بخشی از مقاله
چکیده
ارزشهای حاکم بر سیا ستگذاریهای سلامت، از نوع نگاه سیا ستگذاران به ان سان، جامعه انسانی و مفاهیم حاکم بر آن ناشی میشود. از همین رهگذر است که مفهوم انسان و سلامت او در مکاتب فکری مختلف تعریفهای خاص خود را پیدا میکند. سیاستگذاری مبتنی بر انسان شناسی قرآنی مستلزم واکاوی مفهوم انسان و سلامت در آیات قرآن مجید و روایات معصومین است. در این پژوهش مفهوم انسان و ساحتهای وجودی او، سلامت قرآنی در لایههای مختلف جسم، نفس و روح انسان با رویکرد سیاستگذاری سلامت و با روش گراند تئوری - تئوری زمینهای - بررسی شده است و در نهایت بر اساس الگوهای سازمان بهداشت جهانی - WHO - ، الگوی سیاستگذاری مبتنی بر انسان شناسی قرآنی تدوین شده است.
یافتهها: مبتنی بر آموزههای دینی و قرآنی بر خلاف تعریف WHO که سلامتی را رفاه کامل ج سمی روانی و اجتماعی میداند، مفهوم سلامت قرآنی ب سیار و سیع و جامع به مو ضوع سلامت پرداخته ا ست. سازمان بهدا شت جهانی در آخرین مدل ارائه شده، 6 مورد ا صلی - building blocks - ، را در ساخت نظامهای سلامت مشخص کرده است. با همین رویکرد و با قرار دادن مفهوم سلامت قرانی در این چهارچوب، مفاهیم و رویکردهای ا سلامی سیا ستگذاری سلامت به د ست آمد. حکمت صحت، حکمت بهدا شت، حکمت مکارم اخلاق و حکمت تطهیر از جمله نقشه راههای به دست آمده برای ساخت نظام سلامت اسلامی میباشد.
نتیجه گیری: جامعیت نظام سلامت مبتنی بر قلب سلیم از آن جهت است که نه تنها انسان را در جزئیترین سطح دیده است، به مفهوم قلب سلیم به عنوان غایت سلامت انسان نیز توجه کرده است. اسلام دارای غنیترین مفاهیم در حوزه انسان شناسی و بهویژه سلامت است که باید بتواند تبدیل به مفاهیم و نظریات عملیاتی شود و حرکت عظیم ایجاد تمدن نوین اسلامی را سرعت بخشد.
کلید واژهها: قلب سلیم، سلامت قرآنی، نفس، روح.
مقدمه
برای ایجاد نظم و انضباط و همین طور حرکت به سمت آرمانهای تعیین شده برای جامعه، به سیستمهای اداره کننده جامعه نیاز داریم. نظام اقتصاد، فرهنگ و سیاست جزء لایههای نخستین در شکل گیری نظامهای هر جامعه ای است که اهداف و رویکردهای خود را بر اساس تعریف خاص خود از انسان ارائه میکنند. از رهگذر فرهنگ، سیاست و اقتصاد است که نظام آموزش و پرورش، نظام سلامت، نظام هنر و رسانه و ... شکل میگیرد. تمدن غرب، بر اساس تعریف خود از انسان نظام سلامت را بنا نهاده است و به خوبی توانسته است، تعریف مادی از انسان را در لایههای مختلف نظامهای اجتماعی خود، از جمله نظام سلامت وارد کند و درنهایت به الگوی Health برسد. اما در جمهوری اسلامی ایران که داعیه تمدن سازی اسلامی دارد، وضع به گونه ای دیگر باید باشد و اسلام باید به عنوان کانون سیاستگذاری و برنامهریزی مورد توجه قرار گیرد و اسلام به عنوان ابرپارادایم در ساخت نظام سلامت مورد استفاده قرار بگیرد.
در حقیقت انسان، برترین آفریده الهی است که با »لقد کرمنا بنی آدم ... و فضلناهم «... - اسراء-» - 70وانی جاعل فی الارض خلیفه« - بقره- - 30 برتری او به سایر آفریدهها اعلام شده است و شایسته جانشینی خدا در زمین معرفی شده است. قرآن به عنوان کاملترین قانون اساسی الهی، مقام رضوان را به عنوان جایگاه شایسته این آفریده برتر و نهایت تکامل وی تعریف و شرط بهرهمندی و دستیابی به این مقام را داشتن »قلب سلیم« قرار داده است و برای تحقق آن، نظام سلامت را با عنوان »سبل سلام« معرفی نموده که به وسیله »نور و کتاب مبین« به انسان ابلاغ شده است.
