بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش، رابطه بین مقابله مذهبی و امیدواری در دانشجویان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 120 نفر از دانشجویان موسسه آموزش عالی فروردین قائمشهر می باشند که در سال 1395-1396 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده اند. از این تعداد 118 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و ابزار جمع آوری داده ها برای سنجش، پرسشنامه مقابله مذهبی پارگامنت و پرسشنامه امیدواری اشنایدر بود.
داده ها در آمار توصیفی با استفاده از جدول توزیع فراوانی و در آمار استنباطی با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند؟ نتایج به دست آمده پژوهش نشان داد که بین مقابله مذهبی و امیدواری رابطه معنادار وجود داشت. توجه به عواملی مانند اعتقاد به خدا، اعمال مذهبی و خوش بینی به آینده در برنامه ریزی دانشجویان می تواند موجب ارتقاء کیفیت زندگی آنان گردد.
مقدمه
دانشجویان هر کشوری از سرمایه های فکری و معنوی آن کشور به شمار می روند. بررسی مسائل خاص دانشجویان، تحصیل موفق و تأمین سلامت آنهااز مهمترین اهداف برنامه ریزان آموزشی دولت هاست. - میرکمالی و همکاران، . - 1394 در این راستا، اغلب مدل های سلامتی، سلامت دینی و مذهبی می باشد.مذهب تنها در بهبود روحی و روانی افراد مؤثر نیست، بلکه پژوهش های بسیاری نشان می دهد که بر سلامت جسمانی افراد نیز تأثیر بسزا و مثبتی دارد و باعث بهبود سریع تر بیماران شده و تحمل مسایل را در مواجهه با بیماری های مزمن بیشتر می کند.
در آیات و روایات، از توکل به خدا، به بهترین تکیه گاه، حقیقت و ارکان ایمان، برترین توشه، وسیله رهایی از رنج و تشویش، عامل رشد و تکامل معنوی، بی نیازی و کفایت، دستیابی بهعزّت نفس، حرمت و ارزشمندی برای خویشتن یاد شده است . تجربه نیز نشان می دهد که توانایی ها بر حل مسایل و مشکلات، رسیدن به اهداف و کنترل داشتن بر رویدادهای زندگی، بسیار محدود و ناچیز است .در این گونه موارد، اگر تکیه و اعتماد ما به خدا نباشد نمی توانیم خود به تنهایی بر موانع پیروز شده، و به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم امید6 یکی از اجزای اصلی نیازهای انسان است که بر روی وضعیت سلامتی، توانایی های فرد موثر است.
امید نیرویی هیجانی است که تخیل را به سمت موارد مثبت هدایت می کند. امید به انسا ن ها انرژی می دهد و مجهزشان می کند که مانند کاتالیزوری برای کار و فعالیت عمل کنند. امید به انسان انعطاف پذیری، نشاط و توانایی خلاصی از ضرباتی را که زندگی بر آن تحمیل می کند، می دهد و باعث افزایش رضایت از زندگی می شود - کاوه و همکاران، . - 2008 بعضی از پژوهشگران بر این اعتقادند که مفهوم امیدواری از مفاهیمی است که با تطابق، ایمان و توانمندی مرتبط بوده، از طریق تحمل پذیر کردن شرایط موجود می تواند به عنوان پاسخی موثر به عوامل تنش زا در نظر گرفته شود. امیدواری عملکرد فیزیولوژیک و روان شناختی را تقویت کرده، که فقدان آن منجر به اختلال زود رس در عملکرد فرد می شود.
تأثیر ارز ش ها و عقاید مذهبی در سلامت روانی و افزایش امیدواری هم در افراد طی پژوهشهاِی گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است . ربانی و همکاران - - 2011به این نتیجه رسیدند که اعتقاد به خدا و مشارکت در مناسک جمعی دینی امید به زندگی بالاتری را برای فرد به همراه دارد. خواجه نوری و همکاران - - 2011 رابطه بین میزان دینداری با کیفیت زندگی جوانان را بررسی کردند و عوامل مذهبی، باورها و عقاید افراد و هویت مذهبی افراد را در بهبود سلامت روانی-اجتماعی و جسمانی و در کل کیفیت زندگی بسیار موثر یافتند. نتایج حاصل از پژوهش قهرمانی و همکاران - - 2010 با عنوان رابطه بین مولفه های مذهبی - معنوی با سلامت روان و امید به آینده نشان می دهد که انگیزه پرستش همراه با بهزیستی وجودی به ترتیب مهمترین ابعاد مذهبی معنوی هستند که به همراه سلامت روان در امید به آینده موثرند.
نتایج بالجانی و همکاران - - 2010حاکی از آن بوده، که میان عوامل و باورهای مذهبی با امید به زندگی رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. از آنجا که جامعه ی ایران جامعه ای مذهبی است و دین و مذهب در عمده شئونات زندگی مردم نقش کلیدی ایفا می کند بنابراین رابطه مذهب با مفاهیمی همچون امیدواری از اهمیت بالایی برخوردار است .اما معلوم نیست که کدام جنبه از مذهب، نقش مهم تری در امیدواری دانشجویان ایفا می کند و چگونه این ابعاد با یکدیگر برای شکل دادن امیدواری در نزد آنان، تعامل می کنند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین مقابله مذهبی و امیدواری در دانشجویان انجام گرفت.
