بخشی از مقاله
چکیده
هدف: هدف از این تحقیق بررسی روابط دو طرفه ی بین سلامتی روحی یا ذهنی و متغیر های شخصیتی با عملکرد ورزشی تحت تاثیر سن و جنس افراد می باشد.
روش: پرسشنامه ای در بین ورزشکارانی 185 - نفر - که در جلسات روان درمانی ورزشی شرکت کرده بودند پخش شد . متغیر های شخصیتی توسط ابزار آزمایشی و با استفاده از پرسشنامه شناخت ویژگی های شخصیتی کالیفرنیا - CPI-21 - مورد اندازه گیری و بررسی قرار گرفتند. عملکرد ورزشی بر حسب مقیاسی سه درجه ای اندازه گیری شد که بهترین و موفق ترین عملکرد در سال گذشته را نشان می داد.
نتایج: نتایج به دست آمده تفاوت های قابل ملاحظه ای را در متغیرهای تعیین شده بر حسب سن و جنس نشان دادند. عملکرد ورزشی کاملا مستقل از جنس افراد معرفی شد, اما در مورد سن ، افرادی که 21 سال به بالا بودند نسبت به جوان تر ها عملکرد بهتری را از خود نشان دادند. همچنین تفاوت های بارزی در مقیاس های اندازه گیری روانشناختی به دست آمدند که بر اساس آن ها می توان گفت که شخصیت یک فرد نسبت به سن وجنس او متغیر می باشد. تجزیه و تحلیل صورت گرفته تاثیر شخصیت افراد در عملکرد و کارایی ورزشی آن ها را تایید کرد. دو فاکتور اساسی مفهوم شخصیت نیز سن و جنس می باشند که در این تحقیق به آن ها اشاره شده است.
مقدمه:
ادبیات معاصر در روانشناسی ورزش بر چند موضوع تاکید دارد که از آن ها می توان به سلامتی ورزشکاران اشاره کرد. تحقیقات بسیاری به بررسی موضوعاتی همچون انگیختگی ، دلواپسی، ویژگی های شخصیتی، انگیزه، خودسنجی و توانایی های ذهنی پرداخته اند
تحقیقات انجام شده نشان داده است که ورزشکاران در طی فعالیت های بدنی از توانایی های ذهنی خود نیز تا حد زیادی استفاده می کنند. بنابراین آماده سازی روانشناسی ورزشی و مشاوره هایی در این زمینه می تواند به عملکرد بهتر ورزشی منجر شود
عملکرد های ورزشی و عملکردهای موفق معمولا تحت تاثیر توانایی های روانی و وضعیت روانی ورزشکار هستند. این عملکرد ها را می توان با روان درمانی ورزشکاران ارتقا بخشید.
روانشناسان ورزشی, ورزشکاران و پیشرفت های آن ها را مورد نظارت قرار دادند و به این مشاهده دست یافتند که چگونه انجام فعالیت های ورزشی و تمرین های بدنی فاکتور های فیزیکی و روانی ورزشکاران را تحت تاثیر قرار می دهند. همچنین این روانشناسان زمینه ی آموزشی قابلیت های روانی را برای پیشرفت عملکرد ورزشی ورزشکاران با تقویت قدرت های آن ها فراهم کردند. روانشناسی کاربردی ورزشی ممکن است شامل تعامل با ورزشکاران ، مربی ها ، والدین ورزشکاران جوان ، در زمینه ی مراقبت های پزشکی و بهبود یابی، و کار در زمینه ی ارتباطات ، ساخت تیم و نقل و انتقالات شغلی باشد.
علاوه بر این در مدت آماده سازی روانی ورزشی , برای مثال روان درمانی ، تعدیل انگیختگی ، هدف گذاری، تصویرسازی ، خود صحبتی و سایر اعمال ضروری آماده سازی, روانشناسان پیشنهاداتی در زمینه ی پیشرفت قابلیت های روانشناسی ارائه می کنند هدف از اعمال این روش های کاربردی بهبود سازی عملکرد ورزشی و لذت بردن با استفاده از قابلیت های روانی میب اشد
از بین الگوهای اولیه در آماده سازی روانشناسی ورزشی می توان از تکنیک های تمدد اعصاب برای هر کدام از افراد قبل و در حین یک رقابت ورزشی استفاده کرد. این استفاده در حین انجام ورزش و تحت فشار سبب می شود عملکردهای ورزشی بهتر و ثابتی به دست آورد و توانایی خوب کار کردن در سطح بالای خود نگه داشت. از نتایج دیگر استفاده از این الگوها می توان به افزایش اعتماد به نفس یا اعتماد به نفس ورزشی، تمرکز بیشتر و انجام موفقیت آمیز فعالیت ها اشاره کرد. تحقیقات پیشین سعی بر جستجویی نقش سن و جنس در عملکرد مناسب ورزشی داشته اند. با این حال نتایج بدست آمده مبهم بوده و اکثر محققان بر تاثیرات مشاوره های روانشناسی ورزشی برای گروه هایی که سن و جنس مختلف دارند تاکید کرده اند.
برای مثال کانلی و جانل در سال 2003 به این نتیجه دست یافتند که بر طبق شواهد پاروزن های زن و مردی که از روش تمرکزی خاصی در عملکرد های خود استفاده کرده اند, و از استراتژی هایی مربوط به آماده سازی های ورزشی را آموزش دیده اند, عملکرد بهتری از خود نشان داده اند. بوگلار و همکارانش در ارزیابی ای که در زمینه ی مدیریت عصبانیت بازیکنان تنیس جوان انجام دادند به این نکته رسیدند که تفاوت های جنسیتی هیچ نقشی در عصبانیت افراد ندارند.
این در حالی است که فریدمن و برگر - 1991 - مدعی شدند که جنسیت تاثیر بسزایی بر تکنیک های کاهش استرس دارد چراکه میزان ماهیچه ی درگیر بیشتر در دانش آموزان مزایایی را برای آن ها به همراه داشته است. عمرفازی و همکارانش - 2009 - نشان دادند که تفاوت جنسیتی نقش مهمی در مقابله با مصیبت ها و مشکلات ایفا می کند, چراکه در مطالعه ای که بر روی ورزشکاران مالزیایی صورت گرفت ورزشکاران مرد توانایی بیشتری در مقابله با مشکلات و سختی ها داشتند.
از طرفی انتخاب روش های مقابله با مشکلات موضوعی دیگر بود که تفاوت جنسیتی تاثر چندانی در آن نداشت - هور و همکاران 2010، روگوسکا و کاسنیرس . - 2012 بنابراین مشاوران روانشناسی ورزشی باید نسبت به تاثیر ویژگی های شخصیتی و جنسیت و همچنین سن ، به عنوان فاکتور های برجسته، بر حمایت از عملکردهای کارآمد حساسیت زیادی را نشان دهند. این مقاله به بررسی یکی از مرسوم ترین شاخه های تحقیقاتی روانشناسی ورزشی که به عبارتی رابطه ی بین شخصیت و عملکرد می باشد خواهد پرداخت. تحقیق حاض ر بر ویژگی های شخصیتی و رابطه ی آن ها با متغیر های عملکردی یعنی همان جنسیت و سن افرد تمرکز خواهد داشت. فرض ما براین است که عناصر مرتبط سن و جنس می تواند مشاوره و آماده سازی روانشناسی ورزشی را تحت حمایت خود قرار دهند.
روش شناسی تحقیق
پرسشنامه هایی بین 185 ورزشکار که در کارگاه های روانشناسی و روان درمانی کشور در طول سال شرکت کرده بودند پخش شد. در ابتدا شرکت گنندگان از مشاوره ی اولیه ی روانشناسی خود و همچنین اهداف این تحقیق مطلع گشتند. همچنین به شرکت کنندگان اطمینان داده شد که داوطلبی آن ها و همچنین اطلاعات شخصی آن ها به هیچ کجا بروز نخواهد کرد. روانشناس در حین ارائه ی این توضیحات پرسشنامه ها را بین ورزشکاران پخش می کرد. شرکت کنندگان پرسشنامه را در 45 تا 50 دقیقه پاسخ دادند.
اندازه گیری
از بین متغیر های اجتماعی-آماری سن ،جنس و سطح تحصیلات شرکت کننده ها در قسمت مقدمه مورد بررسی قرار گرفت. سوال هایی درباره ی متغیر های مربوط به ورزش همچون " چه ورزشی دوست دارید؟" و " بهترین عملکرد ورزشی شما در سال پیش چه بوده است ؟" از شرکت کنندگان پرسیده شد. موفقیت آمیز ترین عملکرد ورزشی شرکت کنندگان در سال گذشته با استفاده از مقیاسی سه گزینه ای مورد محاسبه قرار گرفت - =1 رتبه ی بین المللی 6-1، =2 رتبه ی کشوری 3-1، =3 سایر موارد - . در مرحله ی بعد مجموعه ای از ابزار هایی که به وسیله ی آن ها توانایی های روانی مورد ارزیابی قرار می گرفت معرفی شدند.
متغیر های شخصیتی به وسیله ی پرسشنامه های شصیتی کالیفرنیا CPI-21 - ، مک الیستر - مورد ارزیابی قرار گرفتند. CPI پرسشنامه ای از گزارشات مربوط به شخص گذارش دهنده است که هدف آن ارزیابی و درک رفتار بین فردی معمول - خود کنترلی، میزان تسلط و غیره - در جمعیت کل می باشد. با استفاده از این ابزار, اندازه گیری ها تا حد زیادی فراهم گردید. از این اندازه گیری ها می توان به - 1 اندازه گیری تعادل، سلطه گری، اعتماد به نفس و شایستگی بین فردی، - 2 ارزیابی مردم گرایی ، مسئول بودن، ارزش های بین فردی و خصوصیات - 3 اندازه گیری های مربوط به پتانسیل موفقیت و کارایی ذهنی، - 4 اندازه گیری های مربوط به شکل های مختلف ذهنی و روش های مورد علاقه، اشاره کرد
این پرسش نامه دارای 434 ایتم بوده که برای بدست آوردن 21 مقیاس شماره گذاری می شوند - این مقیاس ها عبارت اند از : تسلط، مردم گرایی، پذیرش اجتماع، خود باوری، استقلال، یکدلی ، مسئولیت پذیری، اجتماعی کردن، خود کنترلی، مثبت اندیشی، حس خوب بودن، نگرانی یا دلواپسی ، بردباری، موفقیت از طریق بردباری، موفقیت از طریق استقلال، کارایی ذهنی، ذهن روانشناختی، انعطاف پذیری یا تغییر پذیری، و زنانگی و مردانگی - .
معمولا به وفور از CPI استفاده می شود, چراکه دربرگیرنده مقیاس های عملکردی اجتماعی می باشد که با استفاده از آن ها می توان ویژگی اصلی شخصیتی افراد را بدست آورد. این ویژگی ها شخصیتی 5 بزرگ به صورت زیر می باشند: برونگرایی/ معاشرت پذیری، سازگاری / خوش مشربی ، وجدان گرایی/ روان رنجور خویی و در نهایت ویژگی پنج یعنی گشودگی در برابر تجربه.
روش تحلیل
از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 20.0 برای تحلیل اطلاعات آماری استفاده شد. برای تحلیل آمار توصیفی نیز آزمون های نمونه ی مستقل وآزمون خی دو مورد استفاده قرار گرفتند. برای آنالیز های بعدی نیز از روش های رگرسیون خطی با روش الگوی معکوس استفاده شد. سطح معنی دار بودن آماری این آنالیز ها 0.05 تعیین شد.
