بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال رابطه بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرستان قم می باشد و جامعه آماری ما 366 نفر می باشد و حجم نمونه ما 176 نفر بر اساس جدول مورگان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه نتایج این پژوهش به معرفیا اهمیت بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرستان قم می باشدپ ژوهش حاضر از لحاظ هدف، نظری می باشد .جهت گرداوری اطالعات و داده ها از پرسشنامه استفاده شده است و چون از پرسشنامه های استاندارد استفاده شده است روایی و پایایی ان مورد تایید می باشد.
ضمنا با توجه به وجود متغیرهایی که در این پژوهش وجود دارند به رابطه بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرستان قم می پردازد. لذا روش پژوهش توصیفی- همبستگی میباشد.روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش اماری به کار گرفته شده توصیفی و استنباطی است. و در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل داده ها از برنامه تحلیل آماری SPSS و آزمون های همبستگی اسپیرمن استفاده شده است که محقق در نهایت به این نتیجه رسیده است که بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرستان قم رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
مقدمه
سرمایه اجتماعی1، منبع مهمی برای افراد است و می تواند بر توانایی کنش آنها و کیفیت مشهود زندگیشان بسیار تأثیرگذار باشد. هر چه سرمایه اجتماعی یك سیستم اجتماعی باالتر باشد، موجب پایین آمدن هزینه های مربوط به این تعامالت رسمی2 می گردد. این امر نشان دهنده این واقعیت است که هماهنگی بین اعضای سیستم های اجتماعی بر اساس هنجارهای3 غیررسمی در حال تبدیل شدن به یك بحث مهم در جوامع پیشرفته است و به تدریج در حال پیداکردن جایگاههای مهمتر، در الگوهای اقتصادی4 نوین می باشد.
سرمایه اجتماعی، دامنه کاربرد و پژوهش بالقوه گسترده ای دارد و از مالحظات نظری، تاریخی و فلسفی در رشته های مختلف علوم اجتماعی و روش شناختی مرتبط با کارهای میدانی گرفته تا ایجاد شاخص های مناسب برای شرایط مختلف، مشکالت حوزههای گوناگون همچون بهداشت خانواده، آموزش، سیاستگذاری، سازمانهای غیردولتی، تصمیم گیری های جمعی، تامین اجتماعی و نیز طیف وسیعی از شرایط تجربی که می توان به مطالعه سرمایه اجتماعی در آن پرداخت؛ یعنی شهر و روستا و کشورهای مختلف را دربر می گیرد.
در اینکه سرمایه انسانی در موفقیت یك سازمان و یك ملت اهمیتی استراتژیك دارد تردیدی نیست، ولی این سرمایه زمانی از اولویت باالتری برخوردار است که منسجم و یکپارچه شودواین یکپارچگی در سایه همبستگی، همکاری، تعاون و اعتماد متقابل به وجود می آید و در این صورت است که سرمایه انسانی به سرمایه اجتماعی مبدل می شود و این سرمایه است که موجب هم افزایی می شود. درغیر این صورت، سرمایه های انسانی حتی اگر در سازمان و یا در کشور ماندگار شوند و فرار نکنند ایجاد هم افزایی منفی می نمایند - نعمتی، . - 1398
آموزش و بهسازی منابع انسانی به عنوان یکی از فعالیتهای ضروری برای تطبیق نیروی انسانی با شرایط متغیر سازمان فرایندی است که در شیوه سنتی آن، صرفا نظری و کالس محور بوده و به جای جنبه ی کارآموزی، بیشتر جنبه آموزشی و به تعبیری وقت گذرانی اداری داشته،اما امروزه، روش های جدیدی برای آموزش کارکنان وجود دارد که از جمله آنها می توان طرح توسعه فردی، آموزش از راه دوره / مجازی - ، آموزش خرد، مربیگری درمدیریت، مرشدی، قراردادهای یادگیری و مواردی از این قبیل را نام برد. - جنگی زهی، - 1382
بهسازی روی رشد تمرکز دارد وبا دانش و مهارتها و نگرشهایی که افراد برای ارتقاء به شغل آتی یا تغییر شغل فعلی شان با مسئولیتهای بیشتر و باالتر نیاز دارند ارتباط دارد . - مدیریت منابع انسانی - اصطالحی نسبتا جدید است که اخیرا مطرح گردیده است. صاحب نظران مدیریت در بیان مسائل انسانی سازمان از واژه های مختلفی مانند، «کارگزینی»، «اداره امور کارکنان »، «مدیریت نیروی انسانی »، «روابط صنعتی »، «مدیریت اداره امور کارکنان و منابع انسانی » استفاده نموده اند.
جوادین بعنوان جدیدترین تعریف از مدیریت منابع انسانی مینویسد، «مدیریت اداره کارکنان و منابع انسانی عبارت است از، شناسایی اهمیت نیروی کار سازمان بعنوان یک عنصر حیاتی در کسب اهداف سازمانی و استفاده چندگانه در فعالیت ها و کارکردهای منابع انسانی به گونه ای که به طور مؤثر و منصفانه ای منافع فردی کارکنان، سازمان و جامعه را تضمین نماید.» - دیانی، - 1383 عمده ترین منابع استراتژیک هر سازمان و یا هر جامعه، منابع انسانی آن است. جوامعی در بلندمدت قرین موفقیت خواهندشد که بتوانند منابع انسانی خود را به طور صحیح و اصولی توسعه ی و پرورش دهند و همراه تقویت دانش و معرفت و مهارت های فنی الزم، افرادی پرکار و معتقد و مومن بسازد - رضوانی، طغرایی، - 1386
آموزش و بهسازی هم به تغییر رفتار فرد مربوط می شود و هم به تغییر عملکرد شغلی او. هدف از آموزش اصالح و بهبود سریع عملکرد شغلی است و هدف از بهسازی و توسعه، آماده ساختن فرد برای مسئولیت های شغلی آینده از طریق دستیابی به تجارب، دانش، مهارت و نگرشها است. - عاطف، - 01 : 1382 سرمایه اجتماعی به عنوان نوعی “عالج همه مشکالت” جامعه مدرن تلقی شده است . - پورتز، - 23 : 1889 ایده اصلی این است که “شبکههای اجتماعی دارای ارزش هستند. همانطور که پیچگوشتی - سرمایه فیزیکی - یا تحصیالت دانشگاهی - سرمایه انسانی - هم به صورت فردی و هم در شکل جمعی میتوانند موجب افزایش بهره وری شوند، ارتباطات اجتماعی هم بر بهره وری افراد و گروهها تأثیر میگذارند". - نعمت اللهی، فرج اللهی، - 1382
سرمایه ی اجتماعی از طریق تسهیل ترکیب و مبادلة منابع دانشی سازمان و همچنین با فراهمآوری شرایط الزم از جمله ایجاد اعتماد و تعامل بین اعضای سازمان، باعث توسعه مدیریت دانش در سازمان میشود. - الوانی، - 36 : 1383 همچنین در جای دیگر آمده است که منظور از سرمایة اجتماعی، اموال و مستغالت پولی یا فردی نیست، بلکه منظور آن چیزهای محسوسی است که در زندگی روزمره بسیار استفاده میشوند؛ مثل حسن نیت، معاشرت، همفکری، داد و ستد اجتماعی در میان افراد. - نعمتی، - 36 : 1398 سرمایه اجتماعی در آموزش و پرورش، عاملی است که می تواند موجب تقویت همکاری و بطور همزمان گسترش روابط حمایتی دو جانبه در سازمان گردد و بنابراین می تواند ابزاری ارزشمند برای مبارزه با بسیاری از نارساییهای سازمانی در سازمان اشاره به منابعی دارد که فراهم کننده مظاهر، تعبیرها، تفسیرها و سیستمهای معانی مشترک در میان گروهها است.
مهمترین جنبه های این بعد عبارتند از: زبان، کدها و حکایتهای مشترک - حسن زاده ثمرین، . - 4: 1389 عنصر شناختی در سازمان آموزش و پرورش همان اهداف سازمانی و ارزشهای مشترک میان کارکنان میباشد. اشاره به الگوی کلی تماسهای بین افراد داردیعنی، شما به چه کسانی و چگونه دسترسی دارید. مهمترین جنبه های این عنصر عبارت اند از: روابط شبکه ای بین افراد، پیکر بندی شبکه ای و سازمان مناسب. - همان، - 5: 1389 عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش همان، روابط بین کارکنان می باشد که این روابط باید به خوبی سازمان یافته و کنترل شده باشد. - همان، - 6: 1389
توصیف کننده نوعی روابط شخصی است که افراد با یکدیگر به دلیل سابقه تعاملاتشان برقرار میکنند. مهمترین جنبه های این بعد ازسرمایه اجتماعی عبارتند از: اعتماد، هنجارها، الزامات، انتظارات و هویت - همان، - 7: 1389 عنصر رابطه ای سرمایه اجتماعی همان هنجارهای تعریف شده در سازمان و همچنین انتظاراتی است که سازمان آموزش و پرورش از نیروی انسانی خود دارد . احسانی سخی با "بررسی آموزش و بهسازی منابع انسانی در سازمانها" در سال 1383به این نتیجه رسید که با توجه به اهمیت و گسترش روابط و تعامالت داخلی و خارجی و نزدیک شدن فاصله های زمانی و مکانی به کمک پیشرفت تکنولوژی که سبب شده است هر روز روش و سبکی خاص در شیوه تولید و خدمات و نوع خدمات وارد بازار مصرف شود.
