بخشی از مقاله
چکیده
از پایان قرن گذشته تنوع زیستی به شدت کاهش یافته است. علیرغم آن که بقای بشر به تنوع زیستی وابسته است، باید در مسیر حفاظت گامهای بیشتری برداشت. روشهای سیستماتیک مختلفی برای انتخاب سرزمینهای حفاظتی وجود دارد. روش ارزیابی سریع تنوع زیستی، در شرایط کمبود اطلاعات و داده در رابطه با گونههای گیاهی و جانوری و با استفاده از جانشینهای تنوع زیستی به سرعت مناطق مناسب برای حفاظت را مشخص میکند. این روش برای اولین بار در کشور پاپواگینه جدید انجام شد. در این پژوهش از جانشینهای تنوع زیستی شامل 608 قلمرو محیطزیستی، 568 تیپ پوشش گیاهی، توزیع 87 گونه و 25 گونه نادر یا در معرض خطر پرنده و پستاندار استفاده شد.
در این مرحله بخشی از مساحت کل کشور به عنوان مناطق مناسب حفاظت انتخاب شدمعمولاً. حفاظت با استفاده انسان از طبیعت تعارض دارد و به همین دلیل در این روش از نقشههای ارزش تجارتی جنگل، ارزش اقتصادی زمینهای کشاورزی، تراکم جمیعت و مناطق مورد استفاده برای سایر کاربریهای انسان برای رفع تعارض استفاده میشود. با در نظر گرفتن عوامل ذکر شده و مناطق حفاظت شده فعلی به عنوان محدودیت %16/8 از مساحت کل پاپواگینه جدید به عنوان مناطق با تنوع زیستی بالا شناسایی شد. این روش تا کنون برای ایران انجام نشده و اکنون زمان آن فرا رسیده که با استفاده از اطلاعات موجود دست به اجرای آن زد.
واژههای کلیدی: ارزیابی سریع تنوعزیستی، قلمروهای محیط زیستی، تیپ پوشش گیاهی، گونه های نادر یا در معرض خطر.
مقدمه
از پایان قرن گذشته سه خطر عمده جنگ هستهای، تغییرات اقلیمی و کاهش شدید تنوع زیستی بشر را تهدید میکند. اهمیت کاهش تنوع زیستی کمتر از دو پدیده دیگر نیست ولی کمتر به آن پرداخته شده است. در واقع، بشر با نابودی تنوع زیستی دست به قمار بزرگی با سرنوشت خود زده است چرا که نابودی تنوع زیستی یعنی انقراض فراگیر زیستمندان و زیستگاههای آنها و یا به عبارت بهتر محدود شدن پیشرفتهای بشر در زمینههای علم، صنعت، بهداشت، کشاورزی، خلع سلاح شدن وی در برابر بیماریها و در خطر افتادن کل حیات و از جمله بقاء انسان - مجنونیان، . - 313 : 1378 تنوع زیستی را کلیه موجودات زنده و اشکال حیات روی کره زمین تعریف کردهاند - ملکیان و جعفری، . - 1 :1390 به تازگی از سوی دانشمندان بیان گردیده است، تنوع زیستی تنها شامل گونهها نیست، بلکه ترکیب ژنتیکی آنها، بوم سازگانی که در آن میزیند و فرآیندهای بوم
