بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه تنظیم شناختی هیجان و حرمت خود در میان کاربران نوجوان بین 18- 14 ساله شبکههای اجتماعی و غیر کاربران شهرستان ماهشهر بود.جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان مقطع سال اول دبیرستان به تعداد 1600نفر - کاربران و غیر کاربران شبکههای اجتماعی، اینستاگرام، لاین، واتساپ، فیس بوک و تلگرام - در سال 1394- 95 در شهر ماه شهر بودند. که از بین آنها تعداد 80 نفر که40 نفر از آنها را کاربران شبکههای اجتماعی و 40 نفر دیگر را غیر کاربران از هر دو جنس تشکیل میدادند به عنوان نمونه انتخاب شدند.
برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه پرسشنامه تنظیم شناختی- هیجانی - گرانفسکی و کرایج1، - 2006، پرسشنامه حرمت خود کوپر اسمیت - 1967 - استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نوجوانان گروه کاربران شبکه های اجتماعی در مقایسه با گروه کنترل - غیرکاربر - ، به طور معناداری در تنظیم شناختی هیجان ناسازگار، تنظیم شناختی هیجان سازگار و حرمت خود تفاوت معناداری وجود دارد.
مقدمه
سایتهای شبکههای اجتماعی2 آنلاین و ارتباطات اینترنتی به شدت بین جوانان و نوجوانان محبوبیت یافتهاند - آلن3 و دیگران، 2010 ؛ آندرسون بوچر4 و دیگران، . - 2010 طبق آمار منتشر شده در ایالات متحده آمریکا، از سال 2007 تا 2010 استفاده از این شبکههای اجتماعی حدود %230 در بین نوجوانان 14 سال به بالا افزایش یافته است؛ %93 از نوجوانان سنین 12 تا 17 سال در آمریکا از اینترنت استفاده میکنند و %90 از دانش آموزان دبیرستانی پروفایل فیس بوک دارند اما آمار مستندی در مورد استفاده از این شبکههای اجتماعی در ایران وجود ندارد. به هر روی، در سالهای اخیر برقراری ارتباطات از طریق شبکههای اجتماعی جایگزین روش سنتی رو در رو شده است؛
ارتباطاتی که نیازمند حضور فیزیکی و تجربه مستقیم نیست - گرینفیلد و سبراهماینام1، . - 2008 با رشد فزاینده استفاده نوجوانان از شبکههای اجتماعی آنلاین، روان شناسان نگرانیهایی در مورد تأثیر این ارتباطات بر روابط اجتماعی دنیای واقعی و نیز دیگر ابعاد روانشناختی و شخصیتی نوجوانان ابراز کردهاند. بدون شک، استفاده از سایتهای شبکههای اجتماعی برای برقراری رابطه با دوستان و خانواده و ملاقات با افراد جدید تأثیر معناداری بر شیوههای تعامل افراد جامعه گذاشته است. فیس بوک و اینستاگرام از جمله محبوبترین شبکههای اجتماعی در جهان و ایران هستند و میلیونها عضو در سرتاسر جهان دارند.
نوجوانان و جوانان اصلیترین مخاطبان و استفاده کنندگان از این شبکهها هستند. این شیوه برقراری رابطه باعث غنای ارتباطات بین فردی و توسعه تعاملات اجتماعی میشود. اما در عین حال معایب و نقاط ضعفی نیز دارد. این مشکلات و معایب به خصوص در استفاده کنندگان نوجوان بیشتر و برجستهتر به چشم می-خورند .مطالعات اولیه نشان دادهاند استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی در نوجوانان منجر به کاهش ارتباطات رودررو وافزایش احساس تنهایی میشود .پژوشهای جدیدتر نتایج پیچیدهتری را نشان دادهاند
نی و فان - 2010 - 5 در مطالعهای بر روی نوجوانان 14-18 ساله مالزیایی نشان دادند نوجوانانی که از شبکههای اجتماعی استفاده بیشتری میکنند در همه ابعاد بهزیستی روانشناختی6 نمره پایینتری در مقایسه با همسالان خود به دست آوردند. یکی از این ابعاد تنظیم شناختی هیجان میباشد، مفهوم کلی تنظیم شناختی هیجان دلالت بر شیوه شناختی دستکاری ورود اطلاعات فراخواننده هیجان دارد
پژوهشهای پیشین نه راهبرد متفاوت تنظیم شناختی را به صورت مفهومی شناسایی کردهاند: ملامت خویش9، پذیرش10، نشخوارگری11، تمرکز مجدد مثبت12، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی13، ارزیابی مجدد مثبت14، دیدگاه پذیری15، فاجعه-انگاری16 و ملامت دیگران17
تنظیم هیجان نقش مهمی در سازگاری ما با وقایع استرس زای زندگی دارد
شواهد نشان میدهند که راهبردهای شناختی مانند نشخوارگری، مقصر دانستن خود و فاجعهانگاری به صورت مثبت با افسردگی و سایر جنبههای آسیب شناختی همبسته میباشد
میزان تعاملات اجتماعی و یا انزوا ونهایتاً احساس تنهایی فرد تحت تأثیر تنظیم هیجان است و تعاملات اجتماعی با توانایی تنظیم هیجان رابطه دارد. یافته ها نشان داده است احتمال اعتیاد به تلفن با هیجان خواهی زیاد رابطه دارد
یکی دیگر از این ابعاد، حرمت خود میباشد، حرمت خود، حوزههایی از جمله نگرش به خود، آگاهی داشتن از استعدادهای خود و تصدیق آنها، روشهای مقابله با شکست و توانایی مقابله با چگونگی نگرش دیگران درباره خود را دربر میگیرد - باعزت و صدق پور، همان - . بسیاری از روان شناسان در طول سالها به این نتیجه رسیدهاند که حرمت خود، منعکس کننده تفاوتی است که میان خودپنداره واقعی - چه کسی هستم؟ - . و خودپنداره آرمانی - دوست داشتم چه کسی باشم؟ - درک میکنیم. هرچه فاصله بین این دو نوع »خود«، بیشتر باشد »حرمت خود« فرد، پایینتر خواهد بود
کیفیت زندگی در نوجوانی با گسترهای از پیامدهای مثبت همراه بوده و هم به عنوان یک پیامد مهم و هم یک عامل بالقوه در ایجاد رفتارها و نگرشهای مثبت در نظر گرفته میشود
در سالهای اخیر تمایل فزایندهای برای تشخیص کودکانی و نوجوانانی که در معرض خطر مشکلات رفتاری هستند مشاهده میشود. این توجه تا حدود زیادی به این دلیل است که کودکانی که مشکلات رفتاری برونی سازی مانند "پرخاشگری " و "مشکلات توجه" دارند، در معرض خطر بیشتری برای مشکلات رفتاری ادامه دار تا سال های کودکی و نوجوانی قرار دارند
علاوه بر آن مشاهده شده اگر اختلال سلوک از سنین پایین شروع شود، تنوع و شدت رفتارهای مخرب بیشتر از افرادی خواهد بود که شروع دیرهنگام اختلال سلوک دارند با توجه به شروع زودهنگام و ثبات نسبی برخی انواع مشکلات رفتاری، شناسایی عواملی که در بروز این اختلالها دخیل هستند از اهمیت برخوردار است.
