بخشی از مقاله
چکیده
مقاله حاضر بیانگر رویکرد موزههاي علوم و فناوري در شناسایی تاریخ علوم و هویت و پیشینه ایران بوده که در این موزهها و نمایشگاههاي علمی نشان داده تا دانشآموزان و دانشجویان و عموم مردم بتوانند به ریشههاي حقیقی علم پی ببرند. به عبارت دیگر، با پرداختن به این موضوع که هدف از ایجاد موزه، در ترویج علم و یادگیري مادامالعمر، بتوان به ارزیابی و مقایسه پدیدههاي مربوط به موضوعات تاریخی، علمی، فنی، صنعتی و هنري گذشته و حال، ایجاد و تقویت تفاهم میان ملتهاي گوناگون و قومیتها، شناخت و نمایش سهم اقوام و ملت ها در علوم، فرهنگ و تمدن با رویکرد جهانی به مقایسه یکدیگر بپردازیم.
مقدمه
در جامعه بشري امروز، بسیاري از کشورهاي تازهمتولد شده، تلاش میکنند براي خود، تاریخ و هویت تاریخی بسازند و یا حتی به رغم نداشتن تاریخ و هویت، آن را جعل کرده و بر دیگران تحمیل نمایند. ایران داراي تمدن باستانی گرانبهایی هست که به نظر می رسد به طور کامل در تاریخ نوشته نشده و بسیاري از موارد روشن آن مغفول مانده است. در این اثنا، کشورهاي منطقه و بسیاري از رقیبان نیز بیشتر به جنبههاي بیربط تاریخی کشور ما اشاره میکنند.
تاریخی که شاید ناقص رسیده و بسیار روشن به تمدن باستانی ایران اشاره نشده است. در همین راستا، ایران با پذیرش اسلام در تمام رشتهها و علوم بهجایی رسید که پایهگذار یک تمدن ایرانی- اسلامی شد. لذا این تمدن غنی ایرانی اسلامی با زندگی دانشمندان و فرهیختگان در تمامی رشتههاي علوم آمیخته و تلفیق شده است. در این زمینه نیز متاسفانه به نظر میرسد، که در تاریخ علم هم، اجحاف شده و بسیاري از دانشمندان ایرانی را به نام سایر دانشمندان عرب، ترك یا سایر کشورها میشناسند.
اما بسیاري از اینها، از کشور ایران برخاسته اند. این دوره شاید یکی از بهترین دوران تاریخی ایران است که باید این همه افتخار و واقعیتهاي تاریخی را به ملت خود و دیگر کشورها نشان داده و به نحو مناسب تبیین کرد. البته نه به عنوان افتخار، بلکه به عنوان یک واقعیت تاریخی و به دور از تعصبات ملی و منطقهاي، آنچه که واقعیات و اصول صحیح در موضوع علم - صریح و شفاف است - شناسانده شود. بدیهی است که اصالت، صداقت و رسالت علمی دانشمندان این است که به واقعیت تاریخی اشراف داشته باشند و اشتباهات تاریخی را از صفحه تاریخ بزدایند. این وظیفه و پشتوانه ملی فرهیختگان و دانشمندان است که میتواند بر آن افتخار نماید و بر اساس آن زندگی دانشمندان را بر مبناي زندگی امروز و به نسل امروز و آینده بنمایاند.
بنابراین یکی از راههاي ترویج علم و یادگیري مادامالعمر و مهمترین جایی که بتواند رسالت ما را به طور کامل براي نسل امروز و فردا نشان دهد، موزههاي علوم و فناوري هستند، که نقش محوري را در این زمینه دارند. لذا نتیجه بررسی این نوشتار حاکی از آن است که بیشترین زمینه فعالیت اینگونه موزهها، مربوط به مباحث فرهنگی و مردمشناسی، علوم و فناوري، تاریخی و بالاخره موضوع هنري است. ما براي رشد علمی کشورمان که میخواهیم در افق 20 سال آینده در جایگاه اول منطقه قرار بگیریم، نیاز به انگیزه علمی داریم که یکی از موارد مهم ایجاد این انگیزه، نقش موزههاي علوم و فناوري هستند که بسیار پررنگ و با اهمیت میباشد.
