوکران ایجاد نمود که در این
پژوهش براي اطمینان بیشتر نمونه 276رنفري انتخاب شده است.
متغیرهاي پژوهش
-رمتغیر مستقل:ردر این پژوهشرمتغیر مستقل، میزان "فعالیت بدنی"رآزمودنیهاست.
-رمتغیر وابسته:ردر این پژوهشرمتغیر وابسته، میزان "استرس شغلی"رآزمودنیهاست.
ابزار اندازهگیري
با مدنظر قراردادن اهداف این پژوهش، بهترین و مؤثرترین راهی را که میشود براي جمعآوري اطلاعات مورد نیاز موردتوجه قرار دادراستفاده از "پرسشنامه"راست.پرسشنامههاي مربوطه در این پژوهش به قرار زیر است:
الف-ررپرسشنامهي مشخصات فردي عمحققساختهلارر
ب-ررپرسشنامهي فعالیت بدنی"بک"رر
ج-رپرسشنامهي استرس شغلی""HSEررر
یافتههاي پژوهش
فرضیه اول بین فعالیت بدنی با میزان استرس شغلی در کارکنان و اعضاي هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد رابطهي معنیداري وجود ندارد.براي بررسی این فرضیه بعد از بدست آوردن میزان فعالیت بدنی و میزان استرس شغلی از پرسشنامهرهاي مربوطه، با توجه به حجم بالاي نمونه از آزمون پیرسون استفاده شده است.ر
