بخشی از مقاله
چکیده
سیاست تقسیم سود یکی از موضوعات اساسی در مباحث مدیریت مالی است. عوامل متعددی بر سیاست تقسیم سود اثرگذار است که باعث گردیده تقسیم سود به موضوعی مهم برای افزایش ثروت سهامداران تبدیل شود.پژوهش حاضر به بررسی تأثیر جریانهای نقدی آزاد شرکتها بر سیاست تقسیم سود شرکتها میپردازد. در این پژوهش دادههای 107 شرکت در بورس اوارق بهادار تهران طی یک دورهی دوازده ساله بین سالهای 1383 تا 1394 انتخاب گردید که با استفاده از نرم افزار ایویوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش پژوهش رگرسیون چند متغیره با استفاده از دادههای تابلویی میباشد.بر اساس یافتههای پژوهش و آزمونهای آماری میتوان گفت که بین جریان نقد آزاد و نسبت سود تقسیمی رابطه معناداری وجود ندارد.
واژههای کلیدی: جریان نقدی آزاد، نسبت سود تقسیمی، اندازهی شرکت، اهرم مالی
-1 مقدمه
شرکتهای موفقمعمولاً از سودآوری بالایی برخوردارند . سود کسب شده توسط شرکتها میتواند در داراییهای عملیاتی سرمایهگذاری شود، در راستای تحصیل اوراق بهادار جدید به کار رود، برای بازپرداخت بدهیها مورد استفاده قرار گیرد و یا این که بین سهامداران توزیع شود . دلایل زیادی برای تقسیم یا عدم تقسیم سود وجود دارد .کشف و شناسایی دقیق عوامل اثر گذار بر سیاست تقسیم سود هنوز یکی از مسائل بحث انگیز در حوزهی مدیریت مالی شرکتها است . مدیریت شرکت باید متغیرهای متفاوتی را قبل از تصمیمگیری درباره چگونگی پرداخت سود تقسیمی در نظر بگیرد . در صورتی که عوامل اثرگذار بر نسبت سود تقسیمی و میزان تأثیر آنها مشخص شود،
مدیران به نگرشی دربارهی موقعیت شرکت خود از لحاظ تقسیم سود دست مییابند و بهتر میتوانند تصمیمگیری کنند. سود تقسیمی روی ارزش سهام شرکت و آیندهی آن تأثیر دارد . به دست آوردن سود و کسب ثروت هدف مشترک تمامی سهامداران است .پژوهشهایی بسیار تأثیر سود تقسیمی را روی قیمت تأیید کردهاند .تصمیمگیری نادرست در این زمینه ممکن است منجر به از دست دادن سهامداران شرکت و در پی آن کاهش در ارزش شرکت شود - ایزدینیا و همکاران، . - 1389
-2 مبانی نظری پژوهش
سیاست تقسیم سود از جملهی گستردهترین موضوعهایی است که در ادبیات مالی مدرن به آن اشاره شده است. آگاهی از عواملی همچون رفتار سرمایهگذاران، بازار سرمایهی مناسب و ارزش بازار ضمن آنکه تصویر روشنی از توان توزیع نقدینگی شرکتها ارائه میدهد، امکان برآورد رفتار آتی آنها را نیز فراهم میسازد. اهمیت این مسئله نزد مدیران شرکت ها نیز، هم به جهت استفاده از اطلاعات حاصله در فرآیند ادارهی شرکت و هم به واسطهی ارزیابی بازار از عملکرد آنان جدی است؛ از همین رو بخشی از توان و توجه مدیران شرکتها معطوف به مقولهای است که از آن با عنوان سیاست تقسیم سود یاد میشود. اجرای سیاستهای مناسب تقسیم سود در بازار کامل سرمایه زمینهی حداکثر کردن ثروت سهامداران را فراهم می کند - بهوتو و سرفراز 1، . - 2015
از موضوع سود تقسیمی و سیاست تقسیم سود همواره به عنوان یکی از بحث انگیزترین مباحث علم مالی یاد شده است، بهطوری که علاقهی اقتصاددانان قرن حاضر و بیش از پنج دههی اخیر را به خود معطوف کرده و موضوع الگوهای نظری جامع و بررسیهای تجربی بوده است. شماری از الگوهای نظری متناقض که همگی فاقد پشتوانهی قوی تجربی هستند به عنوان تلاشهای جاری برای توضیح رفتار تقسیم سود شرکتها تعریف می شوند. تقسیم سود از چند جنبه حائز اهمیت است. از یک نظر، تقسیم سود عاملی مؤثر بر استفادهی از فرصتهای سرمایهگذاریهای پیش روی شرکتها است. هر قدر میزان سود تقسیمی بیشتر باشد، منابع داخلی شرکت به منظور اجرای پروژههای سرمایهگذاری کمتر خواهد شد و نیاز به منابع مالی خارج از شرکت بیشتر میگردد و این عامل میتواند بر قیمت سهام شرکتها در آینده تأثیر به-سزایی داشته باشد.
از طرف دیگر، بسیاری از سهامداران شرکت، خواهان تقسیم سود نقدی هستند، از این رو مدیران همواره باید بین علایق مختلف سهامداران تعادل برقرار نمایند، تا هم فرصتهای سودآور سرمایه-گذاری را از دست نداده باشند و هم سود نقدی مورد نیاز بعضی از سهامداران را بهپردازند - شکری و پاکدل، . - 1394 جریانهای نقد آزاد یکی از معیارهای اندازهگیری عملکرد واحد تجاری است و وجه نقدی را نشان میدهد که شرکت پس از انجام مخارج لازم برای نگهداری یا توسعهی داراییها در اختیار دارد. که میتواند کاربردهای مهمی برای سهامداران در ارزیابی سلامت مالی واحد تجاری داشته باشد. همچنین مدیران میتوانند با استفادهی کارآمد از منابع تحت مالکیت خود جریانهای نقد آزاد را در طرحهایی با ارزش فعلی خالص مثبت سرمایهگذاری کرده و باعث افزایش ارزش شرکت شوند .
جریانهای نقدی در بسیاری از تصمیمات مالی، مدلهای ارزشگذاری اوراق بهادار، روشهای ارزیابی طرحهای سرمایهای و غیره، نقش محوری دارند. اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی همچنین از لحاظ درون سازمانی نیز ادارهی امور را در کاراترین شکل خود امکان پذیر میسازد و منجر به اتخاذ تصمیمهای بهینه در زمینههای عملیاتی، سرمایهگذاری و تأمین مالی میشود - شیخ و همکاران، . - 1391 جریانهای نقدی در بسیاری از تصمیمهای مالی نقش محوری دارند. اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی از لحاظ درون سازمانی نیز ادارهی امور را به شکل کاراتری امکانپذیر میسازد و منجر به اتخاذتصمیمهای بهینه در زمینهی عملیاتی،سرمایهگذاری و تأمین مالی میشود - فواستر1، . - 2015