بخشی از مقاله
چکیده
خانواده بعنوان یک الگوی اولیه می تواند یک الگوی خوبی در همه زمینه ها برای فرزندان خود باشد. در کنار هم بودن و در همه حال از احوال هم با خبر بودن در یک خانواده از بروز بسیاری از مشکلات و گرفتاری های امروزی، فرزندان را مصون می سازد.پیشگیری و کنترل آسیب های اجتماعی همواره یکی از دغدغه های برنامه ریزان اجتماعی بوده است و شناخت علمی و تجارب عملی ملزومات اصلی برنامه ریزی های اجتماعی برای کاهش آسیب های اجتماعی هستند. در جامعه ایران، رشد آسیب های اجتماعی نگران کننده استوجود. جمعیت نسبتاً زیاد معتاد و حاشیه نشین و دارای اسکان غیر رسمی، شکاف نسلی، بحران هویت، قانون گریزی، دورزدن قانون، اختلاس، تکدی گری، وجود خانواده های زیر خط فقر و وجود جرم، جنایت و بزه کاری، پرونده های محاکم قضایی و روند رو به افزایش آن، نشان دهنده این گستردگی می باشد.
کلید واژه ها: خانواده ، آسیب های اجتماعی ، آسیب های اجتماعی نوپدید
مقدمه
محیط های خانوادگی به عنوان اولین محیط تربیتی فرد و عامل بسیار مؤثر بر رشد وی است. تأثیر خانواده از زمان بسته شدن سلول نطفه بر فرد آغاز و در تمام طول زندگی وی ادامه می یابد - کرامتی، محمدرضا، . - 1396 بی شک خانواده بنیادی ترین، مهم ترین و کوچک ترین واحد اجتماع است. خانواده در گستره زمان هم از لحاظ بعد دستخوش تغییر شده و هم از لحاظ کاربرد ، اما هنوز هم علی رغم این تغییرات نقش بی بدیلی را در زندگی انسان ایفا می کند - بزرگی، علی اصغر ، . - 1393فضای خانه، نخستین و بادوام ترین عاملی است که در رشد شخصیت افراد تأثیر می گذارد به گونه ای که می توان گفت پدرو مادر نیرومندترین آموزگار افراد در زندگیشان هستند.
آموزش خانوادگی پایدارترین آموزش و محیط خانه مهم ترین آموزشگاه برای هر فرد می باشد - بزرگی، . - 1393 فضای مجازی می تواند امنیت اجتماعی را مورد تهدید قرار دهد. زیرا اینترنت با وجود این که می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند در عرصه اطلاع رسانی به کار گرفته شود تا آن جا که گاهی از آن به عنوان انفجار اطلاعات هم نام برده می شود، ولی این فناوری مدرن با تمام فوایدی که دارد، تهدیدها و خطرهایی نیز برای جامعه و بشر داشته است. به طوری که امروزه، بخش عمده ای از جرایم مربوط به حوزه ی کامپیوتر، اینترنت و فضای مجازی است که امنیت اجتماعی را هدف قرار داده اند - یاسمی نژاد، آزادی و امویی.. - 1390
آسیب های نوپدید، آسیب های مرتبط با فناوری جدید است که آسیب های ناشی از استفاده ازماهواره، بازی های رایانه ای، تلفن همراه و اینترنت می تواند در این مجموعه قرار گیرد؛. همچنین ماهواره اگر به طور مناسب استفاده شود، می تواند نکات مثبتی همچون آموزش و استفاده از اطلاعات علمی را در پی داشته باشد، اما در صورت کاربرد غیرمناسب آسیب هایی، همچون تهاجم فرهنگی، از بین رفتن قبح روابط نامتعارف، مصرف مشروبات الکلی، پرخاشگری، عشق های مثلثی، تزلزل بنیان خانواده، ارتباطات نامشروع، رواج مدهای غربی، شیطان پرستی و فرقه های انحرافی که از طریق شبکه های تلویزیونی افراد زیادی را جذب کرده است، در پی خواهد داشت. اینترنت نیز یکی از مواردی است که به دلیل استفاده نامناسب از آن، آسیب های بسیاری را در پی داشته است.
بر اساس آمار از نظر تعداد کاربران اینترنتی، ایران رتبه اول را دارد و 28تا 35میلیون کاربر در کشور وجود دارد که درصد زیادی ازآن ها را کودکان و نوجوانان تشکیل می دهند. آثار مثبت استفاده از اینترنت، به روز کردن اطلاعات، استفاده از مطالب علمی، دسترسی به فناوری های روز است اما به موازات آن شاهد گرایش نوجوانان به چت روم ها، عشق های مجازی، کلاهبرداری و سوءاستفاده از دختران و پسران با ارائه شخصیت های دروغین، ازدواج های اینترنتی، رزنگاری، سرقت اطلاعات و اخاذی هستیم که از جمله آسیب های ناشی از استفاده ناصحیح از اینترنت است - بل دیوید ،. - 1965بازی های رایانه ای از جمله دیگر مصادیق بروزآسیب های نوپدید است که بسیاری از آن ها با اسامی ایرانی و برای مقابله با هویت ایرانی تهیه و درکشور نیز توزیع شده است. کاربر این بازی علیه هویت خود می جنگد و خشونت، افت تحصیلی، احساس برتر بودن، بیماری های اسکلتی و ساختاری از جمله آثار نامطلوب این بازی هاست.
علل آسیب های اجتماعی نوپدید
والدین چندان با فضای مجازی و اینترنت آشنایی ندارند و فرزندان آن ها جهت برقراری تماس با دوستان قدیمی و یافتن دوستان جدید و به اشتراک گذاشتن اطلاعات و موضوعات مورد علاقه شان در شبکه های اجتماعی و مجازی عضو می شوند و اغلب نبز از خطراتی که در کمین آن هاست، آگاه نیستند - ابراهیم پور، کومله، سمیرا و کامیان خزایی، . - 1391خانواده باید با بالا بردن آگاهی و دانش خود در رابطه با فضای مجازی، فرزندان را با پیامدهای منفی اینترنت نیز آشنا کند. همچنین مهم ترین عاملی که موجب بروز این آسیب ها در اجتماع می شود، نداشتن سواد دیجیتال بین افراد آن جامعه است که باید این علم نیز در میان سایر آموزش های همگانی جای گیرد، تا کمتر افراد در استفاده از فضاهای مجازی دچار آسیب شوند . - روزنامه ایران، شماره 1392 ، - 536
برخی از انواع آسیب های نوپدید
از جمله آسیب های نوپدید می توان به : مواد مخدرنوپدید خانه های مجردی تکدی گری به شیوه مدرن هرزه نگاری استفاده ناصحیح از تلفن همراه فضای سایبری قتل های نوپدید - فرق - شیطان پرستی - - طلاق روسپیگری اینترنتی بکارگیری واژگان نامناسب در جامعه و ..... را نام برد.همانطور که بروز و ظهور هر فناوری و پدیده های جدید امید و رفاه و آسایش و سرعت عمل و دسترسی به اطلاعات را برای انسان امروز به ارمغان آورده است. بدیهی است موجی از هراس را نیز فراروی بشر پدیدار نماید. یکی از این موارد آسیب هایی است که در سازمان های رسانه ای شکل می گیرد و سوار بر امواج به ما می رسد که با عنوان "آسیب های نوپدید "یا
"نوظهور "از آنها یادمی شود.
واقعیت این است که گریز از مواجهه با فناوری های ارتباطی جدید نه امکان پذیر است نه عاقلانه، چون آنها هم مثل هر پدیده دیگر آمیزه ای از فرصت ها و تهدید ها هستندکه با اتخاذ روش های درست و فرهنگ سازی می توان امکان برخورداری افراد را از فرصت های آن بیش از پیش فراهم آورد . - بل دیوید ، - 1965
فضای سایبر چیست؟
سایبر، واژه ای است بر گرفته از لغت به معنای سکاندار یا راهنما و نخستین کسی که واژه فضای سایبر را به کار برد، ویلیام گیتسون، نویسنده داستان های علمی- تخیلی، در کتاب نورومنسر بود.فضای سایبر یا فضای مجازی، در تعریف برخی نویسندگان عبارت است از: »مجموعه ای از ارتباطات درونی انسان ها از طریق رایانه و وسایل مخابراتی بدون در نظر گرفتن جغرافیای فیزیکی است.« البته شاید بهتر باشد که چنین تعریف شود: »محیط الکترونیکی واقعی است که ارتباطات انسانی به شیوه ای سریع، فراتر از مرزهای جغرافیایی و با ابزار خاص، خود؛ در آن، زنده و مستقیم روی می دهد.« قید »واقعی«، مانع از این است که تصور شود مجازی بودن این فضا به معنای غیرواقعی بودن آن است؛چرا که در این فضا نیز همان ویژگی های تعاملات انسانی در دنیای خارج همچون مسئولیت وجود دارد.
ویژگی های فضای سایبر
