بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله سعی شده ضمن بررسی کلیات، مبانی و تاریخچه کار از راه دور، به الزامات ، موانع و چالش های سازمان های ایرانی و شرکتهای صنعتی در مواجهه با این گونه طرح ها بپردازد. در ادامه نیز، مشاغل مناسب دورکاری، مزایا و معایب اینگونه طرح ها به همراه آمارها و نتایج مرتبط مورد بحث قرار می گیرند و در پایان به رویکرد دورکاری در شرکت ایران خودرو و اقدامات مربوطه در این زمینه اشاره می شود.
واﮊه های کلیدی : دور کاری- کار در خانه –انعطاف کاری
مقدمه
دورکاری یکی از مدیریتهای جدید در کشور محسوب می گردد و به ارتباط جدیدی بین کار و کارمند و کارمند با مدیر می پردازد. به اعتقاد کارشناسان، افزایش روزافزون مسافرتهای درون شهری، ترافیکهای سنگین صبحگاهی و عصرگاهی، افزایش هزینه های رفت و آمد افراد از محل کاربه خانه ها، ایجاد آلودگی در شهرهای به ویژه بزرگ، اتلاف زمان افراد برای رسیدن به محل کار، از بین رفتن انرﮊی از جمله موضوعاتی است که طبق آن ایده های دور کاری مطرح شده است. کار از راه دور شیوهای جدید از انجام کار است که هنوز تمام ابعاد آن در جهان شناخته شده نیست.
لذا نباید منتظر تجربه سایر کشورها باشیم بلکه باید نظر به اهمیت موضوع، خود نیز آنرا تجربه نمائیم . در ایران نیز در سال های اخیر به این موضوع پرداخته شده به طوریکه طبق مصوبه دولت به تمام سازمانهای اجرایی ابلاغ گردیده تا در دستور کار قراردهند. در همین راستا مقاله حاضر سعی دارد نگاهی نقادانه به چالشها و رویکردهای اجرای این طرح در سازمانهای ایرانی خصوصا شرکتهای بزرگ صنعتی بیندازد و برخی دستاوردها و نتایج مطالعات را مطرح سازد. امید است با برنامه ریزی و بکارگیری اینگونه طرح های منعطف، شاهد توسعه هر چه بیشتر سازمانها و شرکتهای ایرانی در زمینه بهره وری منابع انسانی و شکوفایی هر چه بیشتر کشورمان باشیم.
تعاریف و مفاهیم
کار از راه دور، روشی جدید از انجام کار است که با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات از سطح اپراتورهای ساده تا مدیران ارشد در حال انجام است و بزودی به روشی عادی در محیطهای کاری تبدیل خواهد شد. برخی از تعاریف ارائه شده برای دورکاری عبارت است از:
•دورکاری انجام وظایف محول شده بدون حضور فیزیکی کارمند واجد شرایط در محل کار سازمان خود با رعایت ضوابط و برای دوره زمانی مشخص می باشد - خبرگزاری فارس -
•مفهوم اصلی نهفته در ورای دورکاری این است که کارکنان می توانند دور از محل اداره، در زمان دلخواه خود، با استفاده از فناوری های پیشرفته ارتباطات راه دور و رایانه کار کنند و سپس نتایج کار را به صورت الکترونیکی، به اداره یا محل دیگری منتقل کنند . - کمیسیون اروپا - .
•دورکاری روشی برای سازماندهی کار بر مبنای ایجاد انعطاف زمانی و مکانی در انجام کار، با استفاده از قابلیت های فناوری اطلاعات است. - علی اکبر جلالی -
تاریخچه
از اواخر دهه ۰۷۹۱، وقتی که میکروکامپیوترها و مودمها در دسترس عموم قرار گرفتند رؤیای کار از راه دور به حقیقت پیوست ، به گونهای که بروز آن موجب جهشی چشمگیر در میزان بهرهوری گردید . گسترش روز افزون استفاده از کامپیوترهای شخصی در منزل و پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و اتصال کامپیوترها بوسیله مودم و از طریق خطوط معمولی تلفن موجب شد تا کارکنان و کار فرمایان به استفاده از این دستاورد نوین عصر ارتباطات و اطلاعات روی آورند. گزارشات متفاوتی از اجرای طرح های دورکاری در کشورهای بزرگ منتشر شده است. به عنوان مثال در سال ۰۱۰۲موسسه ژپپطک2کً که یکی از مراجع رسمی اخبار حوزه فناوری اطلاعات در دولت فدرال آمریکا می باشد، تحقیق گسترده ای در زمینه دورکاری کارکنان دولتی و کارکنان بخش خصوصی حوزه های مرتبط با 1ع در کشور امریکا انجام داد و نتایج حاصل از اجرای طرح را به این شکل خلاصه نمود:
در کشور ما نیز به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی ، در سال های اخیر به این مقوله زیاد پرداخته شده است. بر همین اساس، وزرای عضو کمیسیون اموراجتماعی و دولت الکترونیکی در خرداد ماه سال ۹۸۳۱ و بنا به پیشنهاد معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور و به استناد اصل ۸۳۱ قانون اساسی ، با هدف افزایش بهره وری، انعطاف کاری وکاهش حجم رفت وآمد کارمندان دولت و اثرات جانبی آن ، آیین نامه دورکاری را مصوب کردند و متعاقب آن کلیه دستگاههای اجرایی دولتی موظف شدند به منظور توسعه دولت الکترونیکی، فعالیتهای مربوط به مشاغل عمومی و اختصاصی را ازطریق دورکاری انجام دهند.اگر چه یکی از محورهای ده گانه تحول اداری در قانون اداری خدمات کشوری دورکاری است اما تاکنون به جز وزارت کار و امور اجتماعی که ۰۰۰۱ نفر از کارکنان را دورکار نموده است، هیچ وزارت خانه دیگری به دلیل نداشتن زیرساخت های لازم نتوانسته این طرح را اجرایی کند.
