بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و هوش تکنولوژیکی با نحوه استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اصفهان به تعداد 2033 نفر که تعداد 320 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. داده ها با استفاده از سه پرسشنامه استاندارد شامل پرسشنامه هوش فرهنگی - ارلی و آنگ1، - 2003، پرسشنامه استاندارد هوش تکنولوژی - استفن رودولف 2 و همکاران، - 2008 و پرسشنامه استاندارد نحوه استفاده ازشبکه های اجتماعی - روزنبرگ3، - 2016 گردآوری شده است.
روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط استاد راهنما و چند تن از استادان مجرب مورد تایید قرار گرفت. پایایی آزمون هوش فرهنگی از طریق آلفای کرونباخ 0/87، پایایی پرسشنامه هوش تکنولوژی 0/83 و پایایی پرسشنامه نحوه استفاده از شبکه های اجتماعی 0/90 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی از جمله فراوانی، میانگین، انحراف معیار و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون های چندگانه و آزمون تحلیل واریانس و نرم افزار spss23 و ایموس انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد بین هوش فرهنگی با ضریب همبستگی 0/215 و هوش تکنولوژیکی با ضریب همبستگی 0/316، با نحوه استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه و رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.
مقدمه
هوش فرهنگی به عنوان یکی از انواع هوش، همواره بر نحوه تعاملات افراد تاثیر داشته است و زمانی قابل استفاده است که محیط و افرادی که در آن محیط هستند از تنوع فرهنگی برخوردار باشند. شبکه های اجتماعی به ذات خود محیط های متنوعی هستند، لذا کاربرد هوش فرهنگی در این زمینه اهمیت دارد. از طرفی دیگر با رشد تکنولوژی نوع دیگری از هوش به نام هوش تکنولوژی به وجود آمد که در جامعه کنونی لازمه استفاده بهتر از تکنولوژی می باشد. شبکه های اجتماعی نیز جزء تکنولوژی های ارتباطی در دنیای مدرن به حساب می آیند که هوش تکنولوژی بر نحوه استفاده از آن موثر است. بنابراین تنوع شبکه های اجتماعی و ناگزیر بودن از استفاده از این تکنولوژی مدرن ارتباطی، می تواند زمینه ساز تاثیر پذیری از هوش فرهنگی و هوش تکنولوژی بر نحوه استفاده از آن را فراهم آورد.
مفهوم هوش فرهنگی برای نخستین بار توسط ارلی و انگ از محققان مدرسه کسب و کار لندن مطرح شد. این دو، هوش فرهنگی را قابلیت یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخ های رفتاری صحیح به این الگوها تعریف کرده اند. از نظر آنها، ابعاد هوش فرهنگی شامل شناختی، انگیزشی و رفتاری می باشد. بعد »دانش « آگاهی و اطلاع در مورد هنجارها، فعالیت ها و قراردادها در فرهنگ های مختلف حاصل از تجارب فردی و آموزشی و بعد انگیزش توانایی و تمایل به یادگیری و فعالیت در برقراری ارتباط با افرادی از فرهنگ های دیگر و بعد رفتار توانایی انجام رفتارهای کلامی و غیر کلامی مناسب در هنگام برقراری ارتباط با افرادی از فرهنگ های دیگر را منعکس می کند - . - ang & Erelly. 2004
در تعریفی دیگر پیترسون - 2004 - 4 هوش فرهنگی را یک قابلیت فردی برای درک، تفسیر و اقدام اثر بخش در موقعیت هایی دانسته که از تنوع فرهنگی برخوردارند و با آن دسته از مفاهیم مرتبط با هوش سازگارند که هوش را بیشتر یک توانایی شناختی میدانند. مطابق با این تعریف، در واقع، هوش فرهنگی با تمرکز بر قابلیتهای خاصی که برای روابط شخصی با کیفیت و اثربخشی در شرایط فرهنگی مختلف لازم است، بر جنبه ای دیگر از هوش شناختی تمرکز دارد. هوش فرهنگی5 هم چنین بینش های فردی را در بر میگیرد که برای انطباق با موقعیت ها و تعاملات میان فردی و حضور موفق در گروه های کاری چند فرهنگی مفید است - تقی پور و فولادی نژاد،. - 1396
در تعریفی دیگر، هوش فرهنگی چارچوبی برای یکپارچه سازی مفاهیم و پژوهش های مربوط به دو حوزه هوش و فرهنگ با یکدیگر است. هوش فرهنگی ساختاری مستقل از فرهنگ داشته که در یک محیط فرهنگی خاص برده می شود ولی مختص همان محیط نبوده، بلکه ظرفیت موثر بودن میان فرهنگ های مختلف است نه فقط درون فرهنگ ویژه - فرهنگی،. - 1374 بر این اساس می توان گفت هوش فرهنگی در تمام فرهنگ ها کاربرد خاص خود را دارد و ضمن اینکه به رشد تعاملات در جهت مطلوب تری کمک می نماید، همزمان با رشد تکنولوژی های جدید و انتقال این ارتباطات به دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی که خود محیطی چند فرهنگی می باشند، می تواند در کنار هوش تکنولوژی و تغییراتی که تکنولوژی در جامعه و ارتباطات6 افراد ایجاد می کند مورد توجه قرار گیرد.
به گفته شاعیدی - - 1390 تکنولوژی7 نوین ارتباطی در دنیای امروز باعث تحولات عظیم وپیچیده ای در روابط ومناسبات انسانی و ایجاد شکل جدیدی از الگوهای ارتباطی شده و به مقوله هویت نیزمفهوم جدیدی بخشیده است. تکنولوژی فرهنگ خاص خود را همراه میآورد واستفاده از محصولات تکنولوژیک به خودی خود موجب تحول فرهنگی در جامعه میشود. از ویژگی های تکنولوژی نوین، غیر قابل کنترل بودن آنهاست. اینترنت نیز به عنوان یکی از مظاهر بارز تکنولوژی های نوین ارتباطی که درطی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته، تاثیر بسیار مهمی بر ساختار اجتماعی و فرهنگی جوامع امروزی داشته است.
فرهنگ وتکنولوژی به عنوان سیستمهای باز، دارای اجزایی هستند که آن اجزا نیز با همدیگر در ارتباط می باشند که تغییر و دگرگونی در اجزای هر یک ازسیستم بر دیگری اثر میگذارد. تکنولوژی اطلاعات و هوش تکنولوژی باعث کمک به توسعه فرهنگ ها شده است و نیز در زمینه به دست آوردن اطلاعات در حداقل زمان وحل مشکلات به ماکمک زیادی میکند وسراسر عرصه گیتی ازاعماق دریا تا اوج فضا رامیدان جولانگاه انسان کرده است.
بر اساس نظر استفن رودلف8 و همکاران - - 2008 میتوان هوش تکنولوژی را به عنوان راهی مفید برای پاسخ به سوالات کلیدی که پیرامون هر فناوری یا برنامه توسعه محصول جدید پرسیده میشود، دانست. هوش تکنولوژیکی9 شامل دو بعد قدرت تصمیم گیری موثر10 و قدرت ریسک پذیری11 می باشد. در بعد تصمیم گیری تکنولوژی به عنوان ابزاری برای جمع آوری، تحلیل و کاربست اطلاعات موجود میتواند بر فعالیت اقتصادی تاثیر بگذارد ارزش هوش تکنولوژی به عنوان یک ابزار مدیریتی در آن است که این امر میتواند کیفیت تصمیم گیری های استراتژیک و عملیاتی را با اضافه کردن دیدگاه از شرایط خارجی و وقایع موجود بهبود بخشد.
به طور مشابه فرایند تصمیم گیری میتواند عایداتی را از هوش فناوری به دست آورد تنها در شرایطی که ساختار سازی آن برای درخواست پیرامون هوش فناوری باشد که به عنوان قسمتی اساسی از پایه آن برای عمل سازمان یافته قرار گیرد بنابراین این دو امر باید طوری طراحی شود که به عنوان دو همکار جدا ناشدنی در نظر گرفته شوند. تکنولوژی در دنیای امروز جایگاه ویژه ای در زندگی افراد پیدا کرده است و بسترهای گوناگونی برای ظهور آن فراهم آمده است که از بارز ترین آنها می توان به شبکه های اجتماعی اشاره نمود. این شبکه ها به دلیل داشتن محیط های چند فرهنگی و استفاده از تکنولوژی روز برای ارتباط بین افراد، کارابران زیادی را به خود جذب می نماید.
محققین در خصوص تعریف شبکه های اجتماعی که از تکنولوژی های نوظهور به حساب می آیند تعاریف زیادی ارائه داده اند. به گفته فرامرزیانی و همکاران - - 1395، شبکه های اجتماعی امکان تشکیل اجتماع های مجازی را فراهم می کنند و از نیروی پیش رونده در تغییرات اجتماعی و سیاسی جوامع محسوب می شوند. شبکه های اجتماعی مجازی، خدمات آنلاینی هستند که به افراد اجازه می دهند در سیستمی مشخص و معین، پروفایل شخصی خود را داشته باشند، خود را به دیگران معرفی کنند، اطلاعاتشان را به اشتراک بگذارند و با دیگران ارتباط برقرار کنند و این طریق افراد می توانند هم ارتباط خود با دیگران را حفظ کنند و هم ارتباط های اجتماعی جدیدی را شکل دهند.
