بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سلامت سازمانی، هوش معنوی، هوش سازمانی و هوش اخلاقی با عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان اداره رفاه بودکه از میان آنها 100نفر به روش تصادفی ساده به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سلامت سازمانی - هوی و فیلدمن، - 1996، هوش معنوی؛ هوش اخلاقی، و هوش سازمانی - البرت شت، - 2003 و عملکرد شغلی - ویلیامز واندرسون، - 1991 استفاده گردید. نتایج نشان داد که ازمیان متغیرهای هوش سازمانی؛ هوش معنوی، هوش اخلاقی و سلامت سازمانی تنها هوش سازمانی رابطه مثبت و معناداری با عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان دارد. نتایج حاصل از این پژوهش تاکید عمده ای بر شناسایی و ارتقا سطح ابعاد هشت گانه هوش سازمانی در راستای بهبود سطح عملکرد شغلی - عملکرد تکلیفی و رفتارهای مدنی سازمانی - دارد.
واژههای کلیدی: هوش معنوی، هوش اخلاقی، سلامت سازمانی، هوش سازمانی، عملکرد شغلی
-1 مقدمه
سازمان یک واحد اجتماعی است و هنگامی پدید می آید که افرادی با داشتن اهداف مشترک تمایل به همکاری جهت نیل به این اهداف داشته باشند.در سازمان ها و محیط های کسب و کار امروزی،درک میزان اهمیت توانمندی های مدیریتی و بهره گیری از ظرفیت های نیروی انسانی به عنوان منبع حیاتی جهت پیشرفت و کسب برتری رقابتی در حال افزایش است.روانشناسان هوش را به عنوان توانایی عملکرد مؤثر در زندگی تعریف کرده اند. بر اساس دیدگاه آرمیچل - 1 - 1990سازمانهای اثر بخش مهمترین وسایل دستیابی به پیشرفت در یک جامعه محسوب میشوند و در این میان،سازمانهایی به اثر بخشی خواهند رسید که علاوه بر داشتن شرایط ضروری از سلامت نیز برخوردار باشند - شکرشکن،. - 1383
به نظرلایدن و کلینگل - 2 - 2000سلامت سازمانی یک مفهوم تقریباً تازه ای است به معنی توانایی سازمان برای انجام وظایف خود به طوری مؤثر که باعث رشد و بهبود سازمان میشود.یک سازمان سالم جایی است که افراد می خواهند در آنجا بمانند و کار کنند و خود نبز افرادی سودمند و مؤثر باشند.امروزه مطالعات نشان می دهد که معنویت عمیقاً با هوش گره خورده است،به گونه ای که بسیاری از نظریه پردازان معاصر هوش را در قالب معنویت تعریف میکنند - ساغروایی سیما،غیور سید مرتضی،. - 1388هوش معنوی سازه های معنویت و هوش را درون یک سازه جدید ترکیب می کند.در حالی که معنویت با جستجو و تجربه امر قدسی1،معنا،هوشیاری اوج یافته2 و تعالی در ارتباط است،هوش معنوی مستلزم توانایی هایی است که از چنین موضوعات معنوی برای تطابق و کنش اثر بخش و تولید محصولات و پیامد های با ارزش استفاده می کند - امونز،. - 1999
-2 اهداف پژوهش
اهداف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سلامت سازمانی،هوش سازمانی،هوش اخلاقی و هوش معنوی در پیش بینی عملکرد شغلی کارکنان اداره کل استان اصفهان می باشد که در راستای این هدف اهداف زیر دنبال می شود:
-1تعیین رابطه بین سلامت سازمانی در رابطه عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان.
-2تعیین رابطه بین هوش سازمانی در رابطه عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان.
-3تعیین رابطه بین هوش معنوی در رابطه عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان.
-4تعیین رابطه بین هوش اخلاقی در رابطه عملکرد شغلی در کارکنان اداره کل استان اصفهان.
-3 روش اجرای پژوهش
پژوهش حاضر از نظر روش همبستگی واز حیث هدف کاربردی است.در این پژوهش ،پژوهشگر میزان همبستگی بین پنج متغیر سلامت سازمانی،هوش سازمانی،هوش اخلاقی،هوش معنوی و عملکرد شغلی را مورد ارزیابی قرار داده است.منظور از همبستگی،بررسی رابطه بین متغیرهای موجود در تحقیق می باشد.در پژوهش از نوع همبستگی،محقق متغیرها را دستکاری نمی کند بلکه متغیر های مورد نظر از طریق ابزارهای خود گزارشی اندازه گیری می شوند و رابطه بین متغیرها مورد بررسی قرار می گیرند - هومن،. - 1385منظوراز کاربردی بودن این پژوهش،ارایه راه کارهای عملی به ادارات دولتی در جهت بالا بردن عملکرد شغلی شان و میزان کاربرد این چهار متغیر در پیش بینی عملکرد شغلی کارکنان ادارات است.
-1-3 جامعه آماری،نمونه و روش نمونه گیری
جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان که در سال1392 مشغول به کار بوده و تعداد آنها 100 نفر می باشد.در این پژوهش جامعه ای به حجم 100 نفردر اختیار داریم.در این پژوهش برای جلوگیری از افت آزمودنی ،ابتدا 80 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند که به دلایل مختلف از جمله عدم پاسخ دهی وعواملی دیگر35 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت.
-2-3 ابزار پژوهش
برای سنجش متغیر های پژوهش از پنج پرسشنامه سلامت سازمانی،هوش سازمانی،هوش معنوی،هوش اخلاقی و عملکرد شغلی به شرح زیر استفاده شده است:
-3-3 پرسشنامه عملکرد شغلی
عملکرد شغلی در پژوهش حاضر با استفاده از پرسشنامه 7 مادهای ویلیامز و اندرسون - 1991 - سنجیده شد. پاسخهای این پرسشنامه بر روی مقیاس لیکرت 5 درجهای مشخص میشوند. ویلیامز و اندرسون - 1991 - ضریب آلفای کرونباخ این پرسشنامه را بین 0/80 تا 0/94 گزارش کردهاند. ضریب آلفای کرونباخ این مقیاس در پژوهش حاضر 0/82 به دست آمد.
-3-3 پرسشنامه هوش اخلاقی
هوش اخلاقی در پژوهش حاضر با استفاده از پرسشنامه16 ماده ای آلفرد بینه و تئودرسیمون - - 1908سنجیده شد.
-4-3 پرسشنامه سلامت سازمانی
سلامت سازمانی در پژوهش حاضر با استفاده از پرسشنامه سلامت سازمانی - - OHIهوی و فیلدمن - - 1996بوده که قبلاً شریفی - 1389 - در پروژه پژوهشی خود روایی و پایایی آن را سنجیده و ضریب آلفای کرونباخ0/96 را به دست آورده است.پرسشنامه مذکور شامل 44 سؤال میباشد که به بررسی مؤلفه های یگانگی نهادی،نفوذ مدیر،ملاحظه گری،ساخت دهی،پشتیبانی منابع،روحیه و تاکید علمی با استفادهاز مقیاس پنج درجه ای لیکرت - همیشه،غالباً،گاهی،بندرت،هرگز - می پردازد.
-5-3 پرسشنامه هوش سازمانی
هوش سازمانی نخستین بار در سال2003 میلادی توسط آلبرت شت طراحی شده و از 46 سؤال در طیف پنج درجه ای تشکیل شده است.
-6-3پرسشنامه هوش معنوی
هوش معنوی در پژوهش حاضر با استفاده از پرسشنامه هوش معنوی 24 سؤالی که در پژوهشنامه مدیریت-دکتر سید محمد مقیمی-جلد چهارم امده است،انجام شد.