بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تاثیر حاکمیت شرکتی و رقابت در بازار محصول بر پویایی ساختار سرمایه شرکتها میباشد. به همین منظور نمونهای به حجم99 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را انتخاب کرده و با جمع آوری دادههای مربوط به تحقیق در طی سالهای 1388 الی1393 اقدام به بررسی تاثیر حاکمیت شرکتی و رقابت پذیری بازار محصول بر پویایی ساختار سرمایه از دیدگاه سرمایه گذاران و اعتباردهندگان بازار سهام نمودیم.
در این راستا دو فرضیه کلی مبنی بر وجود ارتباط معنیدار بین حاکمیت شرکتی و رقابت در بازار محصول با پویایی ساختار سرمایه مطرح گردید. نتیجه تحقیق حاکی از عدم وجود ارتباط معنیدار بین حاکمیت شرکتی و رقابت پذیری بازار محصول با ساختار سرمایه پویا میباشد. در ادامه ما اقدام به بررسی رابطه بین رقابت پذیری در شرکتهای دارای حاکمیت شرکتی قوی با ساختار سرمایه پویا نمودیم که نتیجه این فرضیه نیز حاکی از عدم وجود رابطه معنیدار بین رقابت پذیری در شرکتهای با حاکمیت قوی و ساختار سرمایه پویا میباشد.
.1 مقدمه
مهم نیست که اندازه شرکتی بزرگ است یا کوچک! مهم این است که ساختار سرمایه آن شرکت چه ترکیبی دارد. ساختار سرمایه از اول مهم بوده و در آینده هم مهم خواهد بود. مدیران باید هنگام اتخاذ تصمیمات تامین مالی، پویایی صنعت خود را نیز در نظر داشته باشند. هنگام تجزیه تحلیل پویایی ساختار سرمایه، رقابت پذیری صنعت عامل تعیین کننده خواهد بود. علیرغم تحقیقات گسترده ای که پیرامون تاثیر حاکمیت شرکتی بر تصمیمات تامین مالی شرکتها و نیز تاثیر رقابت بازار محصول بر حاکمیت شرکتی انجام شده است. ولی توجه کمتری به ارتباط داخلی بین این دو عامل - حاکمیت شرکتی و رقابت پذیری صنعت - شده است.
در این تحقیق ما اثر کیفیت حاکمیت شرکتی و رقابت در بازار محصول را بر پویایی - سرعت تعدیل - 1 ساختار سرمایه شرکتها میسنجیم - فو، . - 2013 اقتصاددانان اغلب تصور میکنند رقابت بازار با مجبور کردن شرکتها به کاهش کاستیها و قصور مدیریتی، مدیران را مجبور میکند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. علیرغم جذابیت شهودی این موضوع، هنگام عملی کردن این اعتقاد که رقابت باعث کم شدن کاستیهای مدیریتی می گردد، اثرات دوپهلو و مبهمی از نظر ادبیات نظری آشکار می-گردد.
بنابراین رقابت بازار ممکن است شرکتهای با ساختار حاکمیتی ضعیف را تشویق کند تا انگیزه قوی تر - ضعیف تری - برای حداکثر کردن ثروت سهامداران داشته باشند و بدین طریق باعث افزایش - کاهش - سرعت تعدیلات و پویایی آنها برای رسیدن به ساختار سرمایه بهینه گردد. این افزایش - کاهش - در نهایت منجر به کاهش - افزایش - فاصله سرعت تعدیلات - پویایی - بین شرکت های با ساختار حاکمیتی قوی و ضعیف میگردد.
بنابراین تاثیری که کیفیت حاکمیت شرکتی و رقابت بازار محصول بر پویایی تعدیلات سرمایه میگذارد کماکان یک سوال تجربی باقی میماند - احمدپور و همکاران، . - 1391 ما از یک مدل پویا برای کیفیت حاکمیت شرکتی برای انعکاس میزان شدت حقوق سهامداران استفاده میکنیم. رقابت بازار محصول هم با استفاده از شاخص هرفیندال-هیرشمن - HHI - سنجیده میشود. انتظار این است که رقابت بازار در شرکت های با ساختار حاکمیتی ضعیف، باعث ایجاد انگیزه میشود تا کاستیهای مدیریتی برطرف شود و ثروت سهامداران آن ها حداکثر گردد. اقتصاددانان از ضعف مدیریتی2 به عنوان اساسیترین مشکل صنایع غیررقابتی یاد میکنند، چرا که مدیران شرکتهای فعال در صنایع رقابتی انگیزه بیشتری برای کاهش نقاط ضعف و حداکثرسازی سود شرکت دارند.
اگرچه تیرول - TIROLE - اعتقاد دارد که در عمل کاهش نقاط ضعف با استفاده از رقابت بازار محصول، به سادگی امکان پذیر نیست. اگر شرکتها در بازار رقابتی کامل فعالیت کنند، مدیران فرصتی برای آسایش نخواهند داشت و از زیر بار مسئولیتهای خود شانه خالی میکنند، چرا که شرکتهای فعال در چنین بازاری اگر با این وضعیت مواجه شوند، در حداقل سازی هزینهها شکست میخورند و از دور رقابت خارج میشوند.
متغیرهایی که به منظور برآورد موازنه بین رفتار اهرمی طراحی شدهاند باید بتوانند نسبت بدهی مورد انتظار هر شرکت را در طول زمان بسنجند و همچنین باید انحرافات موجود در طول زمان را سریعا شناسایی کنند. ما هر دو الزامات گفته شده را در مدل تعدیل بخشی کاهش یافته1 استفاده می کنیم تا بتوانیم ضریب سرعت تعدیل2 یا پویایی ساختار سرمایه شرکت را بسنجیم - خواجوی و همکاران، . - 1392 از دیگر مسائل مهمی که در سالهای اخیر با توجه به رسوایی گسترده در سطح بینالمللی مورد توجه محققان قرار گرفت و بهعنوان یکی از موضوعات مهم برای سرمایهگذاری مطرح شد، نحوه حاکمیت شرکتی است که لزوم نظارت بر مدیریت و درنهایت حفظ حقوق سرمایهگذاران و سایر ذینفعان میپردازد.
بررسی علل و شرایط پدیدآورنده رسواییها نشان دادهاند که فقدان نظارت بر مدیریت و حاکمیت ناقص سهامداران شرکتها بر نحوه اداره امور به همراه سپردن اختیارات نامحدود به مدیران اجرایی در مواردی میتواند زمینه مساعدی را برای سوءاستفاده ایشان فراهم سازد. جلوگیری از بروز چنین شرایطی مستلزم اعمال حاکمیت صحیح سهامداران از طریق نظارت دقیق بر مدیران اجرایی و فعالیتها و تصمیمات آنها و نیز حسابرسی منظم شرکتها است که درمجموع تحت عنوان فرایند حاکمیت شرکتی شناخته میشود - گونی و همکاران، . - 2011 حاکمیت شرکتی بیانکننده نحوه اداره، هدایت و کنترل شرکتها و تبیینکننده معیارهایی است که باید برای کنترل و هدایت مدیریت تعیین نمود.
حاکمیت شرکتی بهطورکلی به مجموع روابط میان مدیران اجرایی، هیئتمدیره، سهامداران و سایر طرفهای مربوط میپردازد و عمدتاً چهار هدف اساسی را در ارتباط با روابط هیئتمدیره و مدیران اجرایی در قبال یکدیگر و در برابر سهامداران و سایر ذینفعان شرکت مدنظر قرار میدهد؛ پاسخگویی، شفافیت، عدالت و بیطرفی و مسئولیتپذیری. هیئتمدیره، بهعنوان یکی از مکانیسمهای اصلی داخلی حاکمیت شرکتی، نقش اساسی در نظارت بر رفتار مدیران و مشاوره دادن به آنها در تعیین و اجرای راهبرد ایفا میکند.
این در حالی است که مکانیسمهای دیگری از قبیل ساختار مالکیتی و وجود سهامداران عمده و نهادی نیز در حاکمیت شرکتی مناسب مؤثر هستند. ما در این تحقیق بر اساس مکانیزمهای حاکمیت شرکتی، شرکتها را به دو دسته شرکتهای با ساختار حاکمیت قوی و ضعیف تقسیم میکنیم. تا پویایی و سرعت تعدیلات اهرمی را در هر دسته از شرکتها بسنجیم. انتظار این است که در شرکت-های با حاکمیت شرکتی قوی، پویایی سرعت تعدیلات بیشتر از شرکتهای با ساختار حاکمیتی ضعیف است - چادوری، . - 2012
.2 فرضیه های تحقیق
فرضیه اول : بین پویایی ساختار سرمایه و رقابت در بازار محصول رابطه معنیداری وجود دارد.
فرضیه دوم : بین پویایی ساختار سرمایه و حاکمیت شرکتی رابطه معنیداری وجود دارد.
فرضیه سوم : بین پویایی ساختار سرمایه و رقابت در بازار محصول شرکتهای دارای حاکمیت شرکتی قوی رابطه معنیداری وجود دارد.
