بخشی از مقاله
چکیده
حقوق بشر ریشه در مکاتب فلسفی حقوق دارد . در اسلام نیز انسان محوری ترین موضوع در آیات و روایات است . نگاههای اومانیستی و الهی به انسان که دارای دو لبه روحی و جسمی است. در اسناد بین المللی نظیر میثاقین 1966تاثیر خود را گذاشته است اعلامیه جهانی به معنای واقعی جهانی نشده است زیرا از دکترین جامع مبتنی بر حد اقل های مشترک نظام های حقوق از جمله حقوق اسلام نگاشته شده است. مساله حجاب و عفاف برای زنان به صورت مصداقی ، میدانی برای تبلور دو نوع اندیشه در خصوص زنان و مساله جنسیت است. آنچه در پی می آید پژوهش بنیادین مربوط به یکی از مهمترین مساله های حقوق بشر در اندیشه دینی یعنی زنان و خانواده و نقش عفاف و حجاب در تداوم و استمرار ارزشهای بنیادین آن است.
B مقدمه
امروزه نقش مهم و تأثیر گذار زنان بر خانواده و جامعه بشری بر کسی پوشیده نیست . مکاتب و دیدگاههای مختلف هر یک به فراخور مبانی و اصول خود نگرش های متفاوتی را نسبت به این موضوع ارائه داده اند. در دهه های اخیر موضوع زن به عنوان یک مسأله جهانی در اعلامیه هاو کنفرانس های بین المللی مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. ولی با این وجود، نگاهی اجمالی به وضعیت اجتماعی سیاسی زنان در جوامع مختلف نشان می دهد که این مبانی تاکنون نتوانسته اند سعادت حقیقی او را بدرستی تأمین کنند.
جمهوری اسلامی ایران بعد از انقلاب اسلامی باگنجاندن احکام تعالی بشری در قانون اساسی خود سعی دارد تا بتواند سعادت را برای زنان به ارمغان رساند و در این راستا با اسنادی که در گذشته توسط رژیم پهلوی به تصویب رسیده است در تعارض قرار گرفته و سعی در از بین بردن این تعارضات از جنبه حقوق بین الملل ازجمله حق شرط یا قاعده ربوس و... است این مقاله نیز در بیان تعارض دیدگاههای موجود در اسناد حقوق بشری با قانون اساسی و قوانین مربوطه ج .ا. ا را با تأکید بر عفاف و حجاب مورد مداقه قراد داده و نیز راه هایی برای خروج از این معاهدات را مورد بررسی قرار می دهد.
B2 مفاهیم
B1B2 معنا و مفهوم حجاب
حجاب در لغت به معنای پوشش است وقتی گفته می شود حجب الشی یعنی آن چیز را پوشاند و - - حجبه - - یعنی منع کرد از داخل شدنش و حجاب اسم آن چیزی است که به وسیله آن مانع شود و هر چیزی که مانع دو چیز شود حجاب است . - - لسان العرب ، ج - - 298: 1 و شهید مطهری در این مورد بیان می دارد : کلمه حجاب هم به معنای پوشش است و هم به معنای پرده و حاجب و بیشتر استعمالش پرده است این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می دهد که پرده وسیله پوشش است و شاید بتوان گفت که بر حسب اصل لغت هر پوششی حجاب نیست آن پوشش حجاب نامیده می شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد - شهید مطهری ، - 72 : 1369 و در فرهنگ عمید آمده است : - - حجاب ، پرده ، چادر ، روپوش ، رو بند و آن چه که با آن چیزی را بپوشانند و چیزی که مانع دیدن بین دو چیز دیگر باشد ، حجب ، پوشاندن ، مستور کردن ، پنهان ساختن ، باز داشتن و منع کردن . - -
B2B2 معنا و مفهوم عفاف
عفاف از ریشه عف به معنای ایجاد حالتی در نفس است که مانع از غلبه شهوت می شود - راغب اصفهانی : ذیل ماده عف - عفت دارای مراتبی است عبارت اند از : عفت فکری ، عفت اعضاء و جوارح و عفت قلب . تحقق این مراتب موکول به یکدیگر است و عفت فکر زمینه ساز عفت اعضاء و جوارح است و پس از آن است که عفت قلب محقق می گردد و این حالت درونی به وجود آورنده حیا به عنوان نمود بیرونی است . - محسنی ، - 44 : 1388
در مورد حیا باید گفت که معادل فارسی آن ، شرم و آزرم است - دهخدا ، 1372 ، ج - 843 :2 و به معنای حیرت و وحشتی است که در آدمی پیدا شود از آگاه شدن دیگری به عیب و نقض او . - دهخدا ، 1372 ، ج18، - 333 شهید مطهری حیا را تدبیری می داند که زن برای بالا بردن ارزش و حفظ موقعیت خود در برابر مرد به کار می برد . - مطهری ، - 62 : 1384 علامه مجلسی می نویسد - - حیا ملکه ای است که موجب گرفتگی نفس از - کار - زشت و باعث خود داری نفس از انجام فعلی بر خلاف آداب ، از ترس سرزنش می شود . - - - - مجلسی ، 1363 ، ج - - 187 : 8