بخشی از مقاله
چکیده
شهر آبعلی منطقه ای دارای آب و هوای معتدل کوهستانی در فاصله 40کیلومتری تهران بزرگ در بخش رودهن از توابع شهرستان دماوند قرار دارد. این شهریکی از قدیمی ترین مناطق استان تهران محسوب می شود که کمتر از 10 سال است به شهر تبدیل شده،در امتداد جاده هراز واقع شده و تنها یک کیلومتر با مرکز بخش فاصله دارد.سرزمینی حاصلخیز و مستعد رشد انواع گونه های گیاهی دارای حداکثر متوسط بارش در استان تهران،ارتفاعات و مراتع سبز و چشمه های جوشان و روخانه ای دائمی آن دارای حوزه وسیع آبریز از لار تا گلخزان بومهن می باشد این منطقه دروازه ارتباطی بین استان تهران و مازندران کنونی و ری و طبرستان قدیم می باشد و به همین دلایل در طول دوران تاریخ مهد تمدنهای محلی و بومی و دستخوش تغییرات و رفت وآمداقوام مختلف بوده است.
جاده آبعلی نیز با کمی تغییرات یکی از قدیمی ترین مسیرهای مسافرتی و کاروانی استان تهران بوده و می باشد که آثار موجود و کاروانسراهای این مسیر مؤید آن است و البته در سفرنامه ها نیز به آن اشاره شده است.منطقه آبعلی از نقاط گردشگری و تفریحگاههای پایتختنشینان محسوب میشود، شغل بیشتر مردم آبعلی رستورانداری است که این نشاندهنده قابلیت بالای پذیرش گردشگر این منطقه است. شهر آبعلی دارای مناطق تاریخی،فرهنگی، ورزشی و گردشگری خارق العاده می باشد وهم چنین دارای کارخانجات معروف دوغ وصابون سازی می باشد.
دراین مقاله سعی براین است که به وسیله ی مطالعات کتابخانه ای وتحقیقات میدانی با بررسی پیشینه تاریخی و موقعیت جغرافیایی پراهمیت و راه ارتباط بین تهران وشهرآبعلی که خود یکی ازمهم ترین جاذبه های گردشگری محسوب شده،شرایط اقلیمی، اقتصادی، فرهنگی و عمومی مردم و بررسی ضعفها و پتانسیلهای موجود در منطقه پرداخته شود. هدف از نوشتن این مقاله آشنایی وبازنگری پتانسیل ها وجاذبه های گردشگری شهرآبعلی وهمچنین بررسی ضعفهای موجود در منطقه به دنبال یافتن راه حلی کارآمد جهت رفع آنها و افزایش پتانسیل های موجود درآبعلی به منظور ایجاد زمینه های رشد و توسعه صنعت گردشگری و توریسم و انجام فعالیتهای عمرانی با توجه به معماری بومی آن میتوان بود.
واژههای کلیدی: آبعلی، تاریخی،فرهنگی، ورزشی و گردشگری.
-1 مقدمه :
با گسترش روزافزون شهر نشینی مشکلات مربوط به زندگی شهری نظیر مساله مالی، مشغلههای کاری، استرس، فاصله عاطفی افراد خانواده، کاهش میزان استفاده از اوقات فراغت و تفریحات گروهی را منجر شده است. در صورتی که حق استراحت و استفاده از مرخصی با حقوق و ایجاد تسهیلات اداری لازم، برای استفاده بیشتر مردم از تعطیلات و اوقات فراغت در واقع دستاوری است که بشر پس از سالها کار و تولید انبوه فرهنگ مادی در قرن اخیر به دست آورده است؟یکی ازمشکلات روز دنیا، عدم تعادل روحی و روانی در ساکنین شهرهاست که روز به روز به سمت صنعتی تر شدن میروند.حال به راستی درمان این بیماری و حتی پیشگیری از وقوع آن را در کجا باید جست؟
در فرهنگ عامه مردم ایران سفر و مسافرت جایگاه و اهمیت ویژه ای از جهت گسترش اطلاعات ،آگاهیها و شناخت و همچنین گذراندن اوقات فراغت و تفریح و تفرج دارد.انسان با تجربه در این فرهنگ به انسان جهان دیده ای اطلاق می گردد که به سیرو سفر در اطراف و اکناف جهان پرداخته و از هر قوم و ملتی شناخت و نشانه ای در ذهن خود دارد. چنین انسانی برای نیل به اهداف خود نیازبه حداقل امکاناتی برای رفاه و آسایش خود درطول این سفردارد که باید برای او فراهم گردد. بنابراین نیاز به فضاهایی برای استراحت، تمدد اعصاب، تفریح ضروری به نظر میرسد.
ایران کشوری خوش آب و هواست با جاذبههای گردشگری فراوان گردشگری و جذب توریسم یکی از منابع جذب سرمایه در مناطق گردشگری محسوب میشود و هر منطقه بنابر موقعیت خود مکانی را به اسکان گردشگری اختصاص میدهد .یکی از وجوه روبه گسترش در زمینه گردشگری توسعه این صنعت در محیط های پیرامون کلانشهرها به عنوان مقاصدگردشگری شهروندان آنهاست.این نوع گردشگری عمدتا در مقیاس خرد - یعنی یک شبه،یک روزه یا گردشگری تعطیلات آخرهفته - صورت می گیرد.توسعه ی شهرنشینی ومشکلات ناشی از آن،بهبودسیستم حمل ونقل وارتباطات و مهم تر از همه افزایش اوقات فراغت از عوامل گسترش این نوع گردشگری است که می تواند موجبات ایجاد اشتغال وتوسعه خدمات وامکانات را در پیرامون کلان شهرها فراهم سازد.
-2 معرفی منطقه ی آبعلی
-1-2 جاده هراز
جاده 77 یا جاده هراز، به همراه جاده 59 - کرج-چالوس - ، مهمترین جاده تهران-مازندران است. این جاده از دره رود هراز میگذرد و نزدیکترین راه اصلی به قله دماوند است. این جاده یکی از زیباترین و تاریخی ترین جادههای جهان است که به انتخاب مردم ایران در سال هشتاد و نه زیباترین جاده ایران انتخاب شدهاست، همچنین این جاده تاریخ منطقه عظیم البرز و لاریجان، آمل و ایران را بیان میکند. این جاده کوتاهترین مسیر تردد میان دو شهر تهران و آمل است. برآورد میشود که فقط در ایام نوروز، این جاده میزبان 5 میلیون مسافر باشد. حجم زیاد تردد در کنار ظرفیت کم جاده گاهی موجب به وجود آمدن ترافیکهای بسیار طولانی میشود. به همین لحاظ پروژه چهاربانده کردن این جاده در دست اجرا بوده و هم اکنون حدود نیمی از این مسیر چهاربانده شدهاست. جاده هراز دارای 14 تونل بوده که طولانیترین آنها بیش از 1500 متر طول دارد. کار ساخت این جاده 23 سال به طول انجامید. جاده هراز دارای جاذبههای گردشگری زیادی است.
آبگرم اسک، آبگرم بایجان، آبگرم لاریجان، غار گل زرد، دره استلهسر، دره منظریه ودشت و آبشار دریوک، دخمه سنگی کافر کلی، قلعه ملک بهمن، دشت لرا، شکل شاه، قله دماوند، دشت شقایق، پل سنگی، آبشار شاهاندشت، آبشار قلعه دختر، پارک جنگلی، آبشارهای یخی دماوند و نوا، آبشار شیخ علی خان زیار، تخت فریدون و... برخی از مهمترین جاذبههای طبیعی گردشگری این جاده هستند. مهمترین جاذبه مذهبی جاده هراز، امامزاده هاشم است و بعد سه امامزاده دیگر که به ثبت ملی رسیدهاند. این امامزاده در مرتفعترین نقطه این جاده و در گردنهای به همین نام واقع است. نسب او را به امام حسن مجتبی میرسانند. این امامزاده با شماره 617 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. به نظر میرسد در گذشته در کنار این بقعه، کاروانسرایی وجود داشته که امروز اثری از آن به چشم نمیخورد.حال میپردازیم به شناخت بستر وپیرامون شهرآبعلی.