بخشی از مقاله
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت والدین و حمایت معلم با خلاقیت دانش آموزان متوسطه دوره دوم منطقه دشتیاری و به روش توصیفی –همبستگی انجام شد. جامعه پژوهش را تمام دانش آموزان مقطع متوسطه دوم منطقه دشتیاری به تعداد2263 نفر تشکیل می دادند که از این تعداد با کمک فرمول کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 328 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند.
ابزار پژوهش شامل پرسش نامه تجدید نظر شده حمایت اجتماعی فلمینگ و همکاران - - 1985 و پرسش نامه خلاقیت عابدی - - 1373بود روایی این پرسش نامه ها از نوع محتوایی و صوری بوده که به تایید سه نفر از اساتید گروه رسید و پایایی آنان با کمک آلفای کرونباخ برآورد گردید.داده ها با کمک آمار توصیفی شامل میانگین ،فراوانی . انحراف معیار و آمار استنباطی شامل رگرسون ساده خطی و رگرسیون همگام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معنی داری بین حمایت ×اجتماعی ادارک شده از طرف خانواده و معلمین با خلاقیت دانش آموزان وجود دارد.
مقدمه:
از آنجا که کودک حساسترین مراحل رشد خلاقیت را در محیط خانه سپری میکند، محیط مناسب خانوادگی، شیوه و نگرشهای صحیح فرزندپروری در رشد و شکوفایی خلاقیت سهم مهمی ایفا میکند. » کلیگانٌ - 1971 - « معتقد است برای ظهور خلاقیت راههای زیادی در شیوههای فرزندپروری وجود دارد که میتواند باعث ظهور یا محو خلاقیت شود. نحوه تربیت و استفاده از شیوههای دموکراتیک یا مستبدانه، اعمال نحوه انضباط و شیوه ابراز محبت هر کدام به نوعی در پرورش یا سرکوب خلاقیت کودکان مؤثر است. اساساً پرورش عنصر انگیزشی خلاقیت باید در بستر خانواده صورت گیرد، زیرا مستعدترین محیط برای شکل دهی آن محیط کلامی و نظام تربیتی و رفتاری خانواده است. کودک و نوجوان اوقات زیادی را در خانواده سپری میکنند، بنابراین این طبیعی است که بیشترین تاثیر را نیز از آن بپذیرند.
بیان مساله:
با مواجهه امکان که است خلاق،کلیدیتفکرِ زمان، این در و است تغییر حال در سرعت زندگی می کنیم به آن در ما که دنیایی سازد. خلاقیت و نوآوری همیشه برای انسان دارای اهمیت ویژه و استثنایی فراهم می ما برای را موفقیت نهایت در و تطبیق مشکلات، بوده و هست. انسانها ،خلاقیت را از قرنها پیش می شناختند ، امروزه دیگر برای کسی پوشیده نیست که تفکر خلاق و تبلور بیرونی آن یعنی تولیدات خلاق یکی از عالیترین جلوه های بشری است ولی باید گفت که از عمر این مفهوم و ورود آن به ادبیات روانشناسی و مطالعه و بررسی گسترده آن بیش از چند دهه نمی گذرد. توین بیٍ فیلسوف معروف سالها پیش خلاقیت را به منزله زوال و حیات یک جامعه می دانست و اعتقاد داشت که اگر جامعه نتواند از موهبت خلاقیت حداکثر استفاده را ببرد و بدتر از این اگر این توانایی را سرکوب کند انسان دیگر از حق ذاتی خود یعنی اشرف مخلوقات بودن، محروم می شود. - خانی وهمکاران ، . - 1392
ضرورت انجام پژوهش
که است موضوعی می برند نام کشورها و پیشرفت ترقی رشد، جهت در کننده تعیین و مهم عاملی عنوان به آن از امروزه که خلاقیت برجسته محققان و پیشگامان است. تورنسٌ - - 1961 از بوده تربیت و تعلیم عرصه در صاحب نظران و اندیشمندان توجه مورد باز دیر از در زمینه خلاقیت معتقد است، خلاقیت فرایندی است که نسبت به مسایل، کمبودها و بن بستها حساسیت دارد. تفکر خلاق در پی تشخیص مشکل، راه حل ها و سپس آزمایش فرضیه ها و راه حل ها است.
تورنس خلاقیت را مرکب از 4 عامل سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و بسط می داند و تحول خلاقیت را به عنوان یک کنش از کودکی تا نوجوانی مورد تأکید قرار می دهد. به اعتقاد نوربرت الیاسٍ نیز خلاقیت موهبتی نیست که فقط به تعدادی از افراد اعطا شده باشد، بلکه کیفیتی است که به طور عمیق به ساختار مؤسسات اجتماعی - یعنی جایی که افراد در آن زندگی و کار می کنند - وابسته است. به همین دلیل او معتقد است که فقدان خلاقیت .در بین افراد را بایست در درون ساختارهای سازمانی جستجو کرد. - سرمد وهمکاران ، . - 1391
یافته ها
توسط شده دریافت کمک و توجه، احترام، مراقبت، همراهی، محبت، از برخورداری را میزان اجتماعی - سارافینوَ، - 1998حمایت مهم دیگران و دوستان، خانواده، اعضای نظیر دیگر های گروه یا افراد سوی ا ز فرد تعریف کرده است . ولی بر مبنای نظر کوبُ حمایت اجتماعی به عنوان تعلق ادراک شده به یک شبکه ارتباطی اجتماعی تعریف شده است . - کاظمی و همکاران ، . - 1387 های اجتماعی می داند که از خلال مشارکت در کاپلانِ 1974 - ؛ ترجمه پورافکاری، - 1370 حمایت اجتماعی را محصولی از فعالیت وظایف، دادن چیزهایی ضروری و مساعدت شناختی و فراهم کردن آرامش عاطفی، احساس چیرگی شخص را ارتقاء می بخشد. به نظر کوبّ 1976 - ، ص - 635 حمایت اجتماعی اطلاعاتی است که شخص را به این باور راهنمایی می کند که مورد علاقه، تأیید و گرفته و متعلق به شبکه ای از ارتباطات و وظایف متقابل است. این ویژگی ها تعلق به شبکه ارتباطی، داشتن تعهدات ارزش قرار ×متقابل نسبت به یکدیگر است که از عناصر حمایت اجتماعی محسوب می گردد.
روش پژوهش
انتخاب روش تحقیق بستگی به هدفها وماهیّت موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد - نادری و سیفنراقی، . - 61 :1385 در این پژوهش، با توجه به عنوان و اهداف از روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی استفاده شده است. در واقع روش تحقیق توصیفی، آن چه را که هست توصیف میکند و روش همبستگی رابطه بین دو یا چند متغیر و یا رابطه میان دو یا چند دسته از دادهها را تعیین میکند. - گال وهمکاران ، . - 1387
جامعه آماری
با توجه به موضوع، اهداف و روش،جامعه پژوهش را تمام دانش آموزان مقطع متوسطه دوم منطقه دشتیاری تشکیل می دهند. که ×تعداد آنان 2263 نفر می باشد - 657 دختر ، 1606پسر -
روش نمونه گیری
در این پژوهش با توجه به موضوع، اهداف و روش پژوهش و با توجه به اینکه جامعه پژوهش از دو جنس دختر و پسر بودند از روش ×نمونه گیری طبقه ای در دسترس استفاده شد.
حجم نمونه
به منظور برآورد حجم نمونه پژوهش از فرمول کوکران استفاده شد. با توجه به حجم 2263 نفری جامعه حجم نمونه 328 نفر ×برآورد گردید.از این تعداد با توجه به روش نمونه گیری 96 نفر دختر و 232 نفر پسر بودند. روش و ابزار گردآوری اطلاعات: ×آزمون خلاقیت عابدی - - 1372 این آزمون دارای شصت ماده می باشد که به چهار خرده آزمون سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری تقسیم گردیده است. هر ماده دارای پاسخهای سه گزینهای است که گزینهها نشان دهنده خلاقیت کم،متوسط و زیاد است.
این آزمون دارای شصت ماده می باشد که به چهار خرده آزمون سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری تقسیم گردیده است. هر ماده دارای پاسخهای سه گزینه ای است که گزینه ها نشان دهنده خلاقیت کم، متوسط و زیاد است. گنجی و همکاران - - 1391 پایایی آزمون با روش آزمون - آزمون مجدد و روش همسانی درونی آلفای کرونباخ محاسبه کرده و ضریب همبستگی بین خرده آزمونها در مقوله بسط، ابتکار، و انعطاف پذیری در سطح 95 درصد برآورد نمودند - گنجی،دیناروند و ابوطالبی،. - 1391 روایی این پرسش نامه برای این پژوهش از نوع محتوایی و صوری بود که توسط اساتید متخصص گروه تایید گردید و پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ برای بعد سیالی 0/85،ابتکار0/82،انعطاف ×پذیری0/83 و بسط0/81 برآورد گردید.
