مقاله حسابداری اعمال بر اساس مبانی نظری علم حسابداری وآموزه های قرآنی

بخشی از مقاله

چکيده با توجه به تاکيد آيات متعدد بر موضوع رسيدگي به اعمال سعي محقق بر اين است که با استفاده از علم حسابداري و بهره گيري از آموزه هاي قرآني يک الگوي مناسب جهت انجام حسابداري اعمال ارائه شود.در اين تحقيق سعي شده است به گونه ي جديدي از حسابداري، تحت عنوان حسابداري اعمال اشاره نمود و با بهره گيري از مباني نظري علم حسابداري و آموزه هاي قرآني به روش جديدي براي حسابداري اعمال انسان پرداخته شود. در واقع ، حسابداري اعمال مي تواند شاخه اي از علم حسابداري باشد که برگرفته از آيات واحاديث ائمه اطهار(ع ) ومعادله حسابداري مي باشد،که آدمي را در شناسايي، ثبت ، طبقه بندي وتجزيه و تحليل اعمال کمک مي نمايد. هدف از اين تحقيق بالا بردن ميزان توجه افراد به اعمال خود و ارائه خط مشيهايي به افراد است تا بيشتر در مسير سعادت ورضايت خداوندگام بردارند و مصداق حاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا گردند.همچنين سعي محقق بر آن است تا از ديدگاه حسابداري به آيات نگاه شود وداراييها، بدهيها و سرمايه اعمال هر فرد مشخص و مورد توجه قرار گيرد. دامنه ي اين تحقيق در محدوده جامعه اسلامي است و سعي شده است تا مبتني بر آموزه هاي قرآني و روايات اهل بيت (ع ) بيان شود. نتايج بدست آمده از تحقيق حاضر، حاکي از اين است افرادي که از دارايي ايمان برخوردارند و بدهيهاي تکليفي و خودساخته کمتري دارند، ميتوانند به سرمايه اي که خداوند وعده داده دست پيدا کرده و در زمره صالحان قرار گيرند. (سوره عنکبوت ؛آيه ٩) کليد واژه ها:حسابداري اعمال ، دارايي، بدهي، سرمايه مقدمه باگذشت زمان و پيدايش علوم مختلف و همچنين پيدايش شاخه هاي جديد از علم حسابداري از قبيل حسابداري زيسـت محيطـي، حسابداري منابع انساني و... تاکنون مطالعه وتحقيقي در رابطه با نحوه حسابداري اعمال انسان بيان نشده است . انساني کـه خداونـد بعداز خلقتش به خود تبريک گفته و جهان هستي را در اختيارش قرار داده و قدرت بيان را به او عنايت فرموده و قـدرت تفکـر، خلاقيت و ابتکار را که از ويژگي هاي اختصاصي انسان است ،به اوارزاني داشته و براي هدايت او قرآن را نـازل فرمـوده کـه کتـاب هدايت بشريت است ، لذا اين تحقيق با اين ديدگاه آغاز گرديد، انساني که خداوند او را اشرف مخلوقات نام گـذاري کـرد و بعـد از خلقتش به خود تبريک گفت و طبق آيات قران اعمالش مورد حسابرسي قرار مي گيرد چگونه و با چه ابزاري مي توان اعمـال ايـن موجود با عظمت را قبل از حسابرسي در روز رستاخيز مورد بررسي و ارزيابي قرار داد و يک شماي کلي از اعمال افراد در اختيار هر فرد مسلمان قرار داد تا در مديريت اعمال خود موفق تر ظاهر شود. لذا با توجه به مطالب بيان شده و همچنين با توجـه بـه تاکيـد آيات متعدد بر موضوع رسيدگي به اعمال سعي محقق بر اين است که با استفاده از علم حسابداري و بهره گيري از آموزه هاي قرآني يک الگوي مناسب جهت انجام حسابداري اعمال ارائه شود. تعريف حسابداري مالي واهداف علم حسابداري که علم شناسايي، اندازه گيري ، ثبت و طبقه بندي اقلام و نهايتا گزارشگري رويداد هاي مالي يک واحد تجاري نـام گذاري شده و داراي چندين صورت مالي جهت ارائه گزارشات مالي است يکي از اين صورت هاي مالي اساسي ترازنامه است ترازنامه تشکيل شده است از عناصري از جمله دارايي ها در سمت راست تراز نامه و بدهي ها و حقوق صاحبان سرمايه در سمت چـپ تـراز نامه . هدف صورتهاي مالي عبارت از ارائه ي اطلاعاتي تلخيص وطبقه بندي شده درباره وضعيت مالي،عملکرد مالي وانعطـاف پـذيري مالي واحد تجاري است ،که براي طيفي گسترده از استفاده کنندگان صورتهاي مالي در اتخاذ تصميمات اقتصادي مفيد واقـع گـردد. صورتهاي مالي همچنين نتايج وظيفه مباشرت مديريت يا حسابدهي آنها را در قبال منابعي که در اختياراشان قرار گرفتـه مـنعکس مي کند.(بند١-١:استاندارد حسابداري شماره ١) تعريف حسابداري اعمال واهداف منظور از حسابداري اعمال ، نوعي حسابداري اعمال اختياري و تکليفي انسان است که بر پايه معادلات حسابداري شکل ميگيـرد و ميتوان آن را شاخه جديد از علم حسابداري معرفي نمود که برگرفته از آيات قرآن و احاديث معصومين (ع ) مي باشد، و انسان را در شناسايي، ثبت ، طبقه بندي ، تجزيه و تحليل اعمال کمک مي رساند. يکي از اهداف گزارشگري اعمال فراهم ساختن اطلاعاتي جهت بررسي وضعيت اعمال و ايجاد توجه ودقت بيشتر نسـبت بـه بـدهي هاي تکليفي همراه با کنترل بيشتر بر بدهي هاي خود ساخته است . هدف ديگر گزارشگري اعمال کمک به افراد در جهت مـديريت بهتر بر اعمال انجام شده و سوق دادن فرد به انجام اعمالي است که خوشنودي بيشتر خداوند را در پي خواهد داشت . از نگاه کلي حسابداري از يک معادله به شرح زير تشکيل شده است (تاري وردي؛١٣٩٠) با استفاده از معادله حسابداري بيان شده به تشريح يکي از صورت هاي مالي مي پردازيم تعريفي که از ترازنامه در حسابداري مـالي شده بيانگر وضعيت مالي يک شرکت در يک مقطع زماني معـين اسـت ،اين گـزارش از يـک سـو بيـانگر دارائيهـا و از سـوي ديگـر بيانگربدهي ها و حقوق صاحبان سهام است . دارائيها شامل :١- دارايي جاري(وجوه نقد، سرمايه گذاري کوتاه مدت ،حسـابها و اسـناد دريافتني، موجودي کالا، سپرده ها وپيش پرداخت ها) ٢-دارايي ثابت (زمين ،ساختمان ،ماشين آلات ،وسايط نقليه )٣-سرمايه گـذاري هاي بلند مدت (مانند خريد سهام ساير شرکتها).و٤-ساير دارائيها است . بدهي ها شامل :بدهي جاري(حسابها واسناد پرداختنـي،پيش دريافتها)بدهي هاي غيرجاري(شامل بدهي هاي بلندمدت وذخيره بازخريدخدمات کارکنان ). است و حقـوق صـاحبان سـهام ؛منابعي است که متعلق به سهامداران است و شامل (سرمايه ،اندوخته هاي قانوني وتوسعه ،سود(زيان )انباشته ،صرف سهام )مي باشد با استفاده از تعريفي که از ترازنامه در حسابداري مالي شده است . ترازنامه اعمال را اينگونه مي شود تعريف کرد: تـراز نامـه اعمـال صورتي است که وضعيت دارايي ها،بدهي ها و سرمايه هر فرد را به صورت کلي تشريح مي نمايد.اين صورت اعمال شامل دارايي ها در سمت راست ترازنامه که موارد و مراحل ايمان مي باشد شامل ايمان به ا... ايمان به يوم الاخر ايمان به رسول ايمان به ملائکه وماانزل اليه و در سمت چپ ترازنامه بدهي ها و سرمايه افراد قرار دارد بدهي ها به دو قسمت بدهي هاي تکليفـي و بـدهي هـاي خود ساخته تقسيم بندي مي شوند بدهي هاي تکليفي شامل دستورات واجبي که خداوند براي انسان قرار داده و بدهي هاي خـود ساخته که به علت انجام ندادن بدهي هاي تکليفي به وجود مي آيد، براي روشن تر شدن موضوع فرض کنيد، شخصي که بـه سـن تکليف مي رسد بر او واجب مي شود تا نماز واجب خود را بجا آورد و اين همان عمل صالح است که اين تنها يکي از تکاليف واجب بر انسان به شمار مي آيد ولي اگر شخصي اين تکليف و يا عمل را انجام ندهد بعد از مدتي بدهي اي براي خودش (علاوه بر بـدهي هاي تکليفي) ايجاد ميکند به نام بدهي هاي خود ساخته با توجه به آيه ٤٥سوره بقره که به اين موضوع اشاره دارد که مي توان بـا انجام دادن اين تکليف الهي از فحشا و منکرات که به نام بدهي هاي خود ساخته در ايـن صـورت اعمـال نـام گـذاري شـده اسـت جلوگيري به عمل آورد البته در حسابداري مالي هم به همين صورت است به عنوان مثال شخصي (حقيقـي يـا حقـوقي)وامي را از يک موسسه يا بانک مطالبه مي نمايد با گرفتن وام براي شرکت يک بدهي ايجاد شده است کـه بانـک يـا موسسـه طبـق قـرار داد شرکت را مکلف مي کند در اقساط مورد نظر بدهي خود را پرداخت کند ولي اگر شرکت از پرداخت اين اقساط امتناع بورزد مطابق قانون و مقرارت جريمه مي شود و مي بايست مازاد اصل بدهي بـه بانـک پرداخـت نمايـد. در بخـش سـرمايه کـه شـامل صـلاح و رستگاري انسان است از داشتن ايمان همراه با عمل به دستورات الهي بدست خواهد آمد(سوره عنکبوت ؛آيه ٩) با توجه به موارد بيان شده سعي در ارائه ترازنامه اي است که افراد را در شناسايي کم وکاستي ها وتلاش در يافتن علت و بر طرف کردن آن ياري رساند. همان طور که بيان شده تراز نامه اعمال تشکيل شده از دارايي ها، بدهي ها وسرمايه . که در ادامه هر يک از ايـن سرفصـل هـا بـه صورت مفصل تر تشريح خواهند شد.