مقاله حضور پذیری و حس ، مکان امنیت نمونه موردی ( منطقه 10 شهرداری مشهد )

بخشی از مقاله

چکیده

نیاز به حضور در فضاهای عمومی برای همه گروه ها فارغ از جنسیت، سن، سطح درآمد، شغل و.. امری ضروری است. گرایش به زندگی ماشینی، حضور گسترده وسایل نقلیه و تغییر چهره شهر به واسطه چیرگی اتومبیل بر فضای شهری، جدایی گزینی مردم از فضاهای عمومی،عدم به موقع رسیدن افراد به محل کار و دانشگاه همچنین محل مورد نظر،فضای باز شهری باید به گونه ای باشد شهروندان از آن ازادانه بهره ببرند در ارتباط با یکدیگر قرار بگیرند مردم زمانی در فضا قرار میگیرند که کاری برای انجام دادن داشته باشند.

حس مکان عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می شود، از مفاهیم فرهنگی مورد نظر مردم، روابط اجتماعی و فرهنگی جامعه در یک مکان مشخص حمایت کرده و باعث یاد آوری تجارب گذشته و دست یابی به هویت برای افراد می شود. در فضاهای شهری احساس امنیت شهری به این معناست که شهروندان بتوانند آزادانه جابه جا شوند، با همشهریان خود ارتباط برقرار کنند و به فعالیت های اجتماعی بپردازند، بدون آنکه تهدید شوند یا با خشونت و آزار و اذیت جسمی و روحی یا نابرابری جنسی مواجه شوند.

احساس امنیت به معنای امنیت خاطر شهروندان از مال، جان و... است. در این پژوهش بلوارامامیه و شاهد جز منطقه 10 شهرداری مشهد است تقسیم بندی کاربری ها در منطقه ، مورد تحقیق میدانی اغلب از طریق مصاحبه و مشاهده انجام شد.بحث حضور پذیری افراد در مناطق ،ساعات حضور وپیک شلوغی رفت امد کارمندان دانشجویان و بازاریان. و مکانهایی دارای امنیت پایین و مزاحمت در حوزه معماری مورد برسی قرار گرفت .

.1 مقدمه

فضای شهری مهمترین بخش شهر است،که حیات و سرزندگی و پویایی پیوسته شهر را تضمین میکند.فضایی برای حضور مردم،بروز رفتارهای جمعی و شکل گیری تعاملات اجتماعی است.از طرف دیگر فضای شهری باحضور مردم است که معنا پیدا میکند. فضای باز شهری به مکانی اطلاق میشود که همه شهروندان بتوانند آزادانه از آن بهره ببرند و در ارتباط با یکدیگر قرار گیرند.

.2 حضور پذیری

در هنگام حضور پیدا کردن در فضاهای عمومی فعالیت هایی صورت می گیرد که این فعالیت ها برای رفع نیازی می باشد. که بعضی از این نیازها ضروری و تحت تاثیر نوع کاربری فضا می باشد مانند حضور برای خرید کردن . و برخی دیگر از نیازها به کیفیت محیط بستگی دارد یعنی اینکه با توجه به کیفیت و امکانات فضا احتمال رخ دادن یا ندادن آن وجود دارد. و همچنین مردم زمانی در فضا حاظر میشوند که کاری برای انجام دادن داشته باشند.

گونه های فعالیت های بیرونی

1. فعالیت های ضروری

.2 فعالیت های انتخابی.

.3حس مکان

حس مکان هر خیابان در بر گیرنده کلیه عوامل کالبدی، عملکردی- فعالیتی، ادراکی بصری و اجتماعی موجود در خیابان است ایجاد حس مکان در خیابان ها هدف اصلی طراحی شهری بوده و میتواند زمینه ساز حضور شهروندان و افزایش تعاملات بین آنها شود. حس مکان مخلوطی از احساسات خودآ گاه و ناخودآ گاه و دریافتها - ادراک - است؛ مفهومی است غنی که چگونگی دریافت، تجربه و بیان افراد را شامل میشود و به یک مکان معنا میدهد و حس فرد از مکان روی نگرشها و رفتار وی در آن مکان تأثیر میگذارد.

.4 احساس امنیت

در فضاهای شهری احساس امنیت شهری به این معناست که شهروندان بتوانند آزادانه جابه جا شوند، با همشهریان خود ارتباط برقرار کنند و به فعالیتهای اجتماعی بپردازند، بدون آنکه تهدید شوند یا با خشونت و آزار و اذیت جسمی و روحی یا نابرابری جنسی مواجه شوند. احساس امنیت به معنای امنیت خاطر شهروندان از مال، جان و... است که خود نشانگر سازمان یافتگی، قانونمندی و با ثبات بودن جامعه است .احساس امنیت حالتی است که در آن ارضای احتیاجات و خواستههای فردی و اجتماعی افراد انجام و شخص در آن احساس ارزش، اطمینان خاطر و اعتماد به نفس نماید.

.5 شاخص های مطلوبیت فض

عوامل بی شمار فیزیکی،فرهنگی ،اجتماعی نظیر ایمنی،امنیت راحتی،زمان،ومکان و شرایط جوی و اقلیمی،هزینه ،مسا ئل فرهنگی و اجتماعی وموانع - فیزیکی،بصری،،فرهنگی،اجتماعی،انسانی - کیفیت محیط - الودگی هوا،صدا ،بصری - شرایط فیزیکی استفاده کنندگان - زن،مرد،کودک،جوان،سالخورده،معلول،سالم - زیبایی وجذابیت فضاو...در ارزیابی میزان مطلوبیت فضا موثر است.

.6 نمونه مورد مطالع

.    بلوار امامیه و شاهد جز منطقه 10 شهرداری مشهد است کاربری اصلی دانشگاه ازاد مشهد اشاره کرد

.    تقسیم بندی:

.    اموزشی:دانشگاه ازاد-هنرستان قفلی

.    بهداشتی:درمانگاه فطمه زهرا

.    امنیتی:پاسگاه امامیه-سپاه

.    فرهنگی و تفریحی:سینما سیمرغ -تالار پذیرایی-پارک سیمرغ

.    خدماتی:بانک مسکن-بانک سپه -اتش نشانی-اداره دارایی-اداره گاز-اداره برق-پست.

.7 مشاهدات و عکس برداری

براساس مشاهدات وعکس برداری انجام شده و مصاحبه با افراد ، دارای قابلیت هایی از جمله فعالیتهای اداری،دانشگاهی،درمانی،فرهنگی،عبور،نشستن،قرار ملاقات و پیاده روی است.عرض خیبان مناسب دارای ترافیک روان و پیاده روها باتوجه به تراکم جمعیت وادارات و دانشگاه دارای عرض مناسب اما در شب نور کافی برخوردار نیست وجود پارک سیمرغ برای اوقات فراغت . بدلیل اینکه بافت کهنه در ابتدا وجود نداشت طراحی خیابان ها و بلوارها مهندسی است که در نتیجه ترافیک بسیار مناسب وروان است.