بخشی از مقاله
چکیده
تکنولوژی مدرن ازجمله اینترنت و ... عرصه مهمی برای تحقیقات اجتماعی و آزمودن نظریههای مرتبط با اشاعه تکنولوژی و اثرات رسانهها فراهم کرده است. بخشی از این جاذبه به واسطه قابلیت ادغام شیوه های ارتباطی و کمک به شکلگیری هویت مستقل برای افراد مختلف و بخشی دیگر مربوط به اثرات و کارکردهای اجتماعی این رسانه و محیطهای مختلفی است که برای افراد و اجتماعات بهعنوان استفاده کنندگان از این تکنولوژی فراهم میآورد.
دراینبین گروه از افراد جامعه هستند که به دلیل محدودیتهایی که ازنظر جسمانی دارند در استفاده از امکانات محیط اطراف با مشکلاتی مواجه می شوند. از میان این قشر از افراد نابینایان بهواسطه ی نداشتن حس بینایی با مشکلات متعددی در زندگی شخصی، تحصیل، اشتغال و زندگی اجتماعی روبرو هستند. خوشبختانه فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند بخش قابلتوجهی از نیاز به بینایی را با حس دیگری، مثل شنوایی و حواس دیگر جایگزین نماید.
در این مقاله سعی میکنیم تا بر اساس نظریات مرتبط با ارتباطات و هویت به موانع و مشکلات نابینایان در برقراری ارتباطات و کسب هویت و نقش تکنولوژی مدرن مانند اینترنت و ... در مواجه با این مشکلات بپردازیم.
مقدمه
موضوع و ماهیت هویت، یکی از مسائل چالشبرانگیز و پردامنه است که در دهه های اخیر موردتوجه بسیاری از روشنفکران،اندیشمندان و پژوهشگران قرارگرفته است و ازآنجاییکه بیشتر این تأملها ،فاقد وجه تجربه و عینی هستند؛ بهطورمعمول بر پایهی پیشفرضها، ذهنیات و گرایش های شخصی دربارهی هویت قضاوت میشود
موضوع هویت با ورود به دنیای مدرن و سر برآوردن هویتهای تازه و خدشهدار شدن هویت های پیشین موردتوجه اندیشمندان در حوزههای مختلف قرار گرفت ظهور پستمدرنیسم که بهشدت تکثرگرا چندپاره و نسبت گراست و جریان جهانیشدن و گذشتن از مرزهای سیاسی فرهنگی اقتصادی شتاب گرفتن تغییرات رخداد انقلاب الکترونیک و حرکت به سمت جامعه اطلاعاتی و شبکهای در عصر حاضر مزید بر علت شد و هویت را بیشازپیش موردتوجه قرارداد ازاینرو رشتههایی که بر موضوع هویت بیش از سایر رشته ها تأکید داشتند -بهمانند روانشناسی و جامعهشناسی - نگرش و تعریف جدیدی را از هویت ارائه دادهاند و برای ان مراتب جدیدی متصور شدند.
امروزه مسئله غامض و پیچیده هویت یکی از مشغله ها و دغدغه های فکری بسیاری از متفکران دینی سیاسی اقتصادی فرهنگی و اجتماعی دولتمردان و هنرمندان شده است چالش های هویتی امروزه سرنوشت سازند هویت پیششرط هر نوع عمل بهویژه عمل اجتماعی و شرط لازم توسعه است داشتن یک هویت مشخص و مستقل برای افراد یک کشور نه تنها عنصر اصلی زندگی افراد تلقی میشود بلکه به زندگی فردی و اجتماعی انسان معنی میدهد و ان را از پویایی خاصی برخوردار مینماید
شرط اصلی نیل به توسعه پایدار در یک کشور تربیت نیروی انسانی کارآمد با گرایش های لازم فرهنگی و اجتماعی و...میباشد.
از طرفی دیگر کسب باور صحیح و بهدوراز کمترین خطای شناختی و گرایش های سالم و تمایلات کارآمد مستلزم دارا بودن یک حس نسبتاً پایدار و منسجم نسبت به اینکه من که هستم و که باید باشم است جامعه ای که در درون خود مملو از فرزندانی باشد که بتوانند به این سؤال پاسخ بدهند از هویت فردی ،جمعی و ملی غنی برخوردار خواهند بود.
بنابراین هویت اجتماعی بهعنوان مبنایی برای آشکار ساختن شباهتها ،تفاوت ها، امکان برقراری ارتباط معنیدار و مستمر را میان افراد جامعه به وجود میآورد؛»انسانها ّْذاتا در پی آن هستند که نسبت به دیگران متمایز جلوه کنند و از این تمایز خود احساس سربلندی کنند به عبارت دیگر میتوان چنین گفت که هویت اجتماعی، نهفقط ارتباط اجتماعی را امکانپذیر میکند بلکه به زندگی افراد هممعنا میبخشد.
در این میان هویتیابی نابینایان ازآنجاییکه در برقراری ارتباط با افراد و محیط اجتماعی اطراف خود با محدودیتهایی مواجه هستند و همچنین سایر افراد جامعه نیز متأسفانه با این افراد برخورد مناسبی ندارند، ممکن است که با مشکلاتی مواجه شود. اما نکته قابلتأمل در این زمینه نقش تکنولوژی مدرن مانند اینترنت، تلفن های هوشمند، نرمافزارهای ارتباطی مختلف و.. است که میتواند به نابینایان در برقراری ارتباط و کسب هویتی مستقل و پایدار کمک کند.
مبانی نظری
استفاده از اینترنت اثرات عمیقی بر ارزشهای افراد گذاشته و موجب شده است تا به نیازهایی کهقبلاً در خانواده پاسخ داده میشد از سوی این رسانهی جدید جواب داده شود. - ربیعی،. - 1387 درگذشته، مکان نقش کلیدی در خلق هویت اجتماعی افراد داشت، چراکه افراد در محیطهای کوچک و بسته زندگی میکردند و هویت اجتماعی آنها از طریق ارتباط رودررو با اطرافیانشان در یک محیط ثابت شکل میگرفت.
