بخشی از مقاله
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی تکثیر قزل آلای رنگین کمان Oncorhynchus mykiss می باشد.القای تریپلوییدی به عنوان یک روش سودمند در پرورش آبزیان مطرح شده و در نتیجه افزایش رشد این ماهیان در سن بلوغ در ماهیان سردابی وبه خصوص قزل آلای رنگین کمان بر اهمیت آن افزوده شده است.
طبق مطالعات صورت گرفته در فرایند دیپلوییدی و تریپلوییدی ماهی های قزل آلای رنگین کمان باتغییرات خون شناسی مواجه شده که این ناهنجاری ها تحت شرایط نامساعد مانند درجه حرارت بالای محیط پرورش منجر به کاهش کارایی آبزی می شود.
ماهیان تریپلویید واجد یک سری کرومزوم اضافه در سلول های سوماتیک خود هستند و نمی توانند گامتوژنز کاملی داشته باشند در نتیجه این ماهیان عقیم شده و انرژی خود را به جای تولیدمثل به مصرف رشد سلول های بدن رسانده اند. در نتیجه با ایجاد شرایط مساعد پرورشی می توان بر مشکلات این گونه پرورش فائق آمد.
.1 مقدمه
تکثیروپرورش ماهی ابتدا از قاره پهناور آسیا آغاز شده است و چینی ها از سابقه و قدرت بیشتری در زمینه پرورش ماهی دارا هستند. اولین نوشته ها درمورد پرورش ماهی توسط آقای فان لی انتشار یافت. آقای آوالت چنین اظهار می کرد که چینی ها و مصریان هم در 4000 سال قبل از میلاد در امر پرورش ماهی فعالیت داشته اند.
اولین قدم در راه تکثیروپرورش ماهی درآب های طبیعی به وسیله دانشمند آلمانی به نام استفان لودینگ یاکوبی برداشته شده. امروزه به جهت بهبود کیفیت و افزایش سرعت زادآوری ماهیان از انواع روش های تکثیر و پرورش استفاده می شود که از گونه های پرورشی آزاد ماهیان می توان به قزل آلای رنگین کمان اشاره کرد که ماهی رود رو است.دانمارکی ها پیشتاز پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان بوده اند.
ماهی قزل آلای رنگین کمان بومی شمال آمریکا است و در رودخانه هایی که به اقیانوس اطلس می ریزد واز شمال مکزیک تا رود کاسکوکوئیم در آلاسکا امتداد دارد زیست می نماید.پرورش قزل آلای رنگین کمان در ایران از سال1338 آغاز شد زمانی که اولین مزرعه تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا به نام ماهی سرای کرج در زیر سد کرج احداث شد . در ایران قزل آلای رنگین کمان در حوزه دریای خزر،رودخانه دجله،کارون،خجن ودریاچه نمک می باشد.
روش های گوناگونی برای تکثیر انواع ماهی وجود دارد که یکی از انواع تکثیر به روش تریپلویید می باشد.اخیرا تلاش هایی به منظور توسعه پرورش انواع تریپلویید این گونه درکشور صورت گرفته به طوری که القاء تریپلوییدی امروزه به عنوان یک روش سودمند در پرورش آبزیان مطرح است و به منظور تولید ماهیان عقیم وافزایش رشد آنها در سنین بلوغ در ماهیان وبه ویژه ماهیان سردابی در آبزی پروری از اهمیت خاصی بهره مند است
تصور بر این است که ماهیان تریپلویید به دلیل بزرگ بودن اندازه سلول ها و کاهش تعداد آنها شاهد تغییراتی در شاخص های خونی باشیم.تریپلویید منجر به کاهش معنی دار تعداد گلبول های سفید و قرمز خون می گردد که قادر است سلامت عمومی آبزیان را با خطر مواجه سازد. بنابراین مطالعات زیادی در مورد بررسی شاخص های خونی گونه های مختلف ماهیان تریپلویید صورت گرفته است. هدف ما از این تحقیق بررسی تکثیر ماهی قزل آلا به روش تریپلویید می باشد که در ادامه به طور مفصل به آن می پردازیم.
.2 روش تحقیق
روش کار به صورت کتابخانه ای انجام گرفت از مقالات و مجلات معتبر علمی در جهت ارائه و تکمیل تحقیق استفاده شد.
.3 نتایج
نتایج بر روی انواع تریپلویید و دیپلویید ماهی قزل رنگین کمان نشان از آن دارد که ماهیان تریپلویید به علت دلشتن کروزوم های اضافه در سلول های سوماتیک خود باعث می شوند که کرومزوم ها در طی تقسیم میوز به صورت صحیح جفت نشوند. سلول های جنسی ماهیان تریپلویید نمی توانند گامتوژنز کاملی داشته ودر نتیجه این ماهی ها عقیم هستند.
طبق گفته های قبلی تغییرات شاخص های خونی در میان ماهیان دیپلویید و تریپلویید صورت می گیرد که بنابر مستندات ارائه شده این تفاوت های شاخص های خونی در انواع تریپلویید بیشتر از ماهیان دیپلویید است اما با این وجود سایر مشکلات مربوط به بلوغ جنسی در آزاد ماهیان تریپلویید مشاهده نمی شود. اما باتوجه به تغییرات گسترده خون شناسی ممکن است سلامت عمومی، رشد و بازماندگی ماهی های دیپلویید و تریپلویید را تحت شرایط پرورشی متاثر سازد.
.4 بحث و نتیجه گیری
اصولا در صنعت پرورش آبزیان،بلوغ جنسی به عنوان عامل محدود کننده رشد ماهیان محسوب می شود و مد نظر پرورش دهندگان نمی باشد .[4] به این صورت که همانطور که در مقدمه اشاره شد قزل آلای رنگین کمان به دلیل مشکلاتی نظیر کاهش ضریب تبدیل غذایی،کاهش کیفیت لاشه،افزایش حساسیت به بیماری ها و در نتیجه افزایش تلفات که در اثر بلوغ جنسی قزل آلای رنگین کمان درمزارع پرورش ماهی ایجاد می شود. اخیرا تلاش هایی جهت توسعه پرورش انواع تریپلویید این گونه ماهی در ایران صورت گرفته است
بنابراین دانشمندان و محققان سعی نموده اند به روش های مختلفی امکان استفاده از ماهیان عقیم را برای پرورش فراهم نمایند که از مناسب ترین روش های تولید ماهیان عقیم القای تریپلوییدی - در ابعاد تجاری - گزارش شده است
طبق مطالعات صورت گرفته افزایش ابعاد گلبول ها در اثر القای پلوییدی حالتی مرسوم می باشد که اصولا به دلیل افزایش میزان محتوی مواد وراثتی هسته رخ می دهد
