بخشی از مقاله
چکیده:
مسلمانان اندونزی،درگروههای متنوع فرهنگی فعالیت می کنند .دراندیشه فقهی، شافعی مذهب.-ودراندیشهکلامی ماتریدیهاند. بعدازاستقلال، تعاملات بینالمللی آنان نسبت به کشورهای اسلامی خصوصا جمهوری اسلامی ایران بیشترشد.ارتباطات فرهنگی ایران نیز، درقبال کشورهای اسلامی دگرگون گردید و شتاب بیشتری گرفت. این مقاله درصدد مطالعه جریانات فرهنگی وراهبردهای دیپلماتیک عمومی ایران با جریانات مختلف فرهنگی دراندونزی با نگاه قرآنی است.
روش انتخابی تحقیق توصیفی باجمع آوری شواهدی ازآیات قرآنی است برای پاسخ به سوال اینکه راهبردهای دیپلماتیک نسبت به جریانات فرهنگی اندونزی، ازمنظر قرآن چگونه است؟ یافتهها نشان می دهد که مهمترین این راهبردهادر اندونزی، بر اساستوجّه به قرآن و پیامبر ، تبلیغ اسلام، اصل وحدت مسلمین ، حفظ استقلال کشورها، نقد جهان سلطه، عدالت طلبی، کرامت انسانی ،احترام متقابل نسبت به مسلمین ،تعاون وهمکاری ،ظلم ستیزی ،اخوت وبرادری وآزادی است .برای تعاملفرهنگی موثر با جریانات فرهنگی در اندونزی، راهبردی ویژه و مشخصی ازنگاه قرآنی ذکرشده است که از نوآوری های این تحقیق است.
مقدمه:
شرایط امروز جهان اسلام و گوناگونی اندیشههای سیاسی مسلمین اقتضا داردکه به شناسایی جریانات فرهنگی پرداخته و در مراحل بعد به نحوه ارتباط میان فرهنگی با گروههای مختلف اقدام نمود. ضروری است که از درگیری و چالشهای سیاسی مذهبی در بین گروههای اسلامی فروکاهید وتفکر مکتب اهل البیت - ع - را گسترش داد. ازاینروی، اهمیت مطالعات موردی وکاربردی نسبت به جوامع اسلامی و گروههای مسلمان ، دو چندان مینماید.
سرشماریهای دهه هایگذشته نشان میدهد که حدود%88 جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل میدهند - شیخی - 199: 1369و %9 شامل مسیحیان و %3 باقیمانده شامل هندو ها ، بوداییها و انیمیستها هستند.با مطالعه در تاریخ اندونزی به این نتیجه میرسیم که مسلمین اندونزی، با تمسک به هویت اسلامی خود، جهت رهایی از ظلم استعمارگران به سمت تشکیل نظام سیاسی مبتی بر اسلام روی آوردند. جزایر زیادی دراندونزی وجود داردکه از جمله آن جاوه،سوماترا،است - یاوری 1372 - 40: پس از استقلال در سال 1945میلادی این جزایرپراکنده - جاویدفر - بیتا - - 49 ، به یک کشورمستقل تبدیل شد.
شهر جاکارتا پایتخت اندونزی است و سابقه این شهر، به قرن شانزدهم میلادی باز میگردد - مظفری - 6 : 1372 وسعت این کشور بیشتر از نصف قاره اروپا است - موسوی بجنوردی:1380 347 ابن بطوطه در 1345 میلادی ازسوماترا عبور کرده و حاکم آن را پیرو مکتب فقهی شافعی معرفی میکند. - موحد - 277: 1376 در این تحقیق، به عمدهترین جریانات فرهنگی، گروههای اسلامی در اندونزی اشاره می شود.
هدف از مطالعه جریانات فرهنگی،این بوده است که اولاً کمکی به وحدت مسلمین نماید و توجّه محققین را درارتباط با گروههای مسلمان ،به سمت مشترکات فرهنگی اسلامی درروابط دیپلماتیک عمومیسوق دهد،ثانیاً نشان دهد در ارتباطات میان فرهنگی در اندونزی به راهبردهایی باید توجّه نمود که هریک از گروهها در اندیشه فرهنگی سیاسی خود بر روی آن تأکید مینمایند و مقبولیت دربین آنان پیدا کرده است.
آنچه که دغدغه اصلی این پژوهش است، توجّه به راهبردهایی است که مخصوص یک گروه خاص فرهنگی سیاسی است که به صورت تفکیکی در اندونزی انجام شده است. ابتدا به شناسایی فکری این جریانات پرداخته شد ، ودر مراحل بعدی با مطالعه در آیات قرآنی به راهبردهای اشاره گردید که در روابط دیپلماتیک فرهنگی باتوجه به جریانات مختلف فرهنگی می تواند ، ،مورد استفاده قرار گیرد.
چارچوب تحلیلی
برای فرهنگ ،تعاریفی متعددی ذکر شده است یکی از مشهورترین تعریف، تعریفی است که »ادوارد تایلور«ٌ مردم شناس مشهورانگلیسی مطرح کرده است که عبارت است از مجموعه پیچیده ای که انسانها به عنوان عضو یک جامعه کسب میکنند و متعهد به آن می شوند. آن مجموعه شامل رفتارها و ضوابط،ارزشها، هنجارها، علم، ایدهها، عقاید، دین، هنر، ادبیات، اخلاق،عادات،صنایع و... میشود. - قرایی مقدم،148، - 1377 فرهنگها قابل انتقال به دیگران است؛ وسبب تربیت اعضای جامعه نسبت به آن خواهد شد و مجموعه ای از آداب و رسوم ، هنجارها وارزشها را فراگیر می نماید و وسیله کنترل برای رفتار افراد جامعه است و نمیگذارد که افراد بر خلاف انتظارات فرهنگی رفتار نمایند.
- تری یاندیس،53، - 1388 دیپلماسی عمومی ، ارتباطات چهره به چهره و مستقیم با خواص یا نخبگان یک جامعه را ،بهگونهای مدیریت میکند که بتواند این اقشار را، که از جایگاه و تاثیر ویژهای در جامعه خود برخوردار میباشند، تحتتاثیر اعتقادات، گرایشات و سیاستهای موردنظر خویش قرار دهد. - کاظمی 1388:، - 31 دیپلماسی عمومی از نظر فعالیت ، به حوزه ارتباطات میان فرهنگی نزدیک است و به جنبههای ذهنی افراد در دو طرف ارتباط مربوط میشود ونیز به بررسی راههای تسهیل این ارتباط و رفع موانع آن نیز توجّه مینماید.
- یوسف زاده 1393:، - 75 آنچه از برایند مفهوم دیپلماسی، در تلفیق با مفهوم ارتباط میان فرهنگی در این پژوهش به دست میآید، این است که »ارتباطات میانفرهنگی در کلی ترین مفهوم خود به چرخه تعامل معانی توسط افراد وابسته در دو قلمرو فرهنگی اطلاق می شود. - samovar 2009 :8 - « البته درک تعامل ارتباطی در فرآیند هایی که بر اساس فرهنگ شکل میگیرد، در قالب ارزشها،نگرشها، عقاید وهنجارها به وجود میآید. - یوسف زاده 1393:، - 75 در مجموع میتوان ،از ترکیب دیدگاههای مطرح شده، به مفهوم نظری ویژه ایی در جهت تحلیل دادههای این پژوهش و پاسخ به سؤال مورد نظر دست یافت.
