بخشی از مقاله
چکیده:
بهبود و پایداری کیفیت خدمات سازمان ها با سیستم ها و استانداردها ایجاد و دوام پیدا می کند. به کارگیری استاندارد بینالمللیISO10015 راهکارهایی به دست میدهد که سازمانها و منابع انسانی را در زمینه های آموزشی یاری میدهد. در این مطالعه کیفی، 12 نفر از رابطین آموزشی واحدهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. سپس فعالیت های آموزشی - وضعیت موجود - به منظور استقرار این استاندارد مورد پایش و ارزشیابی - مشاهده - قرار گرفت. و محتوای گردآوری شده تجزیه و تحلیل گردید. با استفاده از تحلیل نتایج پایش ها، سه درون مایه اصلی، استخراج شد. که در سه طبقه، شامل پویایی سازمان، استاندارد ISO10015 و سرمایه های انسانی مولد پیشرفت؛ دسته بندی شدند. بنابراین با پیاده سازی این استاندارد از طریق آموزش هدفمند و اثربخش می توان در مفروضات ذهنی کارکنان نوسازی و رفتارهای جدیدی را در سازمان ایجاد و جاری کرد، لذا با برنامه ریزی صحیح و انتخاب هوشمندانه موضوعات، می توان رفتار سازمانی منطبق با الزامات و اهداف سازمان را شکل دهی کرد.
واژگان کلیدی: پویایی سازمان، استاندارد ISO10015 و سرمایه های انسانی مولد پیشرفت
مقدمه
رمز موفقیت و پایداری سرمایه گذاری در امر منابع انسانی چیزی جز آموزش نیست. جهت هرچه پایدارتر و عمیق ترکردن کیفیت و کسب مزیت پویایی در سازمان لازم است در ابعاد مختلف بویژه منابع انسانی سرمایه گذاری صورت گیرد. با توجه به نقش بسیار پر اهمیت »آموزش« و آگاهی از چگونگی انجام صحیح امور، می توان گفت که پرداختن به امر آموزش از مباحث و برنامه های استراتژیک و رمز موفقیت هر سازمانی است. امروزه مبحث استاندارد نمودن آموزش با توجه به سرمایه گذاری کلان موسسات، سازمانها و شرکتها اعم از خصوصی و دولتی بر امر آموزش، یکی از ضروریات می باشد. استاندارد ISO10015 با یک مطالعه سطحی ممکن است بسیار ساده به نظر آید و اینگونه هم هست ولی دنیایی از مفاهیم و مطالب آموزشی در این استاندارد نهفته است.این استاندارد برای ایجاد، اجرا و نگهداری فرآیندهای آموزشی سازمانها و شرکتها و موسسات بسیار اثربخش خواهد بود. با پیاده سازی این استاندارد در فرآیندهای آموزش شرکت و سازمانها می توان با زبان جهانی خود را همنوا ساخت.
باریک بینی و ظرایف این استاندارد در مقوله های اثربخشی آموزش، بهره وری آموزش، اعتباربخشی آموزش و دهها موارد دیگر و در عین حال با زبانی ساده و بی آلایش مطرح نمودن مباحث پیچیده و آموزش از ویژگیهای ممتاز این استاندارد میباشد.اهداف سازمان در زمینه بهبود مداوم، از جمله در رابطه با عملکرد کارکنان آن، ممکن است تحت تاثیر عوامل متعدد داخلی و بیرونی از قبیل تغییرات بازار، فناوری، نوآوری و خواسته ها و یا الزامات مشتریان و سایر طرف های ذینفع قرار گیرد. این گونه تغییرات، سازمان را ملزم می سازد تا نیازهای مرتبط به شایستگی در سازمان خود را مورد تحلیل قرار دهد. تمرکز و ظرافت های این استاندارد در مقوله های چگونگی اجرای اثربخش آموزش، بهره وری آموزش، اعتباربخشی آموزش و بسیاری موارد دیگر در عین سادگی از ویژگیهای ممتاز این استاندارد میباشد و از این رو این استاندارد می خواهد پارادایم ساده اندیشی و سطحی نگری به فرآیند آموزش را به رویکردی حرفه ای و تخصصی به امر آموزش تغییر دهد. - رفیقی و رضایی - 1395
اصول مدیریت کیفیت در استاندارد های سری ISO9000
استانداردهای سری ISO9000 مبتنی بر اصولی هستند که بنیان نظری این استاندارد را به وجود می آورند. اصول مدیریت کیفیت که درواقع زیرساخت استانداردهای ISO9000 را تشکیل می دهند به شرح ذیل می باشند :
-1مشتری گرایی: 1 تداوم حیات هر سازمانی به مشتریان آن وابسته است و به همین دلیل، هرسازمانی باید نیازهای فعلی و آتی این مشتریان را درک کند و خواسته ها و الزامات ایشان را تامین نماید و در جهت فراتر رفتن از انتظارات ایشان بکوشد.
-2 رهبری : رهبران ایجاد کننده ثبات در اهداف و تعیین کننده مسیر حرکت سازمان هستند . مدیریت ارشد باید با اعمال رهبری و اقدامات خود ، محیطی را در سازمان ایجاد نماید که زمینه لازم برای مشارکت کامل کارکنان در دستیابی به اهداف سازمان فراهم آید و یک سیستم مدیریت کیفیت بتواند به طور موثر عمل کند.
-3 مشارکت کارکنان : در تمامی سطوح یک سازمان ، کارکنان ، اجزاء اصلی آن را تشکیل می دهند. مشارکت کامل کارکنان باعث خواهد شد توانای های ایشان در جهت تامین منافع سازمان به کار گرفته شود.
-4 نگرش فرآیندی : برای دستیابی موثرتر به نتایج مطلوب باید سازمان ها بیاموزند به جای مدیریت فعالیت های مجزا و بخشی شده، فعالیت ها و منابع سازمان را در قالب فرآیندهای مرتبط به هم، مدیریت کنند. این کار مستلزم دستیابی به یک نگرش فرآیندی است. شناسایی و مدیریت نظام مند فرآیندهای موجود در یک سازمان و به ویژه تعاملات میان چنین فرآیندهایی را نگرش فرآیندی گویند. کیفیت، حاصل تعامل فعالیت های بخش های گوناگون است و اگر این تعامل نادیده گرفته شود، یک سازمان هرگز نخواهد توانست به اهداف کیفی موردنظر و یک سیستم مدیریت کیفیت مطلوب دست یابد و به ویژه، بهبود مستمر آن را محقق سازد.
-5 نگرش سیستمی در مدیریت : شناسایی، درک و مدیریت فرآیندهای مرتبط با یکدیگر به مثابه یک سیستم، به اثربخشی و کارآیی سازمان در دستیابی به اهداف آن کمک می نماید.
-6 بهبود مستمر : هدف از بهبودمستمر یک سیستم مدیریت کیفیت ، افزایش احتمال ارتقای سطح رضایت مشتریان و سایر طرف های ذینفع است.
-7 نگرش واقع گرایانه در تصمیم گیری : تصمیمات موثر و واقع گرایانه براساس تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات درست و کافی اخذ می گردند. این امر، مستلزم در دسترس قرار دادن همه اطلاعات لازم برای افرادی که به آنها نیاز دارند و تحلیل داده ها با استفاده از روش های معتبر و تصمیم گیری و اقدام بر اساس تجزیه و تحلیل واقعی داده ها - تجزیه و تحلیلی که بر اساس تجربه و ادراک ،تعدیل شده باشد - است.
-8 ارتباط سودمند متقابل با تامین کنندگان : سازمان و تامین کنندگان آن به یکدیگر وابسته اند و ارتباط سودمند متقابل میان آنها به هر دو در جهت افزایش ایجاد ارزش افزوده کمک می نماید. انعطاف پذیری و سرعت در پاسخگویی هماهنگ و مشترک نسبت به تغییرات بازار و نیازها و انتظارات مشتریان و بهینه سازی هزینه ها و منابع، از جمله منافع اصل ارتباط سودمند متقابل با تامین کنندگان است - مالک و طباطبایی، . - 1381
روش بررسی:
این مطالعه کیفی به منظور، دستیابی عمیق تر به درک دیدگاه های درک رابطین آموزشی از استقرار استانداردISO10015 انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل 12 نفر از رابطین آموزشی که دارای تسلط کامل در انجام امور آموزشی بوده اند که از واحدهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران از مجموع 36 واحد ارزیابی شده، با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. سپس فعالیت های آموزشی - وضعیت موجود - به منظور استقرار این استاندارد در واحدهای تابعه توسط کارشناسان ستادی دانشگاه مورد پایش و ارزشیابی - مشاهده - قرار گرفت. و محتوای گردآوری شده تجزیه و تحلیل گردید.
یافته ها:
با استفاده از تحلیل نتایج، سه درون مایه اصلی، استخراج شد. که در سه طبقه، شامل پویایی سازمان، استاندارد ISO10015 و سرمایه های انسانی مولد پیشرفت؛ دسته بندی شدند. همچنین با توجه به درونمایه های فوق پس از انجام پایش های برنامه ریزی شده نتایج درون مایه های پویایی سازمان و سرمایه های انسانی مولد پیشرفت در قالب دو جدول به صورت رنکینگ های دارای امتیاز و خطوط راهنما در پیاده سازی استاندارد ISO10015 به شرح ذیل بدست آمد:
یافته های حاصل از جدول 1-1 نشان می دهد میانگین کلی امتیازات شبکه های بهداشت و درمان در حوزه آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی 82,5 درصد بوده است که نشان دهنده این است عملکرد شبکه های بهداشت و درمان در مجموع محورها و شاخص های مورد ارزیابی در حوزه آموزش وتوانمندسازی سطح 1 بوده و در حد بسیار خوب می باشد.
