بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه امیدواری با بهزیستی ذهنی دانشجویان زن متأهل دانشگاه آزاد اسلامی اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل 280 نفر بودند که به صورت تصادفی دردسترس از بین تمامی دانشجویان زن انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای امیدواری میلر و رضایت از زندگی - SWLS - استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود و نتایج تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری p< 0/001 نشان داد که بین امیدواری و رابطه احساس بهزیستی ذهنی ارتباط معنی داری وجود دارد.
کلید واژه ها: امیدواری ، احساس ذهنی بهزیستی.
مقدمه
از زمانهای دور بشر به دنبال آرمان شهری بوده است که در آن با رضایت زندگی کند و از زندگی خود خشنود باشد.شادمانی1، رضایت از زندگی2 و احساس ذهنی بهزیستی3 واژههایی هستند که در روانشناسی امروز برای بیان این حالت به کار میروند، این واژهها باآن که در ظاهر با یکدیگر تفاوت دارند، اما به یک موضوع اشاره دارند - هادیان فرد، . - 1382 احساس ذهنی بهزیستی اصطلاحی است که به حالت مثبت ذهن اشاره دارد و کیفیت زندگی ما را نشان میدهد. در ادبیات روان شناختی، بهزیستی ترکیبی از رضایت از زندگی یا چگونگی تفکر ما از زندگی مطلوب، و آنچه ما راجع به زندگیمان احساس میکنیم، فرض شده است - بارترام و بونیول4، . - 2007 برای سالهای زیادی موضوع بهزیستی و شادکامی مورد غفلت واقع شده بود،و روی جنبههای ناشاد انسانی مثل افسردگی1، اضطراب 2 و اختلال هیجانی3 تأکید میشد. اما اخیراً این عدم تعادل،تعدیل شده و در حال حاضر مطالعات زیادی تحت عنوان احساس ذهنی بهزیستی مورد توجه قرار گرفته است. در واقع، در حال حاضر یک زمینه کلی به نام روان شناسی مثبت نگر برای درک فرایند شادکامی انسان اختصاص یافته است - فارنهایم و کریستوفاور4، . - 2007
امید یکی از ویژگیهای زندگی است که ما را به جستجوی فردای بهتر وامیدارد امید یعنی موفقیت و آینده بهتر، یعنی دلیلی برای زیستن. وقتی امید در دل و ذهن وجود داشته باشد شادی و سرور در زندگی حضور خواهد داشت. برخی به ویژه فقرا ممکن است امید خود را از دست بدهند وآینده خود را تاریک ببینند، افراد ناامید چون احساس میکنند که دیگر راهی وجود ندارد و کاری از آنها ساخته نیست خودکشی میکنند، در زندگی هر کس دورههای تلخ و تاریک وجود دارد و این میتواند دلیل قطع امید از فردای بهتر باشد انسان میتواند به نکات مثبت زندگی خویش و به نعمتهایی که خداوند به او داده فکر کند. وقایع ناگوار زندگی به ما صبر و توکل میآموزند که دروس مهم دانشگاه زندگی هستند. ارتباط با افراد ناامید، کمک و محبت به آنان برای پشت سر گذاشتن دوران تلخ زندگی و یافتن راه آینده، خدمت ارزشمندی به جامعه است. دولتها میتوانند با ابداع برنامههای ملی و بینالمللی و شرکت دادن جوانان، امید به آینده و احساس مفید بودن را در آنها ایجاد کنند - بهادری نژاد، . - 1375 امید عبارت از داشتن انگیزه برای زندگی سالم است.
امیدواری به معنی بهبودی و رهایی از گرفتاریها و مشکلات تعریف شده است که این حالت ممکن است واقعی و قابل تطبیق با محیط بیرونی و دنیای اطراف باشد و یا فقط در حد یک پیشبینی باقی بماند و باعث امیدواری و خوشحالی گردد - اسلامی نسب، . - 1383 به خود امید بستن برابر با اعتماد به خویشتن است. برای داشتن هر یک از این دو، داشتن هر دو ضروریت دارد، معنای امید اعتقاد بر این است که شخص میتواند نیروهای خلاق خویش را در بهبود چگونگی زندگیش به کار برد. برای به اجرا در آوردن یا تفکر دربارهی چیزی امید، بخش ذهنی و اعتقاد، بخش رفتاری است و باید به این اندیشه آغاز کرد که هیچ چاره ناپذیر نیست. صرف نظر از هرگونه شرایط باز هم میتوان تصمیم به فکر امیدوارانه گرفت و این کار شخص را یاری میدهد که رفتارهای اعتمادآمیز را برگزیند. اسیران جنگی که زنده ماندهاند، اهمیت تمایل به تفکر مداوم امیدوارانه را مورد تأکید قرار میدهند - وین دایر5، ترجمه بدری نیک فطرت، . - 1375 هادیان فرد - 1382 - ، در پژوهشی به بررسی رابطه مذهب و احساس ذهنی بهزیستی در گروهی از بزرگسالان مسلمان پرداخت. یافتهها نشان داد که اقامه نمازهای واجب پیشبینی کننده نیرومندی برای احساس رضایتمندی از زندگی است. انتخاب دوست مذهبی، انتخاب همسر مذهبی، پرداخت وجوهات شرعی، تشویق دیگران به مذهبی بودن و بررسی درباره دین، پیشبینی کنندههای خوبی برای احساس رضایتمندی از زندگی هستند. همچنین بین احساس ذهنی بهزیستی و نیز عمل به باورهای دینی در زنان و مردان تفاوت معنی داری وجود ندارد. راستون،کوپر و میاسکوسکی - 2010 - 6،
در مطالعه ای به بررسی رابطه بین امیدواری و رضایت از زندگی و پریشانی روان شناختی در نمونه ای از بیماران مبتلا به سرطان پرداختند.نمونه دربرگیرنده194فرد مبتلا به سرطان بود.نتایج نشان داد که وضعیت سلامتی پایین تر،امیدواری کمتر و پریشانی روان شناختی بالاتر به طورمعنی داری با رضایت از زندگی پایین تر همبسته بود. جورج - 2010 - 1،تحقیقی را تحت عنوان احساس ذهنی بهزیستی در اواخر عمر مورد بررسی قرار داد،نتایج نشان داد که یک تصویر تأثیر گذار همگانی برای احساس ذهنی بهزیستی در زندگی آینده و عواملی که با آن مرتبط است وجود دارد.بدین معنی که رضایت از زندگی می تواند سبب افزایش شادی و امید در سالهای آخر عمر باشد.در واقع رضایت از زندگی در سراسر دوران عمر،پایدار باقی می ماند. ونگ و لیم - 2009 - 2،به بررسی تفاوت بین امیدواری و خوش بینی و رابطه آنها با افسردگی و رضایت از زندگی در نوجوانان سنگاپوری پرداختند.نمونه شامل334دانش آموز دوره راهنمایی بود.تحلیل همبستگی رابطه معنی داری را میان امیدواری و خوش بینی نشان داد.
از سوی دیگر همبستگی چندگانه حاکی ازآن بود که هم خوش بینی و هم امیدواری هر دو به طور معنی داری پیش بینی کننده افسردگی و رضایت از زندگی بودند. اهمیت بهزیستی ذهنی در انسان، در چند دهه گذشته به صورتی روزافزون توجه روانشناسان و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده است .پیشرفت علم روانشناسی از یک سو و ماهیت پویا و پیچیدهی جوامع نوین از سوی دیگر، باعث شده است که سلامت روانی نیز مانند سلامت جسمانی مورد توجه ویژه ای قرار گیرد به طوری که سازمان بهداشت جهانی در تعریف ابعاد وجودی انسان، به ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی ، ذهنی اشاره میکند ؛ عوامل زیادی بر بهزیستی ذهنی تأثیر گذارند که یکی از این عوامل که در این پژوهش به آن پرداخته شده است امیدواری است.
فرضیه پژوهش
بین امیدواری با احساس ذهنی بهزیستی در دانشجویان زن متأهل رابطه وجود دارد. جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان زن متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال تحصیلی 1394 می باشد . نمونه این تحقیق مشتمل بر 280 نفر از جامعه مذکور می باشد که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده گردید. و همچنین برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان3 استفاده شده است.
ابزار اندازه گیری
در این پژوهش به منظور اندازه گیری متغیرهای مورد نظر از ابزارهای زیر استفاده شده است:
