بخشی از مقاله
چکیده
در این نوشتار سعی کرده ایم با برقراری ارتباط مناسب، شناخت کافی نسبت به دانش آموزان به صورت انفرادی و جمعی پیدا کنیم و با آگاهی از توانایی ها ، ضعف ها و علل بروز مشکلات یادگیری و بی انگیزه بودن و عدم علاقه به درس ریاضی به دانش آموزان کلاس کمک کنیم که در حد توان خود به یادگیری بپردازند ، روشهای به کار گرفته در این اقدام پژوهی شامل استفاده مناسب ازکلمات و جملات انگیزشی ، ارزشیابی به موقع و مداوم ، تشویق به جا بلافاصله بعد از کسب موفقیت ، استفاده از شیوه های مناسب تدریس و استفاده از همه امکانات موجود می باشد.تکنیک به کار گیری کلام در تدریس بسیار مهم ، در دسترس و ساده است و در عین سادگی نقش به سزایی در برانگیختن انگیزه درونی دارد .
همچنین ارزشیابی به موقع و بازخورد نتیجه آن به دانش آموزنقش مهمی در ایجاد انگیزه و یاد گیری دارد . درتمام مراحل این کار پژوهشی که در واقع تدریس در یک کلاس است سعی کرده ایم با به کار بردن شیوهای ساده ضمن انجام فرایند یادگیری دردانش آموز، انگیزه درونی او را جهت یادگیری بر انگیزیم همچنین نتایج هر مرحله را به وضوح بیان کرده ایم .از جمله موارد مهمی که در این تحقیق وجود دارد طرح درس فکری معلم است که باید قبل شروع سال تحصیلی صورت بگیرد .که دراین مورد توضیحاتی در گزارش اقدام ارائه داده ایم.همچنین با استفاده از یافته های علمی تایید شده طرح درسی مبتنی بر شناخت برای پیش بردن کار و رسیدن به هدف به کار گرفته ایم.
کلمات کلیدی: ریاضی اول انسانی ، ایجاد انگیزه ، انگیره درونی ، ارزشیابی تدریجی ، تشویق مناسب
.1 مقدمه
از دغدغه های همیشگی معلمان ریاضی، بی علاقگی دانش آموزان به این درس، عدم توانایی انجام تکالیف ریاضی و تلاش برای پیشرفت و رشد تحصیلی آنان است. نظریه پردازان آموزشی در این نکته توافق نظر دارند که دانش آموزان برای خوب فهمیدن و خوب درک کردن و یادگیری خوب، به انگیزش نیاز دارند پژوهشهای فراوانی در زمینه روشهای تدریس و روشهای ایجاد انگیزه انجام شده است محققان آمریکایی پس ازآزمایشی که بر روی گروهی از دانشجویان انجام دادند دریافتند افرادی که در ریاضی دچار ترس هستند درمواقع تجزیه وتحلیل ریاضیات از یک فراموشی گذرا درسیستم تحلیلی حافظه رنج می برند
[1 ].روش های علمی زیادی توسط متخصصان این امر در مقالات و کتب مختلف ارائه شده است اما تجربه یک اقدام عملی در یک کلاس در طول یک سال تحصیلی می تواند بسیار مفید و اجرایی باشد بویژه اینکه روشهای به کار رفته ساده و در دسترس باشند . از محاسن این کار این است که تمام روشهای به کار رفته با وجود همه محدودیت های موجود ، اعم از کمبود وقت ، جدید التالیف بودن و وجود مشکلات زیاد در محتوی کتاب ، تعداد زیاد دانش آموز در کلاس و... اجرا شده است و می تواند به عنوان الگویی ساده و قابل اجرا مورد استفاده قرار گیرد .
.2 بیان مساله واهمیت پرداختن به آن
یکی از معضلات بزرگ والدین و مسئولین تعلیم و تربیت علاقه مند ساختن دانش آموزان به آموختن است؟گرچه انسانها با ا تمایل طبیعی یادگیری و انگیزه درونی به دنیا می آیند اما حفظ و افزایش این انگیزه نیازمند فراهم نمودن شرایط حمایت کننده ای است که فقدان آن این تمایل را از بین می برد. مشکل عدم انگیزه و بیزاری از ریاضیات در بین دانش آموزان رشته انسانی کاملا مشهود است . به طوری که میانگین درصد پاسخگویی به سوالات ریاضی در رشته انسانی در کنکور و سایر آزمونهای مشابه حدود یک درصد و بعضی مواقع هم منفی است .اگر بخواهیم این فعالیت ها مثبت واقع شوند.باید به یادگیرندگان کمک کنیم تا در حوزه علاقه خود به افرادی توانمند تبدیل شوند و بتوانند در بهبود خود، خانواده ، جامعه و جهان موثر واقع شوند. پولیا - 1969 - بیان می کند که مهم ترین نقش ریاضی ،توسعه تفکر است و هدف عمومی تدریس ریاضی ، توسعه عادت های خوب ذهنی در هر دانش آموز است،به طوری که در حد امکان، ازپس هر نوع مسأله ای برآید.دراین کار اقدام پژوهی سعی کرده ایم با تکیه بر روشهای علمی و ساده و در دسترس انگیزه و علاقه به یادگیری ریاضی را در دانش آموزان زیاد و ترس و استرس ناشی از عدم موفقیت های گذشته را با ایجاد شرایط موفقیت به حد اقل برسانیم .
.3 اقدامات مربوط به جلسه اول تدریس
وقتی معلم برای اولین بار در کلاس درس وارد می شود تمام رفتار و گفتار او توسط دانش آموزان مورد بررسی قرار می گیرد و هر دانش آموز با فکر و نوع نگاه خود شخصیتی ویژه را در ذهن خود برای معلم تجسم می کند. هر کلمه و جمله ای که توسط معلم بیان می شودو همچنین تمام رفتارها و حتی نوع نگاه معلم به دانش آموز در تجزیه وتحلیل و ایجاد دید دانش آموز نسبت به معلم موثر است . بنابراین جلسه اول می تواند مهمترین جلسه تدریس در طول یک سال تحصیلی باشد و این ایجاب می کند که معلم با آراستگی ظاهر، آمادگی فکری و اطلاع کافی از شرایط موجود وارد کلاس شود .
.4تمهیدات لازم برای ورود به کلاس
با توجه به تجربه تدریس در رشته های مختلف می توانستم حدس بزنم که دانش آموزان کلاس از نظر درسی چه وضعیتی دارند ولی باتوجه به تغییرات نظام آموزشی قطعا باید اطلاعات دقیق تری از پیشینه دانش آموزان خود پیدا می کردم با توجه به اینکه می خواستم ریاضی را به دانش آموزان رشته انسانی آموزش دهم جلسه اول و برخورد اول با دانش آموزان بسیار مهم بود زیرا با دانش آموزانی سر وکار داشتم که قطعا دید خوبی نسبت به این درس نداشتند . بنابراین ابتدا سعی کردم اطلاعاتی در مورد دانش آموزان کلاس از طریق دفتر مدرسه کسب کنم لیست دانش آموزان کلاس به همراه معدل سال گذشته آنها را تهیه کردم به تجربه می دانستم که معدل سال گذشته معیار کافی برای بررسی وضعیت پایه ای ریاضی دانش آموزان نیست .
کلاسی که قرار بود برای آنها ریاضی را تدریس کنم اول انسانی از مدرسه نمونه دولتی بود و با توجه به اینکه با آزمون وارد این مدرسه شده بودند می توانستم حدس بزنم که اکثریت دانش آموزان توانایی متوسط به بالا را دارند . اما با توجه به اینکه بعضی سهمیه ها مثل سهمیه روستا و شاهد و ایثارگران نیز در قبولی آنها نقش داشت کلاس به سه دسته تقسیم می شد .دسته اول که از مدرسه نمونه دولتی راهنمایی فبول شده بودند که معمولا پایه ریاضی قوی دارند دسته دوم از مدارس عادی شهر قبول شده بودند از نظر استعداد و انگیزه خوب هستند ولی پایه ضعیف تری دارند .و دسته سوم که از مدارس روستا با سهمیه قبول شده بودندکه معمولا معدل های بالا دارند ولی اکثر آنها از نظر پایه ریاضی ضعیف هستند ودرمتوسطه دوم با افت شدید معدل روبرومی شوند .
با توجه به مطالب بیان شده بعد از دریافت لیست ، نام مدرسه راهنمایی مربوط به هر دانش آموز را کنار اسم آنها نوشتم .ظرفیت کلاس 30نفر کامل بود که در مقایسه با سالهای گذشته تعداد دانش آموزان در این رشته لااقل در مدارس خاص حدود دو برابر شده بود ودلیل آن هم تغییر نظام آموزشی و انتخاب رشته با آزمون ورودی بود و این موضوع تدریس ریاضی را دراین کلاس تحت اشعاع خود قرار می داد بررسی حل تمرینها وفعالیت های کلاسی پرسش و پاسخ وارزشیابی کتبی در کلاس و ... تحت تاثیر تعدادزیاد دانش آموزدرکلاس هستند .
در جلسه اول هنگام ورود معلم به کلاس معمولا همه دانش آموزان کاملا ساکت هستند و با دقت کامل حرکات و رفتار معلم را بررسی می کنند من هم مثل خود بچه ها ابتدا با لبخند و بدون کلام خوب به چهره تک تک آنها نگاه کردم وبعد از مدت کمی سکوت با سلاموتبریک قبولی آنها در مدرسه نمونه و تبریک سال جدید صحبت خود را شروع کردم نمی خواستم شروع کلاس را با ارزشیابی آغازین ودادن سوال ریاضی برای بررسی سواد آنها شروع کنم از معدل سال گذشته و نمره ریاضی ودرس از آنها چیزی نپرسیدم و در شروع از شرایط کلاس واینکه چیدمان صندلی ها چطور باشد که بهتر بتوانیم کلاس مفیدی داشته باشیم صحبت کردیم به جای اینکه خودم را
