بخشی از مقاله
چکیده:
رشد شهر نشینی در جهان و کشور ما به حدی رسیده که در بسیاری از کشورهای جهان و از جمله کشور ما نزدیک به 70 در صد از مردم در شهرها زندگی میکنند و این امر مدیران شهری را برآن میدارد که با برنامه ریزی و دور اندیشی مسائل شهری را بررسی کنند . این مطالعه بر آن است که تعریفهایی از انواع پسماند های شهری ارائه دهد . نگاهی به وضعیت مدیریت پسماند در کشورهای دیگر داشته باشد .شیوه های مختلف جمع آوری اطلاعات از پسماند های شهری ارائه دهد و نگاهی به مدیریت پسماند در کشور ایران بیاندازد. امروزه ثابت شده است که سرمایهگذاری برروی تولید انرژی از پسماندهای شهری ضمن بازگرداندن تمام سرمایهگذاری مذکور،تمام یا بخشیاز سرمایهگذاری مدیریت پسماندها را نیز برگشت میدهد. امروزه تولید انرژی بعنوان یک گزینه برتر در مدیریت پسماندهای شهری مطرح است و هر ساله سهم تولید انرژی از پسماندها در مدیریت پسماندها رشد مییابد.در این مقاله ضمن معرفی چند فناوری تولید انرژی از پسماندهای شهری، فناوریهای مناسب برای ایران و هزینه و قیمت تمامشده آنها ارائه میشود.
واژگان کلیدی : پسماند، مدیریت شهری، بازیافت،کمپوست،آیین نامه مدیریت پسماند
-1 مقدمه
پسماندهای شهری محصول جنبی و زائد زندگی اجتماعی میباشد که مدیریت صحیح آن بعنوان یکیاز دغدغههای اصلی مسئولین شهری و کشوری مطرح میباشد.از طرف دیگر مشکلات زیستمحیطی زیستمحیطی ناشیاز پسماندهای مذکور نظیر انتشار گازهای گلخانهای و همچنین تولید آلایندههای آب،هوا و خاک نیز باعث توجه جدی سازمانهای بینالمللی و مسئولین کشورها به امر مدیریت و امحاء آنها شده است. معمولا مدیریت و امحاء پسماندها هزینههای سنگینی بر شهرها و بودجه کشورها تحمیل مینماید ولی از آنجاکه هزینه مذکور از هزینه کردن در مقیاس به مراتب وسیعتر در جهت رفع اثرات جنبی اجتماعی،زیستمحیطی و بهداشتی و عدم مدیریت صحیح پسماندها جلوگیری مینماید،شهرها در برنامه- ریزیهای خود بحث مدیریت صحیح و بهینه پسماندها را لحاظ مینمایند.از طرف دیگر و باتوجهبه اینکه هزینههای مذکور بعنوان تهدیدی در مقابل مدیریت پسماندهای شهری عمل میکند،مدیران شهری سعی در یافتن راههای جدیدی برای مدیریت پسماندها و تبدیل تهدیدها به فرصتها دارند که در این مسیر تولید انرژی یکیاز راهکارهای منتخب میباشد.
تعریف مفاهیم
پسماند چیست؟
پسماند حجیم ترین مصنوع دست بشر است . روزانه بیش از 3.5 میلیون تن زباله در سراسر جهان تولید می شود که در کشورهای توسعه یافته 80 در صد از پسماند بازیافت می شود و به چرخه مصرف باز می گردد،وباقیمانده به صورت بهداشتی دفع یا سوزانده میشود - عمرانی؛علی - -1 پسماندهای تر: پسماندهای فاسد شدنی ؛شامل باقیمانده مواد غذایی، سبزیجات، میوه جات،پسماندهای باغبانی،و فضای سبز می باشند.که در طبیعت به آسانی فاسد شده تجزیه میگردند و حدود 70 در صد پسماندها را تشکیل میدهند.این مواد همگی پر حجم بوده و به سرعت فضای پر ارزش محلهای دفع پسماند را اشغال میکنند.پسماند های خطرناک منازل:این پسماندها به دو دسته تقسیم می شوند ؛
دسته اول: موادی چون باند زخم ،پوشک بچه،سرنگ،سرم،سر سوزن و تیغ
دسته دوم: موادی چون باطری ماشین ،انواع دیگر باطری،لامپ مهتابی،ظروف سم،حشره کش ها،روغن ،گریس و ...
-2پسماند شهری: پسماند های شهری شامل کلیه مواد زائد حاصل از اماکن مسکونی ، تجاری ، اداری و منابع صنعتی می باشد. - راهنمای کاربردی مدیریت پسماند،جوپانوگلوس - -3 انواع مواد قابل بازیافت در پسماند های شهری:
-1-3 پلاستیک: از عمده ترین آلاینده های محیط زیست است . مشکل بزرگ ظروف پلاستیکی این استکه دیر تجزیه می شوند و محلهای دفن بهداشتی زباله ها را نیز زود پر می کنند .
-2-3پت: بطری های آب معدنی و نوشابه ،اچ دی پی ای، ظروف شیر ، ظروف روغن موتور
-3-3 پی وی سی : ظروف شامپو و روغن خوراکی
-4-3 ال دی پی ای : ظروف بسته بندی نان و سبزیجاتپلی پرو پیلن : ظروف ماست ،بطری شربت ، در بطری ، روکش چیپس و کیک
-5-3 پلی استایرن : لیوانهای یکبار مصرف ، ظروف بسته بندی آجیل و گوشت
-6-3کاغذ : بیشترین ماده سازنده کاغذ از درختانی مانند کاج و سرو به دست می آید . در ایران سالانه یکمیلیون تن کاغذ مصرف میشود مقدار زیادی از آن با صرف هزینه های بالا به کشور وارد میشود .برای تولید هر تن کاغذ 17 اصله درخت قطع میشود . کاغذ پنجمین صنعت بزرگ مصرف کننده جهان است و برای تولید هر تن کاغذ 400 هزار کیلو وات برق مصرف می شود.
-7-3 آلو مینیوم: بعضی از قوطی ها از آلومینیوم ساخته میشوند . آلو مینیوم تا 500 سال تجزیه نمی شود.
-4پسماندهای کامپیوتر و سایر لوازم الکترونیکی:
اکثر مصرف کنندگان از مواد سمی موجود در وسایل و تجهیزاتی که برای واژه پردازی ،مدیریت اطلاعات و دسترسی به اینتر نت و نیز بازی های الکترونیکی به آن ها متکی هستند ،بی اطلاع می باشند. د رمجموع در تجهیزات کامپیوتر بیش از 1000 ماده استفاده می شود. کامپیوتر ها عمر کوتاهی دارند. زیرا شرکت های سخت افزار و نرم افزار پیوسته برنامه های جدیدی تولید می کنند که نیاز مند سرعت و حافظه ی بیشتر ی هستند. - راهنمای کاربردی،جورج جوپانوگلوس - مطالعات نشان می دهد که د ر انباری بسیاری از خانه ها و یا ادارات کامپیوتر های مستعمل نگه داری می شود و اگر روزی این کامپیو تر ها دور انداخته شود حجم عظیمی از مواد سمی در طبیعت رها می شود که بازیافت آن کاری پیچیده خواهد بود. بسیاری از شرکت های تولید کننده کامپیوتر در کشورهای اروپایی طرح باز پس گیری کامپیو تر های فرسوده تولید خود را از مشتریان اجرا میکنند اما از آنجایی که در کشور ما محصولات خریداری شده اکثرا از مبادی غیر رسمی وارد میشوند امکان ارتباط موثر با تولیدکنندگان وجود ندارد و این خود بر مشکلات می افزاید.
مطالعات صورت گرفته:
نگاهی به مدیریت پسماند در کشور های آسیایی امروزه شهرهای کشورهای آسیایی بیش از یک میلیارد نفر را در خود سکونت داده اند . پیش بینی میش سود تا سال 2050،جمعیت آسیا به بیش از چهار میلیارد نفر برسد که نیمی از آنها در شهر ها سکونت خواهند یافته .
