بخشی از مقاله
چکیده
شهر یادگیری یک اندیشهی جدید و در حال رشد و توسعه است. اگر چه مطالعات شهری و منطقهای چندین دهه است که به وجود آمدهاند، اما اصطلاح شهر یادگیری تنها در سالهای اخیر قرن بیستم ظهور کرده است. هدف اصلی شهرها، شهرکها و مناطق ؛ داشتن مفهومی مشترک، سنجش، برانگیختن و بازبینی خودشان به عنوان شهر، شهرک و مناطق یادگیری است. در واقع تمرینی داخلی برای کمک به توسعه استراتژیهای جدید یادگیری مادامالعمر و سنجش بیرونی برای مقایسه پیشرفت با دیگر شهرداریها است.
یک شهر یادگیری؛ طرحها و استراتژیهایی برای تشویق رشد فردی، انسجام اجتماعی و ایجاد ارزش پایدار به واسطه توسعه پتانسیل انسانی همه شهروندان و شرکای کاری بین همه سازمانها دارد.
مطالب بیان شده نشان میدهند که همهی شهرها صرفنظر از تفاوتهای مذهبی، نژادی، فرهنگی، سنتی، ساختار اجتماعی و سیاسی متفاوتی که در درون خود دارند برای تبدیل به شهر یادگیری نیازمند طی کردن روند و مسیرهای مشابهای هستند. به طوری که یونسکو در کنفرانس بینالمللی شهرهای یادگیری در پکن چین در اکتبر2013، ویژگیهای کلیدی را برای همهی آنها در سه زمینهی شرایط زیربنایی برای ساخت یک شهر یادگیری، بلوکهای اصلی سازندهی یک شهر یادگیری و منافع گستردهتر ساخت یک شهر یادگیری در نظر میگیرد.
البته این الگو بسیار کلی است و برای شناسایی و ارزیابی مؤلفههای بومی شهر یادگیری برای هر شهری باید در بسترآن شهر مورد استفاده قرار بگیرد. در این مقاله به بسط و تعریف مفهوم شهر یادگیری، بیان ویژگی های آن و ارتباط آن با مفهوم یادگیری مادام العمر خواهیم پرداخت. همچنین در این مقاله به بیان مولفه ها ی شهر یادگیری و چگونگی ساخت این شهر خواهیم پرداخت و مدل شهر یادگیری یونسکو را معرفی خواهیم کرد.
مقدمه
روز به روز بر تعداد کشورهایی که قدم به عرصهی دانش میگذارند افزوده میشود. جایی که "قدرت مغز" جایگزین "قدرت بازو" و "قدرت هرتز" جایگزین "قدرت اسب" است. بسیاری بر این باورند که این تغییر به سمت جوامع بر پایهی دانش، یک تغییر تاریخی همانند تغییر از دوره کشاورزی به عصر صنعت است. زمانی که این تغییر در حال وقوع است، تمرکز و توجه اصلی آموزش جوامع بر پایهی تغییر مداوم است. در جامعهی دانش، یادگیری و خلق دانش هستهی اصلی فعالیتهای آموزشی و نوآوریهای حرفهای هستند. شهرها به صورت روزافزونی در حال تبدیل به شهرها و جوامع یادگیری هستند. تا بدینوسیله شهروندان خود را هم در عرصهی اقتصاد جهانی قدرتمند سازند و هم باعث پویایی بیشتر انجمنهای اجتماعی، فرهنگی و دولتی خود شوند.
مفهوم جامعه یادگیری به عنوان یک واژه از اواخر 1960 مورد بحث بوده است. در سال 1972 این مفهوم توسط گزارش کمیسیون بینالمللی توسعه آموزش و پرورش با ریاست فور2 تحت عنوان "آموختن برای زیستن: جهان آموزش و پرورش امروز و فردا" در یونسکو مطرح گردید. اینگونه استدلال میگردید که آموزش و پرورش دیگر امتیازی برای قشر مرفه جامعه محسوب نمیشود، همچنین به سن خاصی تعلق ندارد، بلکه ضرورت دارد تا کل اجتماع و سراسر زندگی افراد را در بر گیرد.
گزارش فور از دولتهای عضو یونسکو خواسته بود تا به بازنگری ساختارهای آموزشی خود در دو محور اساسی توجه نمایند: نخست، یک جامعه یادگیری، جامعهای است که در آن همه نهادها و سازمانهای رسمی دولتی و خصوصی به عنوان فراهمکننده آموزش تلقی شوند و دوم، کلیه شهروندان در جریان یادگیری مشغول شوند و از فرصتهای فراهم شده در جامعه یادگیری برخوردار شوند.
جامعهی یادگیری یک جامعه آموزشدیده است که به شهروندی فعال، دموکراسی و برابری فرصتها برای همه متعهد است. جامعهی یادگیری در چارچوب سیاستهای اجتماعی بعد جنگ جهانی دوم از یادگیری مادامالعمر حمایت میکند. هدف از این کار ایجاد فرصتهای یادگیری برای آموزش بزرگسالان جهت برخورد صحیح با چالشهای تغییر و شهروندی است. حمایتهای اولیه از این مفهوم، بین سالهای 1960 تا 1970 توسط مربیان لیبرال مناطق صنعتی صورت گرفت و به عنوان بخشی از یک گفتمان مدرن شناخته شد.
یک جامعهی یادگیری یک بازار یادگیری است، مؤسسات را قادر میسازد تا خدماتی را برای افراد به عنوان یک شرط برای حمایت از رقابت اقتصادی فراهم نمایند. این حمایت از یادگیری مادامالعمر در چارچوب سیاستهای اقتصادی از اواسط دههی 1970 توسط بسیاری از دولتها انجام گرفت.
هدف از بازار فرصتهای یادگیری ایجاد شده این است که تقاضاهای یادگیری افراد و کارکنان برای به روز شدن مهارتها و شایستگیهایشان برآورده شود. حمایت از این مفهوم از اواسط دههی 1970 در نواحی صنعتی و از بدنهی کارفرمایان و مخزن تفکر مدرنیته در پاسخ به بیثباتی اقتصادی صورت گرفت. از آن پس سودمندی و کاربردپذیری آموزش و پرورش معیار هدایت و ادارهی آن شد. یک جامعهی یادگیری، جامعهای است که در آن یادگیرندگان رویکرد یادگیری را در تمام زندگیشان اتخاذ میکنند. آن را روی طیف وسیعی از منابع ترسیم میکنند تا آنها را به حمایت از فعالیتها و تمرینات متناسب با سبک زندگیشان قادر سازد.