بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین میل ماندن در شغل با رضایت شغلی معلمان زن دبیرستانی بود. جامعه آماری، شامل کلیه معلمان زن مقطع متوسطه دوم دبیرستان های غیر انتفاعی دخترانه ناحیه 4 مشهد بود. حجم نمونه، بر اساس جدول مورگان، 148 نفر برآورد شد و برای نمونه گیری از روش تصادفی ساده استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود : -1پرسشنامه میل ماندن در شغل واینر و واردی - - 1980، و -2پرسشنامه رضایت شغلی برافیلد و روث. داده های جمع آوری شده در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش آمار توصیفی از شاخصهای آمار توصیفی استفاده شد و در بخش آمار استنباطی از روشهای ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات از طریق نرم افزار spss-19 انجام شد. نتایج، نشان داد که میل ماندن در شغل پیش بینی کننده مناسبی برای رضایت شغلی می باشند. و همچنین بین میل ماندن در شغل و رضایت شغلی رابطه مثبت معناداری وجود دارد.
مقدمه
معلم بیش از هر متخصص دیگر مدرسه، در موقعیت شناسایی ابعاد آموزشی دانش آموزان نقش دارد و روزانه با آن ها رابطه مبتنی بر آموزش و اخلاقی برقرار می نماید. معلم در خط اول تماس با دانش آموزان قرار دارد و نقش بسیار مهمی در رشد سیستم آموزشی دارد - کاوه، شجاعی زاده، شاه محمدی، افتخار اردبیلی، رحیمی و بوالهری، . - 1390 باید بیان داشت که معلمان بیشترین نقش را در سیستم آموزشی دارند زیرا که پایه و اساس آموزش با آن ها می باشد - رضازاده،. - 1390 این قشر به دلیل نوع وظیفه و رسالتی که دارند و رشد تکنولوژی گاهی دچار خستگی و فرسودگی می شوند که رضایت شغلی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. در محیط کاری معلمان با چالش های متعدد آموزشی دانش آموزان و نوع تربیت آن ها روبرو هستند و رضایت شغلی آنان می تواند با عوامل متعددی مرتبط باشد.
باید گفت در سازمان ها اجزای رضایت شغلی شامل اجزای هیجانی - احساسات مطبوع - ، اجزای شناختی که درک، اعتقادات و اجزای رفتاری است. رضایت شغلی به معلمان در سازگاری با سازمان کمک می کند و باید گفت در فعالیت های گروهی نقش رضایت شغلی نقش بارزی است - ساعتچی، . - 1386 رضایت شغلی، نوعی احساس فرد نسبت به سازمان و شغلش است و زاییده عواملی نظیر ماهیت شغل سازمان، نیروی انسانی پیرامون، عوامل سازمانی-محیطی و عوامل فردی است. در محیط کار نگرش های فرد می تواند عاملی برای ایجاد انگیزه، رضایت و متعاقب آن افزایش کارایی باشد. عوامل متعددی وجود دارد که در کنار هم می تواند ایجاد کننده رضایت شغلی در فرد باشد. چه بسا تنها یک عامل می تواند از ایجاد رضایت فرد بکاهد یا حتی او را در زمره افراد ناراضی از شغل خود قرار دهد.
میزان درآمد، وجهه اجتماعی، امکان ارتقاءشغلی، استرس ناشی از تکنولوژری های جدید، نحوه مدیریت در محل کار، عدم تبعیض و میزان آگاهی فرد از شغل خود از مهمترین عوامل ایجاد رضایت شغلی در افراد است - ترج و موربرگ3، . - 2014 امروزه فناوری اطلاعات به سرعت در حال رشد و گسترش است که نه تنها باعث از دست رفتن مشاغل نمی شود بلکه مشاغل متعددی را در همه بخش های صنعتی، کشاورزی و خدماتی ایجاد می کند که البته اشتغال در آن ها نیاز به داشتن تخصص لازم در زمینه تکنولوژی است که این خود ترس هایی را به دلیل عدم کفایت برای کارکنان بهمراه دارد - ذوالفقاری، . - 1392 امروزه معلمان به فناوری های مانند اینترنت و اتوماسیون اداری دسترسی دارند ولی میزان استفاده از این ابزارها در انتقال تجارب بسیار اندک است.
استفاده از ابزارهایی مانند پست الکترونیک، وبلاگ، اینترنت و اتوماسیون اداری، روش های بسیار کم هزینه و در دسترس بوده و می تواند در جهت خلق و به اشتراک گذاری فرهنگ دانش مورد استفاده قرار گیرد - مار4، . - 2014 از طرفی باید گفت میل ماندن در شغل با توجه به چالش شغل معلمان می تواند با رضایت شغلی آنان مرتبط باشد. واینر و واردی1980 - 5، به نقل از حسینی و همکاران، - 1392 تمایل به ماندن را بیانگر نوعی حالت انگیزشی و درونی بالقوه در افراد برای بقا در شغلی که به آن اشتغال دارند، تعریف می کنند که این تمایل ممکن است در شرایط خاص و تحت تأثیر عوامل مختلف به تمایل برای ترک شغل بینجامد.
گروهی از محققان بررسی کردهاند که ابعاد مختلف عدالت ممکن است به مؤلفههای نظیر میل به ماندن، ترک خدمت، جایگزینهای شغلی و دلبستگی شغلی ارتباط داشته باشد - میرزاده،. - 1390 در انتها باید بیان نمود که معلمان به دلیل وظیفه آموزشی و پرورشی سهم بسزایی در رشد علمی جامعه دارند و رضایت شغلی آن ها می تواند با فرایند میل ماندن آن ها در شغل در ارتباط باشد و بسترساز رشد و پیشرفت علمی در جامعه آموزشی شود. لذا بررسی عواملی که با رضایت شغلی معلمان در ارتباط است بازخورد مناسبی به سیستم آموزش و پرورش در جهت زمینه سازی این مفهوم در جامعه معلمان می دهد. در نتیجه در پژوهش حاضر این مسئله مدنظر است که آیا بین میل ماندن در شغل با رضایت شغلی در معلمان دبیرستانی رابطه وجود دارد؟
طرح پژوهش
با توجه به موضوع پژوهش به منظور بررسی رابطه بین متغیرها، از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است. تحقیقات همبستگی شامل کلیه تحقیقاتی هستند که در آنها سعی میشود روابط بین متغیرهای مختلف با استفاده از ضریب همبستگی کشف و تبیین شود.
جامعه آماری، نمونه آماری و روش نمونهگیری:
جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن مقطع متوسطه دوم دبیرستانهای غیرانتفاعی دخترانه ناحیه 4 شهر مشهد بود که حدود 252 نفر بودند. از میان جامعه آماری 148 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. دراین روش نمونه گیری واحدهای مورد انتخاب دارای شانس مساوی برای انتخاب شدن هستند. در این جا قوانین احتمال است که معین می کند کدام واحدها یا افراد از جمعیت مادر انتخاب خواهد شد.
انتخاب یا از طریق قرعه کشی است و یا از طریق استفاده از جدول اعداد تصادفی. در روش قرعه کشی ابتدا کلیه واحدها یا افراد شماره بندی شده و یا اسامی آنها تهیه می شود و سپس به قید قرعه از بین آنها تعداد لازم برای نمونه انتخاب می شود. در روش اعداد تصادفی می توان از جدول اعداد تصادفی و یا از کامپیوتر استفاده کرد. در روش استفاده از جدول اعاد تصادفی با توجه به حجم نمونه اعداد را انتخاب می کنیم مثلاً اگر حجم نمونه دو رقمی است، ابتدا یک عدد دو رقمی را به صورت کاملاً تصادفی مثلاً با قرار دادن نوک مداد انتخاب کرده و سپس جلو رفته و اعداد دو رقمی را انتخاب می کنیم تا جایی که به تعداد مورد نیاز انتخاب کرده باشیم. در نهایت از بین معلمان با توجه به حجم نمونه، تعدادی به صورت تصادفی انتخاب شده تا حجم نمونه تکمیل گردد.
ابزار گردآوری دادهها و اعتبار و روایی آن:
پرسشنامه میل ماندن در شغل: آزمونی که برای اندازه گیری میزان میل ماندن در شغل مورد استفاده قرار گرفت، توسط واینر و واردی - - 1980، به نقل از چرامی، - 1387 به منظور اندازه گیری میل ماندن در شغل ساخته شده است و توسط پاکاری و شکرکن 1370 - ؛ به نقل از چرامی، - 1387 ترجمه و تنظیم گردید. این پرسشنامه دارای چهار ماده است و آزمودنی ها می بایست هر کدام از گزینه ها را که بازگو کننده نظر آنهاست، انتخاب کنند.
نحوه نمره گذاری این پرسشنامه در یک پیوستار 1 تا 5 می باشد و حداقل نمره 4 و حداکثر نمره در این پرسشنامه 20 می باشد - پیرحیاتی و همکاران،. - 1391 پاکاری و شکرکن 1370 - ، به نقل از چرامی، - 1387 با به کارگیری آزمون مذکور در نمونه پرسنل شرکت نفت، ضریب پایایی این آزمون را با روش آلفای کرونباخ 0/84 و اعتبار پرسشنامه را 0/41 در سطح 0/01 گزارش نمودند. خوشکام، نیسی و شکرکن 1386 - ؛ به نقل از پیرحیاتی و همکاران، - 1391 در پژوهشی، ضریب پایایی پرسشنامه را با روش آلفای کرونباخ و تنصیف به ترتیب 0/75 و 0/65 محاسبه نمودند و ضریب اعتبار پرسشنامه از طریق همبسته نمودن با نمره یک سوال کلی 15 درجه ای عملکرد شغلی، 0/39 در سطح 0/001 گزارش کردند که نشان می دهد پرسشنامه از اعتبار مناسبی برخوردار است.
