بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مشکلات در مناطق جنگلی زاگرس مشخص نبودن مرزکاربریها می باشد. هر ساله صدها پرونده در زمینه ماده 1 55 و ماده2 42 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع تشکیل که گاه با توجه به اطاله دادرسی، زمینه تخریب را فراهم می آورد. کاداستر راهبردی سودمند که، امکان تحدید حدود اراضی منابع طبیعی را فراهم و زمینه هر گونه تعرض به این اراضی را منتفی می نماید. هدف ازاین مقاله بررسی نقش کاداستر در جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و محیط زیست و همین طور تعیین مرز اراضی جنگلی و مرتعی برای حفظ حقوق زمین و مردم میباشد. نتایج این تحقیق که مروری می باشد حاکی از این است که کاداستر به منظور جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و کاهش فساد در زاگرس اجرا شود.
کلمات کلیدی: حقوق، کاداستر، تخریب، منابع طبیعی و محیط زیست
مقدمه:
یکی از مشکلات و معضلات در مناطق جنگلی زاگرس مشخص نبودن مرز کاربریها و در دسترس نبودن اطلاعات چندانی از وضع موجود میباشد و در نتیجه ارزیابی توان اکولوژیکی و توان اقتصادی اجتماعی منطقه، به دلیل مشخص نبودن وضع موجود وگستردگی عرصه دشوار خواهد بود. بنابراین هرگونه برنامه مدیریتی دراین مناطق تا به امروز با شکست مواجه شده است.ازطرفی تهیه نقشه های کاربری و پوشش اراضی در مقیاس متوسط از این مناطق بدلیل وسعت زیاد و صعب العبور بودن ازطریق روشهای میدانی و تفسیر عکسهای هوایی با صرف زمان و هزینه زیاد همراه است. دادههای ماهواره ای بدلیل ویژگیهای خاص خود ازجمله سطح پوشش وسیع، قابلیت تکرار و به هنگام شدن مداوم می توانند درتهیه نقشه های پوشش اراضی و مدیریت منابع جنگلی زاگرس نقش موثری را ایفا نماید.
مشخص نبودن مالکیتها، کاربریها، تغییرات کمی وکیفی اراضی و هرنوع تصمیمگیری برای واگذاری جهت طرحهای توسعه مستلزم داشتن اطلاعات دقیق است و نیاز به نقشههایی با دقت بالا است. متاسفانه وضعیت حاضر از اراضی کشور و وجود سازمانهای موازی و قوانین ضد و نقیض سازمانهای ثبت، اوقاف، منابع طبیعی، شهرداریها و بیثباتی در مدیریتها موجب گردید تا سازمان های متولی زمین، حاصل تقریبا پنجاه سال کار و تلاش خود را - از تاریخ ملی شدن جنگلها ومراتع - در یکسری نقشه و اسناد خلاصه نمایند که به کلافی سردرگم تبدیل شده است که نمی توان به این زودی به حل آن امیدوار شد. موارد فوق به انضمام ثابت ماندن بازدهی طرح های توسعه، افزایش تعداد طرحهای عمرانی به جای افزایش بازده، هجوم به منابع طبیعی کشور را موجب شده است این معضل با عدم اطلاع مسئولین ازکم وکیف واقعی اراضی فرصتطلبی افراد سودجو را نیز تضمین نموده است.
بدیهی است دستیابی به راه مناسب در اسرع وقت و دقت بالا برای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و اصل توسعه پایدار با دقت استفاده از روش های سنتی و قدیمی را توصیه نمی کند.استفاده از ابزاری جدید به نام کاداستر روشی بسیار مناسب برای حفاظت از منابعطبیعی و رعایت حقوق زمین و مردم میباشد. کاداستر مجموعههای نظاممند از اطلاعات دربارهی املاک در یک کشور یا یک منطقه است که بر پایه نقشهبرداری آن املاک و محیط آنها قرارگرفته است. این املاک به صورتی منظم و پیوسته به کمک شناسهی واحد و غیرقابل اشتباهی شناسایی میشوند. شکل و ابعاد املاک و مشخصه شناسهی هر قطعه روی نقشههای بزرگ مقیاس نشان داده شده است.
به بیان دیگر کاداستر به معنی ثبت جزئیترین تا کلیترین اطلاعات گوناگون درباره قطعه زمین و بررسی همزمان اطلاعات مرتبط در سریعترین زمان ممکن، برای اخذ بهترین تصمیمگیری و اجرای منطقیترین عمل در ارتباط با گذشته، حال و آینده میباشد. تقریبا کلیه کشورهای اروپایی بحث کاداستر را انجام دادهاند. درکانادا و امریکا بحث کاداستر به اتمام رسیده است و حتی صحبت از همسان سازی دادهها بین کشورها مطرح است. ازکشورهای افریقایی اطلاعاتی در دست نیست.موسچس - 2008 - 1، در مطالعهای در کشور یونان به بررسی نقشه های رقومی جنگل های یونان پرداختند و نقشه کاداستر جنگل را تهیه کردند. دراین تحقیق تصاویر را تهیه و با استفاده از GIS مرز اراضی جنگلی و مرتعی تعیین شد و مالکیت دولتی این اراضی تعیین شد.
تهیه نقشه نهایی جنگل یک ابزار ضروری برای حفاظت از میراث طبیعی و ابزاری اداری برای مدیریت زمین است.گولر - 2012 - 2، درتحقیقی به عنوان جنگل و کاداستر در ترکیه و توسعه پایدار به ثبت اراضی پرداختند، دراین تحقیق به بررسی توسعه پایدار ومسائل اجتماعی، اکولوژیکی، اقتصادی درجنگلهای ترکیه پرداخته شد و از کاداستر استفاده شد و به این نتیجه رسیدند که به خاطر ارزش زیاد منابع طبیعی باید از جنگلها حفاظت شود و طبق قانون اساسی 1982تعیین مرز جنگل وثبت سند الزامی است که راه حل های مختلف وجود داردکه کاداستر شیوهای نوین و مفید است.تیبور3و همکاران - - 2008، درتحقیقی به عنوان روش هایی برای توسعه جاده های فرعی جنگلی وکنترل عبور ومرور از طریق کاداستر درکرواسی انجام دادند.
کاداستر برای کنترل عبورو مرور جاده های جنگلی برای اولین بار در جمهوری کرواسی اجرا شد که این کار برای جنگل مفید است چون درجنگل عبور و مرور زیاد است و انالیزهای متعددی برای جاده های ثانوی در جنگل هست این تحقیق کمک بسیاری به چگونگی طراحی جاده ها وکیفیت کار در زمینه ارتباطات درجنگل و هنر ارتباط جاده های درجه 1ودرجه 2 انجام داد.درایران طرح کاداستر چند سال پیش توسط سازمان ثبت با سرعت زیادی شروع شد. ولی بعد از مدتی سرعت خود را از دست داد و در حال حاضر درچند جزیره و محدودههایی از شهرها انجام شده است.
توسط بخش خصوصی نیز طرح کاداستر اراضی زراعی در بعضی نقاط درمحدودهای کوچک بصورت موردی انجام شده است . طرح کاداستردرکشور ما از سال1374 آغاز شد، دراین رابطه تهیه نقشه یکپارچه سازی شدهی شهرهای استان ایلام، زنجان و قزوین انجام شده و این عملیات در استان کرمانشاه به جزء شهرکرمانشاه نیز به اتمام رسیده است. طبق آخرین اطلاعات، مجموع مساحت شهرهایی که عملیات تهیه نقشه کاداستراها به اتمام رسیده بالغ بر220 هزار هکتار است که 18درصد کل کشور را در بر میگیرد. درمطالعه حاضر هدف آن است نقش کاداستر درجلوگیری از تخریب منابع طبیعی و محیط زیست مورد بررسی قرار گیرد.
روش تحقیق:
روش تحقیق کتابخانهای بوده است که از منابع متعدد جهت تحلیل مطالب استفاده شده است. همچنین ازجستجوهای اینترنتی در سایت های داخلی و خارجی جهت کسب اطلاعات در زمینه کاداستر جنگل بهره برده است.