بخشی از مقاله
چکیده
این مقاله به شرح یک مطالعه میپردازد، بهمنظور تعیین این که چرا دانشآموزان به فیزیک، نسبت به زیستشناسی علاقه کمتری دارند. دلایل عمده عدم علاقمندی این است که فیزیک تا حدودی سخت و دشوار به نظر میرسد. مطالب خاصی درون محتوای آموزشی فیزیک وجود دارد که برای بعضی دانشآموزان تا حدودی خستهکننده بوده اما برای برخی دیگر جذاب است. مردان و زنان به دلایل مختلفی برای خستهکنندگی فیزیک اشاره میکنند. تا جایی که مردان اغلب از تمرینات عملی لذت می برند اما زنان به دنبال روشهایی هستند که فیزیک آسان به نظر برسد.
مقدمه
دانشجویان رشته آموزش فیزیک باید به خاطر داشته باشند که تعداد کمی از افراد فیزیک را بهعنوان یک رشته دانشگاهی انتخاب میکنند درنتیجه فیزیک در مدارس، مخصوصاً متوسطه اول اغلب توسط معلمانی تدریس میشود که اگر چه صلاحیت علمی دارند اما رشته تخصصی آن ها فیزیک نبوده و همچنان مشکلاتی در این زمینه وجود دارد. در حال حاضر معلمان دغدغهی از بین رفتن علاقمندی نسبت به درس فیزیک را دارند. دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد برای مثال بحث تصورات پیشزمینهی ذهنی آن ها در خانه و همینطور پیشنهادات اطرافیان در مورد فیزیک خارج از کنترل معلمان است.سایر دلایل تحت تأثیر سیستم آموزشی میباشد.
ما در قالب پرسشنامه شروع به جمعآوری نظریات دانشآموزان در طی این دوره در مورد فیزیک کردهایم و آن را با رشتهی زیستشناسی مقایسه کردیم ما نشان دادیم که در ابتدا دانشآموزان علاقه برابری برای زیستشناسی و فیزیک داشتند و شاید بین آن ها تفاوتی قائل نمیشدند و هردو را بهعنوان یک رشته علمی نگاه میکردند. ولی در طول این دوره علاقهی آن ها برای باقی ماندن در رشتهی زیستشناسی بیشتر شده و برای ادامه تحصیل در رشتهی فیزیک کاهش مییابد.
این مسئله از طریق تغییر نظر آن ها در مورد فیزیک صورت میگیرد. برای مثال آن ها فیزیک را در حل مشکلات پزشکی یا محیطی ناتوان میدانند و نگرش آن ها نسبت به فیزیک فقط توانایی محاسبات ریاضی است. بنابراین بزرگترین تفاوت بین پاسخ دانشآموزان به یک پرسشنامه مشابه در مورد فیزیک و زیستشناسی این است که آن ها زیستشناسی را جذاب و فیزیک را خستهکننده میبینند بعلاوه پاسخ های ارائهشده به این پرسشنامه در مورد این که آیا فیزیک جذاب یا خسته کننده است موردبررسی قرار میگیرد تا جذابیت یا عدم جذابیت فیزیک معلوم شود.
به نظر میرسد که یک دلیل اصلی برای این که دانشآموزان احساس منفی نسبت به فیزیک دارند،این است که آن را خستهکننده تلقی میکنند و این مسئلهکاملاً مشخص است که اگر دانشآموزان چیزی را بدانند، برای تحقیقات آینده خود آن را انتخاب میکنند دانشآموزان از کلماتی مثل جذاب و خستهکننده استفاده میکنند زیرا بهدرستی معنای این کلمات آشکارنشده که معنای خستهکننده در فیزیک به چه معناست. هدف از این مقاله و تحقیق این است که بدانیم چرا بسیاری از دانشآموزان در مورد فیزیک اینگونه تصور میکنند و آنچه موجب این نگرش منفی نسبت به فیزیک میشود چیست؟
روش تحقیق:
نظرات دانشآموزان با استفاده از یک پرسشنامه کوتاه که دارای بخش های موازی در فیزیک و زیستشناسی بود جمعآوری شد هر بخش از دو آیتم تشکیل شده بود در ابتدا یک آیتم از دانشآموزان بهصورت بسته میپرسید که آیا آنها فیزیک را خیلی جذاب، جذاب، خستهکننده یا خیلی خستهکننده میدانند. در ادامه یک آیتم به شکل باز از دانشآموزان خواسته میشد به ما بگویند چرا اینگونه فکر میکنند عبارات پرسشنامه دانشآموزان را تشویق میکرد که دلایل خود را در این زمینه بنویسند برای جلوگیری از تأثیرپذیری از بخش اول پرسشنامه در قالب دو نسخه تهیه شد که یکی مربوط به زیستشناسی و دیگری مربوط به فیزیک بود و بهطور جایگزین در اختیار دانشآموزان قرار گرفت در طی کامل کردن پرسشنامه شرایط امتحانیکاملاً رعایت شد و هیچ محدودیت زمانی اعلام نشد پرسشنامههای تکمیلشده موردبررسی قرار گرفت و چهار فهرست از نظریات دانشآموزان در پاسخ به آیتم های شکل باز ایجاد شد.
فهرست اول مربوط به دانشآموزانی بود که در مورد فیزیک خیلی جذاب یا جذاب موردنظر داشتند فهرست دوم مربوط به دانشآموزانی بود که فیزیک را خستهکننده یا خیلی خستهکننده میدانستند. دو فهرست باقیمانده برای بخش زیستشناسی پرسشنامه تعلق گرفت. هنگامی که فهرست ها کامل شد نظریات طبقهبندی شد و بر این اساس نظریاتی که خیلی شبیه هم بود با همدیگر ادغام شد و هر یک از نظریات ادغامشده دریک ستون در قالب جدول اکسل با کد مشخص قرار گرفت و توسط نرمافزار های آماری روی آنها بررسیهایی انجام گرفت که به گزیدهای از آنها اشاره مینماییم.
نتایج
پرسشنامه نهایی توسط 100 دانشآموز تکمیل شد نسبت دختران به پسران 44 به 56 درصد بود و نتایج بهدستآمده بعد از بررسی آماری اطلاعات و دادهها در جداول 1 تا 6 بهصورت زیر آمده است پاسخ ها به آیتم بسته نشان داد که تقریباً نیمی از دانشآموزان زیستشناسی را خیلی جذاب یا جذاب نظر داده بودند وتقریبا ٌُاز آن ها خستهکننده و یا خیلی خستهکننده دانستند - جدول - 1 هیچ تفاوت معنیداری در پاسخ های دختران و پسران در مورد زیستشناسی وجود نداشت درصورتیکه در مورد فیزیک توزیع آماری دختران نسبت به پسران کمتر بود. بنابراین نتایج حاصل از این بخش از پرسشنامه نشان داد که دانشآموزان فیزیک را نسبت به زیستشناسی کمتر جذاب میدانستند و این که دختران نسبت به پسران کمتر فیزیک را جذاب تلقی میکردند.
این دسته از دانشآموزان دلایل مخصوصی را داشتند که بسیاری از این دلایل شبیه به همدیگر بودند - جدول - 2 در هر مورد برخی از دانشآموزان بهسادگی نوشته بودند که از موضوع آن لذت نمیبرند دلیل رایج دیگر این بود که چون زیستشناسی قابل پیشبینی و حدس زدن است و کمبود کار عملی در آن احساس میشود خسته کننده است.اما مهمترین دلیل برای خستهکننده بودن فیزیک که تقریباً نیمی دانشآموزان به آن اشاره داشتند، سخت بودن محتوای فیزیک بود دلیل مهم دیگر خستهکنندگی فیزیک این بود که مسائل فیزیکی ارتباطی به موضوعات مهم زندگی ندارد جالب است که حدود ٌِ دانشآموزانی که فیزیک را خستهکننده بیان میکردند برای حمایت از نظریه خود بخشهایی از دورهی آموزشی را مثال میزدند.
