بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: امیدواری سازه بسیار با اهمیت در زندگی انسان است و درروانشناسی مثبت گرا دارای جایگاهی ویژه است.این مفهوم درگذر مسیرهای پرتلاطم زندگی راهگشای بسیاری از مشکلات است.هدف این پژوهش تعیین رابطه نگرش های مذهبی و دشواری تنظیم هیجانی با امیدواری در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده است.
روش کار: این پژوهش توصیفی- همبستگی در سال1396 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده انجام شد. نمونه پژوهش شامل 300 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.داده ها به صورت خود گزارشی و با استفاده از پرسشنامه های نگرش سنج دینی ودشواری تنظیم هیجان - گرتز و روئمر - وامیدواری - اشنایدر - جمع آوری شد.روایی و پایایی ابزار در مطالعات قبلی تایید شده است.
داده ها با استفاده از نرم افزار ×SPSS نسخه 25 و همبستگی اسپیرمن وتحلیل رگرسیون خطی به منظور آزمون فرضیه ها مورد تحلیل قرار گرفت. یافته هاْ نتایج نشان داد بین نگرش مذهبی با امیدواری - P=./001 - رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و بین دشواری تنظیم هیجان با امیدواری - P=./001 - و بین نگرش مذهبی و دشواری تنظیم هیجان - P=./001 - رابطه منفی و معناداری وجود دارد.
نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد متغییر اثر گذار نگرش مذهبی و دشواری تنظیم هیجان در امیدواری دانشجویان نقش مهمی دارد.از این رو پیشنهاد می شود در راستای افزایش امیدواری دانشجویان، آموزش هایی در رابطه با تنظیم هیجان و بالا بردن نگرش مذهبی، در دانشگاه ها برای دانشجویان ارائه شود.
مقدمه
نگرش، نظامی از باورها و اعمال نسبت به امور مقدس است. نگرش مذهبی ایستاری معطوف به امور مقدس است، که در دو بعد دین شناسی و دین باوری تعریف می شود، که در آن فرد با توجه به قدرت معنوی، قدرت دنیوی را تقدیس و تعدیل می کند و به او گوشزد مینماید که سلسله مراتب استعدادها در قبال سلسله مراتب شایستگی های اخلاقی و دینی چیزی نیست. این نگرش موجب توجه به قدرت معنوی گشته و به سبب آن احتمال و اطمینان فرد، سازگاری وی با جامعه تأمین می گردد.
- 3 - نیز نگرش مذهبی را این گونه تعریف می کنند، که عبارتست از" اعتقادات منسجم و یکپارچه توحیدی که خداوند را محور امور دانسته و ارزشها، اخلاقیات، آداب و رسوم و رفتارهای انسان را با طبیعت، یکدیگر و خویشتن تنظیم میکند" به علاوه ویلیام جیمز معتقد است که احساسات مذهبی، احساساتی است که دارای طبیعت واحدی نیستند، بلکه آنها هم دسته ای از احساسات مختلف می باشند، مانند ترس مذهبی، عشق مذهبی، وحشت مذهبی و نشاط و سرور مذهبی. بنابراین، تمام احساسات مختلف را می توانید با کلمه مذهب جمع کنید. همانطور که احساسات مذهبی یک نوع از احساسات و عواطف نبوده بلکه شامل مجموعه ای از احساسات و عواطف مختلفی هستند که بر پایه های مذهبی قرار دارند.
مطالعات انجام شده در نقاط مختلف جهان، مذهب را به عنوان یک نیروی مؤثر در کاهش فشارهای روانی و گرایش به فساد و همچنین افزایش رضایتمندی از زندگی دانسته اند. نتایج پژوهش Hongtu chen بر روی گروهی از افراد میانسال در آمریکا نشان داد، احتمال اقدام به انتحار و رنج های هیجانی در افرادی که تمایل به فعالیتهای مذهبی در هفته، ماه یا مناسبت های خاصی دارند به شکل معناداری بسیار کمتر از کسانی است که هرگز مشارکت مذهبی نداشته یا کمتر دارند - . - 15 بر اساس پژوهش دیگری که توسط ضرغامی و همکاران که بر روی 316 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد به خوبی نشان داد که عقاید و شعائر مذهبی نقش مهمی را در پیشگیری و کاهش مشکلات هیجانی و روانی بازی می کند.
مذهب نیروی چشمگیری در هدایت هیجانی پیروانش دارد و عنصری منحصر به فرد در هدایت رفتار و خودنظم جویی هیجانی محسوب می شود. ویشکین، بیگمن و تمیر نیز در سال 2006 بیان کردند که مذهب می تواند بر بخشهای مختلف فرآیندهای نظم جویی هیجانی تأثیر بگذارد؛ این بخش ها عبارت است از: انتخاب اهداف هیجانی که ابزار رسیدن به ارزشهای مذهبی است. در مورد ناسازگارانه بودن هیجانات و کاربرد راهبردهای نظم جویی خاص و همچنین فرآیندهای بیرونی نظم جویی هیجانی شامل ایجاد جوامعی که حمایت اجتماعی را از مناسک مذهبی و نظم جویی هیجانی فراهم می کند برای مثال، مک کالو و کارتر در سال 2006 در پژوهشی نشان دادند فعالیت های مذهبی مانند نمازخواندن، ممکن است به دستیابی فرد به رفتارها و اهدافی منجر شود که خودنظم جویی را ارتقا می دهد؛ و درگیر شدن در چنین فعالیت هایی می تواند توانایی کاربرد نظم جویی را تقویت کند.
مانند خودکنترلی که نوعی نیرو محسوب می شود در این زمینه، محمدی و مزیدی نیز در سال 1396 بیان کردند که ابعاد اعتقادی و مناسکی دینداری به صورت مثبت راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان را پیش بینی می کند و ابعاد اعتقادی و پیامدی دینداری به صورت منفیو بُعد عاطفی دینداری به صورت مثبت راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان را پیش بینی می کند. از سوی دیگر، مرور پژوهشهای پیشین نیز از ارتباط بین پیامدهای مثبت سالمت روانیبا متغیّرهای مذهبی حکایت می کند.
برای مثال، برخی از پژوهشها نشان می دهد که باورها و مناسک مذهبی با پیامدهای سالمت روانی و جسمی، بهبود کارکرد ایمنی، سطوح بالاتر رضایت مندی در زندگی، امید، خوشبینی، درجه های پایین تر اضطراب و افسردگی ارتباط دارد و بین عملکردهای دینی مبتنی بر معنویت درونی؛ با سلامت جسمی، بهداشت روان و کاهش استرس، ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و فعالیت های مذهبی از افسردگی، اضطراب و سوءمصرف مواد پیشگیری می کند.
همچنین افزایش زمان صرف شده در فعالیت های مذهبی، به کاهش نمره های افسردگی، اضطراب حالتی و خصیصه یی و سوء مصرف مواد منجر می شود نتیجه ی پژوهش کیمو همکارانش نیز نشان داد که بین متغیّرهای مذهبی و اضطراب مرگ رابطه ی معناداری وجود دارد و معنویت درونی با نگرانی و اضطراب ارتباط کمتری دارد در تعریف نگرش مذهبی نیز آمده که خداوند محور همه ی امور است و ارزشها، اخلاقیات، آداب و رسوم و رفتارهای انسانی را با یکدیگر هماهنگ می کند و در سایه ی چنین نگرشی است که آرامش به دست میآید. یکی از راه های رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن، ایمان است.
