بخشی از مقاله
چکیده
باتوجه به تغییرات سریع فناوری در ابعاد مختلف زندگی ، انسان امروزی با حجم انبوهی از اطلاعات مورد نیاز برای ادامه حیات مواجه شده است . دراین شرایط دیگر اتکا به انباشته های دانش حاصل از دوره آموزش رسمی برای گذراندن مابقی عمر کافی نیست و در صورت نبود یادگیری مادام العمر و تطبیق فعال آموخته ها با شرایط پویای زندگی ، موجب غیر روز آمد شدن داده های موجود خواهد شد . در چنین شرایطی بحث در خصوص فرآیند های یاددهی - یادگیری که بتواند افراد را به یادگیرندگان مادام العمر تبدیل کند یکی از دغدغه های نظام آموزشی است . مسئله این است که کدام روش تدریس می تواند فرا گیران را برای زندگی در دنیای کنونی آماده سازد ؟ هدف این مقاله بررسی جایگاه و تاثیر روش های تدریس فعال بریادگیری مادام العمر است . روش این پژوهش کتابخانه ای است . یافته ها ، ضرورت به کارگیری روش های تدریس فعال را برای تربیت یادگیرندگان مادام العمر مشخص کرد و نیز نشان داد که در یادگیری مادام العمر ، یادگیری افراد عمیق تر و لذت بخش تر است .
واژگان کلیدی : روش تدریس ، روش تدریس فعال ، یادگیری ، یادگیری مادام العمر
مقدمه
امروزه در جوامع پیشرفته به دلیل ناپایدار شدن اطلاعات ، انباشته اطلاعاتی فرد در دوران تحصیل جوابگوی نیاز های آتی او نیست و تاکید از آموزش رسمی بر یادگیری شخصی و مادام العمر1 تغییر جهت یافته است . در این شرایط دیگر اتکا به آموخته های حاصل از یادگیری سنتی نمی تواند فرد را به یادگیرنده مادام العمر تبدیل کند . 1999 - ،Eur، - Coun روش تدریس باید به دانش آموزان کمک کند تا تفکر و ایده هایشان را از طریق تجربه و عمل توسعه دهند . مدارس باید فرایند ساخت دانش را تسهیل و به دانش آموزان کمک کنند تا متفکرانی مستقل و به حل مسائل روزمره قادر شوند.
2005 - ، - Sharma
ناپایدار شدن اطلاعات و تغییر مداوم آن ها موجب شده است تا در نظام های نوین آموزشی استفاده از روش های تدریس فعال جای روش های سنتی را بگیرد . در روش های تدریس فعال ، مسوولیت یادگیری بر عهده فراگیر گذاشته شده و آنان بر اساس نیاز یا علاقه موضوعات یادگیری را انتخاب کنند . در این شرایط محور یادگیری از معلم محوری به فراگیر محوری تغییر جهت یافته و نقش و جایگاه معلم از آموزنده دانش به نقش هدایت کننده و راهنما تبدیل شده است . در چنین تعاملات تازه به وجود آمده ، فراگیران پابه پای معلمان تجربه ها و انگیزه ها و نگرش هایی را مطرح می سازند که میان خود و دیگران رد و بدل کرده اند . بنابراین در فرآیندی تعاملی و ارتباطی دو جانبه یا چند جانبه با توان باقوه افراد در یادگیری امور سروکار پیدا می کنیم که فرآیند کنترل دانستن را بوجود می آورد .
از سوی دیگر به کار گیری روش های تدریس فعال باعث توسعه خودراهبری فراگیران می شود . ارتباط میان یادگیری خودراهبر و یادگیری مادام العمر یک ارتباط دو طرفه است . به عبارت دیگر یادگیری مادام العمر به عنوان یکی از هدف ها و اصولی است که یادگیرندگان را با مهارت ها و توانایی های مورد نیاز برای خود آموزی مداوم در پایان تحصیلات رسمی مجهز می کند . به این صورت یادگیری خود راهبر به عنوان یک ابزار و وسیله برای یادگیری مادام العمر در نظر گرفته می شود . - سعید و زارع ، - 1393 سلوین و همکاران 2008 - ، - Slavin et al یادگیری مادام العمر را به عنوان ابزاری برای تامین انتظارات و نیاز های جدید در حال ظهور ضروری دانسته اند . با توجه به مطالب بیان شده در این مقاله جایگاه و تاثیر روش های تدریس فعال بر یادگیری مادام العمر بررسی می شود .
ادبیات موضوع
دیگر در جهانی که با تغییرات گسترده همراه است ، استفاده از منابع محدود اطلاعات ناشی از روش های سنتی تدریس و به کار گیری آن ها در مواقع لزوم در آینده قابل اتکا نیست . تمام این عوامل ایجاب می کند یادگیری به یک دوره مشخص از زندگی افراد محدود نشود . 2000 - ، - Coffield تاثیرات این رویکرد موجب شده است تا پارادایم جدیدی مبتنی بر یادگیری پیوسته در تمام طول عمر فرد با عنوان یادگیری مادام العمر و با شعار - - زگهواره تا گور دانش بجوی 1 - - شکل گیرد . براساس نظر کروثر2، در یادگیری مادام العمر شخص پیوسته در حال یادگیری است و مسوولیت و مدیریت یادگیری بر عهده وی محول شده است . همچنین کروثر بیان می کند که در یادگیری مادام العمر شخص چگونگی یادگیری را یاد می گیرد . 2004 - ، - Growther
در نظام های آموزشی انتقال صرف معلومات به همت معلم نه تنها ملاک و نتیجه بخش نخواهد بود ، بلکه با بیراهه رفتن از مسیری که فناوری اطلاعات در پیش گرفته است ، آثار مخربی را نیز در تعارض با نیاز های جامعه به وجود خواهد آورد زیرا اگر یادگیری خلاق و خود انگیزش مولد علم می شود ، در روش های تدریس سنتی ارتباط یک سویه و منفعل شاگرد در برابر معلم به مصرف کامل دانش می انجامد . از طرف دیگر در روند یادگیری مادام العمر ارتباط های عمدی معلم - شاگردی - - من می گویم ، تو یاد بگیر - - یه ارتباط های افقی و هم سطح بین فراگیران تغییر می یابد که به افزایش تعاملات بین فردی در یادگیری مبتنی بر همکاری و هم انگیزشی منجر می شود . این مهم با به کار گیری روش خای فعال تدریس میسر خواهد شد . - افضل نیا ، - 1387 برای بررسی تاثیر روش های تدریس فعال بر یادگیری مادام العمر نیاز مند تعریف این مفاهیم هستیم : روش تدریس ، روش تدریس فعال ، یادگیری ، یادگیری مادام العمر روش تدریس : مجموعه فعالیت هایی که هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری است . - سعید و زارع ، - 1393
