بخشی از مقاله
چکیده:
واژه ها دارای معانی خاصی می باشند. مردم با توجه به شرایط و موقعیت های ویژه از کلمات برای بیان مقاصد خود استفاده می کنند و نمی توان به سادگی بار معنایی آن را تغییر داد و یا نادیده گرفت. واژه ها می توانند بار معنایی مثبت و منفی، یا زیبا و زشت داشته باشند، از نظر ما این موضوع مهم است، که معلم در کلاس عناوین و کلماتی به کار برد و یاد دهد که عامل رشد شخصیت و ارزش های انسانی باشد.
متأسفانه در بسیاری از مدارس خوب، معلمان توجهی به قدرت تخریبی کلماتی که به کار می برند را ندارند. گاهی معلمان بدون توجّه، برچسب هایی به دانش آموزان می زنند که باعث تخریب روح او می گردند. یا برعکس معلم می تواند از کلمات محبت و احترام آمیز استفاده کند و اعتماد به نفس دانش آموز را بالا ببرد. با توجه به نقطه ی قوت او می تواند او را در رشد بهتر، با کلمات مناسب تشویق کند که بهتر شود. معلم می تواند دانش آموز ضعیف را با کمک و همراهی و به کار بردن کلماتی مثل آفرین که نسبت به چهار ماه گذشته، اندکی پیشرفت داشتی و از دانش آموزان بخواهد که او را تشویق کنند.
-1 مقدمه
اهمیت ادبیات و هنر در شکل دهی به شخصیت معنوی و اخلاقی انسان در دوره ی کودکی و تأثیر شدید آن بر کودکان، از دیرباز مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران تعلیم و تربیت بوده و در این زمینه بحثهای زیادی صورت گرفته و نظرهای گوناگونی ارائه شده است که بعضی از آنها هم از اعتبار و ارزش بالایی برخوردار است. - رهگذر، . - 1369 کلماتی مثل سیاه، سفید، فقیر، تنبل و زرنگ، هر کدام معانی خاص خود را حمل می کنند که می توانند انسان را به رفتارهای قالبی و منفعل تبدیل کند. در واقع رفتارهای قالبی که این واژه ها در فرد ایجاد می کنند بسیار بیشتر از مشکلاتی است که به وسیله ی این کلمات حل می شود - ابی اکور، - 1996 کودکستان یا دبستان، نخستین مرکز آموزش و پرورش رسمی و مستقیم برای کودک است و اساس هر نوع آموزش و پرورش در آنها پی ریزی می شود و بیش از هر عامل دیگر در کودک تأثیر دارد.
متأسفانه در بسیاری از مدارس خوب، معلمان توجهی به قدرت تخریبی کلماتی که به کار می برند ندارند، گاهی آنها بدون توجه برچسب هایی به دانش آموزان می زنند که که باعث تخریب او می گردد. واژه ها می توانند بار معنایی مثبت و منفی، یا زیبا و زشت داشته باشند، از نظر ما این موضوع مهم است که معلم در کلاس عناوین و کلماتی به کار برد و یاد دهد که عامل رشد شخصیت و ارزش های انسانی باشد. مهمترین پرسشهایی که در این پژوهش به آنها پاسخ داده خواهد شد، عبارتند از: -1 آیا معلم می تواند در روحیه ی دانش آموز، تغییرات مثبت یا منفی ایجاد کند؟
-2 واژه ها چه تأثیری در دانش آموز دارند؟
در طول تاریخ بشریت از ادبیات به عنوان یکی از پرارزشترین و مهمترین ابزارهای آموزشی و پرورشی استفاده کرده اند. در بین شاخههای متعدد ادبیات، ادبیات کودکان و نوجوانان بخش بزرگی از تربیت و پرورش کودکان و نوجوانان را عهده دار است. برخورد با دانش آموز و استفاده از کلمات و واژه ها چنان اهمیتی دارد که دانش آموز می تواند با احساس بهتر وارد کلاس شود یا با رفتار و کلمات بدی که معلم در ارتباط با او بکار برده که می تواند او را از درس و حضور در جمع دوستان بازدارد.
در رابطه با ادبیات کودک و نوجوان تحقیقات زیادی صورت گرفته و مقالات خوبی نوشته شده است و توجه به آنها در رابطه با برخوردها و شناخت علایق و نحوهی تعلیم و تربیت کودک و نوجوان تحقیقات زیادی صورت گرفته است ,اما تاکنون تحقیقی خاصی در ارتباط با بکار بردن واژه ها در مقابل دانش آموز و تأثیرات آن کلمات خوب یا بد، پرداخته نشده است. در این تحقیق از روش معمول کتابخانهای بهره برده شده و در واقع برای گردآوری اطلاعات در این تحقیق از روش فیش برداری استفاده شده است.
-2 واژه و کاربردهای آن
واژه ها دارای معانی خاص می باشند و مردم با توجه به شرایط و موقعیت های ویژه از آن کلمات برای بیان مقاصد خود استفاده می کنند و نمی توان به سادگی بار معنایی آن ها را تغییر داد و یا نادیده گرفت. کلماتی مثل » سیاه، سفید، فقیر، غنی، قوی، تنبل، ضعیف، کودک خوب، کودک بد و . . . « هر کدام معانی خاص خود را حمل می کنند که می توانند رفتارهای انسان را به رفتارهای قالبی و منفعل تبدیل کنند. در واقع رفتارهای قالبی که این واژه ها در فرد ایجاد می کنند بسیار بیشتر از مشکلاتی است که به وسیله ی این کلمات حل می شود. - ابی اکور، . - 1996
کاربرد اصطلاحات سیاسی،عناوین و یا طبقاتی را در جامعه به وجود می آورد که سبب دسته بندی های سیاسی می شود. این اصطلاحات گاه تبدیل به بازی های سیاسی شده و عکس العمل هایی را در جامعه به وجود می آورد که کاملاً نامعقول است و برچسب هایی که به وسیله ی آن به افراد داده می شود چنان آزار دهنده است که مردم از آن دوری می جویند. واژه ها می توانند بار معنایی مثبت و منفی، یا زیبا و زشت داشته باشند، از نظر ما این موضوع مهم است که معلم در کلاس عناوین و کلماتی به کار برد و یاد دهد که عامل رشد شخصیت و ارزش های انسانی باشد، همانند موارد زیر:
-1از کلمات احترام آمیز استفاده شود به گونه ای که شأن دانش آموز را بالا ببرد
-2جملات در دانش آموز اعتماد به نفس ایجاد کند
-3مفاهیم سبب افزایش نیروهای بلقوه ی دانش آموز گردد
-4جملات انگیزه ی وظیفه شناسی و قدرت تصمیم گیری را افزایش دهد
-5کلمات دانش آموز را تشویق کند که به سوی زیبایی ها و نکات مثبت حرکت کند در کلاس درس از کلماتی که دارای مفاهیم مثبت و سازنده است باید استفاده کرد تا روح تعاون، همفکری، همکاری، مشاوره و ارتباطات سازنده توسعه یابد. متأسفانه در بسیاری از مدارس خوب، معلمان توجهی به قدرت تخریبی کلماتی که به کار می برند ندارند، گاهی آنها بدون توجه برچسب هایی به دانش آموزان می زنند که باعث تخریب او می گردد. » هنری راجرز« در کتاب کلاسیک خود یعنی قوانین راجرز برای موفقیت روش هایی را به معلمان توصیه کرده است این روش ها به شرح زیر است - راجرز، : - 1984
-1قبل از صحبت کردن، فکر کنید
-2صبر کنید، نگاه کنید، گوش دهید، فکر کنید، احساس کنید
-3مخاطب خود را بشناسید
-4به نیازها و انتظارات افراد دیگر نیز توجه داشته باشید
-5به احساسات و برخورد گروه مخاطب توجه داشته باشید
-6سعی در ارتباط با دانش آموزان داشته باشید
» نیکولاس هوب« در کتاب» آینده کودکان، طبقات، عناوین و عواقب آن« نوشته است طبقه بندی دانش آموزان امری است ضروری ولی نباید عنوان هایی که داده می شود سبب ضربه زدن به دانش آموز گردد. » هوب « معتقد است:
-1لازم است دانش آموزان طبقه بندی شوند تا بتوان برنامه ریزی مناسب، سامان دهی موثر و سرویس دهی صحیح داشت.
-2طبقه بندی ها نباید ارزش های اساسی اجتماعی را به خطر افکند. مبنای آن باید بر اساس شرایط فرهنگی و تأکید روی نکات مثبت شخصیتی دانش آموزان باشد.
