بخشی از مقاله
چکیده
مقاله حاضر بیانگر رویکرد موزههاي علوم و فناوري در شناسایی تاری خ علوم و هوی ت و پیشینه ایران بوده که در این موزهها و نمایشگاههاي علمی نشان داده تا دانشآموزان و دانشجوی ان و عموم مردم بتوانند به ریشههاي حقیقی علم پی ببرند. به عبارت دیگر، با پرداختن به این موضوع که هدف از ای جاد موزه، در ترویج علم و یادگیري مادامالعمر، بتوان به ارزیابی و مقایسه پدیدههاي مربوط به موضوعات تاریخی، علمی، فنی، صنعتی و هنري گذشته و حال، ایجاد و تقویت تفاهم میان ملتهاي گوناگون و قومیتها، شناخت و نمایش سهم اقوام و ملتها در علوم، فرهنگ و تمدن با رویکرد جهانی به مقایسه یکدیگر بپردازیم.
مقدمه
در جامعه بشري امروز، بسیاري از کشورهاي تازهمتولد شده، تلاش میکنند براي خود، تاریخ و هویت تاریخی بسازند و یا حتی به رغم نداشتن تاریخ و هویت، آن را جعل کرده و بر دیگران تحمیل نمایند. ایران داراي تمدن باستانی گرانبهایی هست که به نظر میرسد به طور کامل در تاریخ نوشته نشده و بسیاري از موارد روشن آن مغفول مانده است. در این اثنا، کشورهاي منطقه و بسیاري از رقیبان نیز بیشتر به جنبههاي بیربط تاریخی کشور ما اشاره میکنند. تاریخی که شاید ناقص رسیده و بسیار روشن به تمدن باستانی ایران اشاره نشده است. در همین راستا، ایران با پذیرش اسلام در تمام رشتهها و علوم بهجایی رسید که پایهگذار یک تمدن ایرانی- اسلامی شد.
لذا این تمدن غنی ایرانی اسلامی با زندگی دانشمندان و فرهیختگان در تمامی رشتههاي علوم آمیخته و تلفیق شده است. در این زمینه نیز متاسفانه به نظر میرسد، که در تاریخ علم هم، اجحاف شده و بسیاري از دانشمندان ایرانی را به نام سایر دانشمندان عرب، ترك یا سایر کشورها میشناسند. اما بسیاري از اینها، از کشور ایران برخاستهاند. این دوره شاید یکی از بهترین دوران تاریخی ایران است که باید این همه افتخار و واقعیتهاي تاریخی را به ملت خود و دیگر کشورها نشان داده و به نحو مناسب تبیین کرد. البته نه به عنوان افتخار، بلکه به عنوان یک واقعیت تاریخی و به دور از تعصبات ملی و منطقهاي، آنچه که واقعیات و اصول صحیح در موضوع علم - صریح و شفاف است - شناسانده شود.
بدیهی است که اصالت، صداقت و رسالت علمی دانشمندان این است که به واقعیت تاریخی اشراف داشته باشند و اشتباهات تاریخی را از صفحه تاریخ بزدایند. این وظیفه و پشتوانه ملی فرهیختگان و دانشمندان است که میتواند بر آن افتخار نماید و بر اساس آن زندگی دانشمندان را بر مبناي زندگی امروز و به نسل امروز و آینده بنمایاند. بنابراین یکی از راههاي ترویج علم و یادگیري مادامالعمر و مهمترین جایی که بتواند رسالت ما را به طور کامل براي نسل امروز و فردا نشان دهد، موزههاي علوم و فناوري هستند، که نقش محوري را در این زمینه دارند.
لذا نتیجه بررسی این نوشتار حاکی از آن است که بیشترین زمینه فعالیت اینگونه موزهها، مربوط به مباحث فرهنگی و مردمشناسی، علوم و فناوري، تاریخی و بالاخره موضوع هنري است. ما براي رشد علمی کشورمان که میخواهیم در افق 20 سال آینده در جایگاه اول منطقه قرار بگیریم، نیاز به انگیزه علمی داریم که یکی از موارد مهم ایجاد این انگیزه، نقش موزههاي علوم و فناوري هستند که بسیار پررنگ و با اهمیت میباشد.
به رسمیت شناختن، ارزشگذاري و اﻋﺘﺒﺎرﺳﻨﺠﯽ1
به رسمیت شناختن، ارزشگذاري و اعتبارسنجی - RVA - همه اشکال دستآوردهاي یادگیري اقدامی است براي نمایانسازي و ارزشگذاري بر همه قابلیت هایی - اعم از دانش، بینش و مهارت - که افراد در حوزههاي ﻣﺨﺘﻠﻒ و به روش هاي متعدد در طول دوره زندگی خود کسب نمودهاند. به عبارت دیگر، به رسمیت شناختن2 به رسمیت شناختن فرآیندي است که به موجب آن آموختهها یا قابلیتها رسماً تأیید میشوند. این فرآیند میتواند به شناسایی ارزش آموختهها یا قابلیتهاي تأیید شده در جامعه منتج شود.
ارزشگذاري3
ارزش گذاري به معنی آن است که نهادي معتبر تأیید میکند که آموختهها یا قابلیتهاي کسب شده افراد برمبناي یک سري مراجع و استانداردها با استفاده از روشهایی از پیش تعیین شده ارزیابی شدهاند.
اعتبارسنجی4
اعتبارسنجی فرآیندي است که به موجب آن نهادي معتبر بر اساس ارزیابیهاي به عمل آمده به روشها یا با هدفهاي متفاوت از آموختهها یا قابلیتهاي افراد، از طریق صدور گواهی، مدرك تحصیلی یا ارائه عنوان، تعیین صلاحیت میکند یا معادلسازي میکند یا تعیین واحد کرده، معافیت صادر میکند و یا اسنادي نظیر اوراق توانش و لیاقت صادر میکند. گاه، اصطلاح اعتبارسنجی براي اشاره به ارزشیابی کیفیت یک مؤسسه یا یک برنامه نیز استفاده میشود.
قابلیتها و دستآوردهاي یادگیري - آموختهها - قابلیتها1
قابلیتها نشانگر وجود دانش و بینش و مهارت در سطحی رضایتبخش و توان کاربرد این دانش، بینش و مهارت در موقعیتهاي مختلف است.
دستآوردهاي یادگیري - آموختهها - 2
آموختهها دستآورد فراگیران از یک فرآیند یادگیري است و اشاره دارد به آنچه که فراگیران میدانند، درك میکنند و قادر به انجام آن هستند.
یادگیري رسمی، آزاد و غیررسمی یادگیري رسمی3
یادگیري رسمی آن نوع از یادگیري است که در مراکز آموزشی انجام میشود، توسط مسئولین مرتبط ملی به رسمیت شناخته می شود و به اخذ مدارك و مدارج تحصیلی منجر میشود. یادگیري رسمی در چارچوب تدارکات آموزشی نظیر کتب و متون درسی، قابلیتها و نیازهاي یادگیري یاددهی تنظیم میشود.
یادگیري آزاد4
یادگیري آزاد آن نوع از یادگیري است که در کنار یادگیري رسمی یا به جاي آن صورت میپذیرد. در بعضی موارد این نوع از یادگیري نیز بر پایه تدارکات آموزشی تنظیم میشود، اما انعطافپذیري آن از آموزش رسمی بسیار بیشتر است. ایننوع یادگیري غالباً در جوامع محلی و اجتماعات، محل کار و از طریق فعالیتهاي سازمانهاي جامعه مدنی تحقق مییابد. به واسطه فرآیند به رسمیت شناختن، ارزشگذاري و اعتبارسنجی، یادگیري آزاد نیز میتواند به اخذ مدارك و مدارج تحصیلی و سایر قابلیتها منجر شود.
