بخشی از مقاله
چکیده
جنگ نرم مجموعه برنامهها و تدابیری است که به منظور تسخیر و تسلط بر دلها و اذهان مردم و تاثیرگذاری بر باورها و اعتقادات شکل میگیرد و باعث تغییر و دگوگونی در هویت و الگوهای رفتاری مورد قبول هر نظام اجتماعی میشود. این جنگ که موثرترین، کارآمدترین و کمهزینهترین نوع جنگ به شمار می رود، در زمان امام هادیعلیه السلام توسط دستگاه خلافت عباسی با تاکتیکها و شگردهای متفاوت اعمال شد و امام نیز در برابر این هجمه گسترده ساکت ننشستند و در موارد مختلف به صورت هوشمندانه، سیاستها و خطمشیهای متفاوتی را در مقابله با این تهاجم اعمال کردند، که در این مقاله سعی بر آن است با شناسایی تاکتیکها و روشهای دستگاه خلافت عباسیان در جنگ نرم به خطمشیهای امام هادیعلیهالسلام در جنگ نرم آنان اشاره شود.
مقدمه
امام هادیعلیهالسلام دهمین ستاره آسمان ولایت در نیمه ذیحجه سال 212 ه.ق. در مدینه دیده به جهان گشودند. نام آن حضرت »علی « و کنیه ایشان »ابوالحسن« و مشهورترین لقبهایشان » نقی« و »هادی« میباشد. امام هادیعلیهالسلام در طول مدت حیات با برکت خود، با تنی چند از خلفای عباسی معاصر بودند. نام این خلفای معاصر ایشان به ترتیب: معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین و معتز میباشد. از سرسختترین خلیفههای عباسی که با شگردهای مختلف باعث اذیت و آزار امام هادی علیهالسلام و شیعیان فراهم میساخت، متوکل عباسی بود. وی از همه خلفای عباسی، عداوتش نسبت به علویان بیشتر بود. وی با شیعیان بسیار مخالف بود و به شکل رسمی و علنی از ذریه علیهعلیهالسلام و شیعیان آن حضرت، اظهار انزجار و تنفر میکرد.
در این تهاجم گسترده که به صورت بسیار نرم و خاموش انجام شد، گرچه درگیری فیزیکی میان دستگاه خلافت و امام هادیعلیهالسلام، به وجود نیامد، ولی انواع تاکتیکها و شگردهای جنگ نرم توسط دشمنان علیه امامعلیهالسلام و شیعیان به منظور از بین بردن دین و همچنین تضعیف مبانی فکری و اعتقادی شیعیان مورد استفاده قرار گرفت و در این میان امام هادیعلیهالسلام نیز ساکت ننشستند و علیرغم این که دستگاه خلافت عباسی با تبعید امام به سامرا، ایشان را تحت کنترل شدید قرار داده بودند و ارتباط و دسترسی شیعیان را به امام قطع کرده بودند، ولی امام با نهایت درایت با در دست گرفتن نبض کارو با 2 آنها میخواهند نورخدا را با دهان خود خاموش کنند ولی خدا جز این میخواهدکه نور خود را کامل کند،هر چند کافران ناخشنود باشند - توبه آیه . - 32 شناخت خط توطئه و اهداف شوم دشمنان در جنگ نرم خود، نقشههای دینستیزانه آنان را آشکار ساخت و تمام توطئهها را خنثی نمود. در این مقاله سعی بر آن شده است ابتدا با مفهومشناسی مختصری از جنگ نرم، تاکتیکها و روشهای گوناگون آن مورد لحاظ قرار گرفته و خطمشیهای مبارزه امام هادیعلیهالسلام در مقابله با جنگ نرم دشمنان مورد بررسی قرار گیرد.
-1 مفهومشناسی جنگ نرم
جنگ نرم مؤثرترین، کارآمدترین، کم هزینه ترین و در عین حال خطرناکترین و پیچیدهترین نوع جنگ علیه ارزشها و آرمانهای یک نظام به شمار میرود؛ چون میتوان با کمترین هزینه و با حذف لشکرکشی و از بین بردن مقاومتهای فیزیکی به هدفها رسید جنگ نرم در اصطلاح به مجموعه برنامهها و تدابیری گفته میشود که به منظور تسخیر و تسلط بر دلها و اذهان مردم و تاثیرگذاری بر باورها و اعتقادات شکل میگیرد و باعث تغییر و دگوگونی در هویت و الگوهای رفتاری مورد قبول هر نظام اجتماعی میشود.
مقام معظم رهبری در تعریف جنگ نرم میفرمایند: »جنگ نرم یعنی جنگ به وسیله ابزراهای فرهنگی به وسیله نفوذ، به وسیله دروغ، به وسیله شایعه، با ابزارهای پیشرفتهای که امروز وجود دارد... جنگ نرم یعنی ایجاد تردید در دلها و ذهنهای مردم.« - دیدار با بسیجیان، - 1388/9/4 در تعریف اصطلاحی جنگ نرم این چنین بیان شده است: جنگ نرم گونهای از ستیزش است که در آن بازیگر عامل، با استفاده از انواع ابزارهای انتقال پیام در فضای ذهنی ارتباطی، تلاش مینماید تا شرایط محیطی را به گونهای ساماندهی نماید که تحصیل اهداف راهبردیاش را ممکن و میسر سازد. - عسکری، - 11
همچنین جنگ نرم را میتوان این گونه نیز تعریف کرد: »اعمال قدرت نرم برای شکلدهی به باورها، ارزشها، هنجارها، افکار، ادراکات، انتظارات، ارجحیتها، انتخابها و الگوهای رفتاری فردی و جمعی به منظور همسازی، تنظیم، کنترل و تغییر هویت سوژه انسانی و جهان ذهنی در راستای تامین اهداف و تحقق نتایج مطلوب.« - دهقانی فیروز آبادی، - 7 :1390 بر اساس این تعریف جنگ نرم، اولا دارای ابعاد سه گانه ثبوتی، سلبی و انتقالی است.
