بخشی از مقاله
چکیده:
تکنولوژي به عنوان یک ضرورت در رشد کشاورزي مطرح می باشد. براساس نظر روتن و هیامی - - 1989 براي رشد کشاورزي مسیر چند گانه تکنولوژي وجود دارد. در میان انواع تکنولوژي، تغییر در نسبت قیمت نهاده ها می تواند هر کشور را در انتخاب تکنولوژي مناسب هدایت نماید. اصولا تکنولوژي مناسب در هر کشوري باید جانشین نهادهاي کمیاب گردد. از بررسی رشد توسعه کشاورزي در کشورهاي پیشرفته متوجه می شویم که هر کشور باید با توجه به منابع موجود، توسعه آن گروه از تکنولوژي را در اولویت قرار دهد که جایگزین عوامل کمیاب شود و بهره وري آن را افزایش دهد.
در این میان با توجه به قرارگرفتن کشور ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک یکی از استراتژي هاي توسعه تکنولوژي در بخش کشاورزي ، کاربرد روش هایی است که بهره وري آب را افزایش دهد. از جمله سیستم هاي آبیاري تحت فشار روشی می باشد که مدتی است در مزارع کشاورزان بکار گرفته شده است.
در راستاي اهداف تحقیق در این مقاله به بررسی این سیستمها در زراعتهاي مختلف و عمده استان همدان به منظور معرفی و توسعه این روش در مزارع کشاورزان پرداخته با و با استفاده از روش هاي نرخ بازدهی داخلی، ارزش حال خالص، نسبت سودآوري - هزینه به ارزیابی اقتصادي روش آبیاري بارانی ،تیپ با روش نشتی در زراعت گندم پرداخته شده است.
مقدمه
بخشکشاورزي نقش سازنده و ارزنده اي در اقتصادملی ایران دارد،23درصد تولید ناخالص- داخلی،23 درصد اشتغال و تأمین بیش از 80 درصد غذاي جامعه درکشور توسط این بخش انجام میگیرد
شرایط خاص اقلیمی کشور و پراکنش نامناسب زمان و مکان بارندگی واقعیت گریزناپذیر است که هر نوع تولید مواد غذایی وکشاورزي پایدار را منوط به استفادة درست و منطقی از منابع آب محدودکشورنموده است. شاخص سرانه منابعآب تجدیدپذیر کشور در دهههاي اخیر نشان دهندة کاهش منظم آب است.
میزان این شاخص از5500 مترمکعب در سال 1340 به 2100متر مکعب در1376کاهش یافته و انتظار میرود در سال 1385به1750متر مکعب و در سال1400 به 1300مترمکعب کاهش یابد - غفاري شیروانی،. - 1373 بنابراین میتوان گفتکه ایران دردهه آینده وارد مرحله تنش-آبی شده و در صورت ادامه روند کنونی - افزایش جمعیت، مدیریت تقاضا و الگوي مصرف آب - با مرحله بحران آب نیز روبرو خواهد شد. از آنجاکه این بخشبزرگترین مصرفکنندة آب در زیرساختهاي مختلف اقتصادي استان همدان است، هدرروي عمدة آب نیزبه این بخش تعلق دارد. از مهمترین عاملهاي پایین بودن کارایی آبیاري و هدرروي آب در بخش کشاورزي استان میتوان به پایین بودن بازده انتقال آب از منبع تا محل مصرف، هدرروي زیاد آب درکشتزارهاي کشاورزي، نامناسب بودن الگوي کشت و همینطور نبود بهرهبرداري از روشهاي آبیاري مناسب اشاره نمود
با توجه به میزان کنونی تولیداتکشاورزي فاریاب در سطح استان که بالغ بر 24 تن میشود و نیز با توجه به اینکه از کل منابع آب قابلاستفادة استان حدود80 میلیون مترمکعب در بخش کشاورزي مصرف میشود، با صرفنظر از ترکیب محصولات زراعی بهرهوري مصرف آب در زمینهاي کشاورزي فاریاب استان نزدیک به 0/8کیلوگرم محصول به ازاي هرمتر مکعب است که در مقایسه با ارقام متناظرکشورهاي پیشرفته بسیار پایین است
