بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: از عمده ترین جریان های حاکم بر حیات بشری در آغاز هزاره سوم میلادی فرایند کارآفرینی و خلاقیت است که اساس و بستر ساز تغییر و تحول و دگرگونی است.افراد، سازمان ها و جوامعی که نتوانند خود را با این تحولات پرشتاب همگام کنند دچار توقف، سکوت و اضمحلال می شوند. در این میان افرادی هستند که در زمانی که همگان بر هرج و مرج، نابسمانی،تناقض و عدم تعادل اذعان دارند، به دنبال به دست آوردن فرصتی هستند تا بتوانند با ارائه محصول و یا خدمت جدیدی به جامعه، تعادل را برقرار کرده و اوضاع را سامان بخشند و ارزشی از خود بر جای گذارند.این افراد که محورتوسعه اقتصادی هستند، کارآفرینان موجب می شوند تا سازمان های دیگر پیشی بگیرد و کشوری نسبت به کشورهای دیگر به نحو چشم گیر پیشرفت نماید.هدف این پژوهش، مشخص کردن رابطه بین کارآفرینی و خلاقیت در دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان سروستان بود.
روش: روش این پژوهش توصیفی همبستگی بود.جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی شهرستان سروستان به تعداد 1300نفر بودند که به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان تعداد297 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه کارآفرینی اسکاربرووف و زیمرر و خلاقیت رندسپیت استفاده شده است.که ضریب پایایی با آلفای کرونباخ به ترتیب 0/50و0/79بدست آمد.یافته ها: بین خلاقیت و کارآفرینی دانش آموزان ابتدایی رابطه معناداری وجود دارد.بین دانش آموزان ابتدایی از نظر خلاقیت رابطه معناداری وجود دارد.بین دانش آموزان ابتدایی از نظر کارآفرینی رابطه معناداری وجود دارد
واژگان کلیدی: کارآفرینی، خلاقیت،دانش آموزان
مقدمه
کارآفرینی فرآیند خلق چیز جدید و با ارزش، با اختصاص زمان و تلاش لازم، در نظر گرفتن خطرهای مالی، روانی و اجتماعی در نهایت رسیدن به رضایت فردی و مالی و استقلال است.به عبارت دیگر، کارآفرین فردی دارای ایده و فکر جدید است که با شناسایی فرصت های جدید، با ایجاد کسب وکار، محصول یا خدمات جدیدی را به بازار عرضه می کند.
-1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
11 خلاقیت و کارآفرینی
آمایلی عمل خلاق را عملی می داند که دارای دو ضابطه تازگی و مناسبت باشد.بنابراین به منظور پرورش افراد بیشتر در مسیر کارآفرینی، برنامه ریزی برای قابلیت کارآفرینی اهمیت زیادی پیدا می کند.کارآفرینی نیرو محرکه توسعه اقتصادی کشورهاست. راهی برای ایجاد مشاغل جدید و افزایش ثروت ملی است[1]خلاقیت یکی از صفات ثبوتیه خداوند است که بنابر فضل بی پایان خود، آن را به ما بندگان عطا کرده است، همانگونه که زندگی ما هدیده ایست از پروردگار متعال، نحوه زندگی ما نیز هدیه ای است از ما به خالق بزرگ جهان هستی است. در یک تعریف ساده و اجمالی می توان گفت که واژه خلاقیت به فرآیندهای ذهنی اطلاق می شود که منجر به راه حل ها، ایده ها، مفاهیم، حالات هنری، تئوری ها یا تولیداتی می شود که منحصر به فرد و جدید است. برای خلاقیت چهار مرحله تعریف کرده-اند؛ آمادگی، تکوین، الهام و تأیید.[2 ]خلاقیت را توانایی دیدن چیزها در یک نظر نو و غیر معمولی، دیدن مشکلاتی که هیچ کس دیگر امکان تشخیص موجود بودن آنها را نمی دهد و سپس ارائه رهیافت های جدید، غیرمعمولی و اثربخش می داند.[3 ] لوتانر - - 1992، خلاقیت را توانایی دیدن چیزها در یک نظر نو و غیر معمولی، دیدن مشکلاتی که هیچ کس دیگر امکان تشخیص موجود بودن آنها را نمی دهد و سپس ارائه رهیافتهای جدید، غیرمعمولی و اثربخش می داند
به طور کلی خلاقیت فرآیندی است که دارای چند مرحله به شرح زیر است:
مرحله آمادگی : شامل توجه دقیق و متمرکز بر روی مسأله تحت برررسی به-منظور حل مسأله است.
مرحله نهفتگی یا تکوین : عبارت است از زمان تفکر و واکنش.
مرحله اصرار و پافشاری : بعضی اوقات تلاش-های مصرانه مورد نیاز است که فعالیت-ها بیش-ترشود، اطلاعات جدید افزوده گردد و یا مسأله دوباره تعریف شود نا نتایج مختلف و جدیدی ایجاد گردد.
مرحه بینش و بصیرت : در این مرحله فرد ایده-ای را می-یابد که همواره در جست-وجوی آن بوده، ولی قبلا از آن غافل شده بوده است.
مرحله رسیدگی و تحقیق : در این مرحله بینش یا ایده-ی جدید برای اطمینان از اینکه معتبر و مناسب است، مورد آزمون قرار می گیرد[2]
کارآفرینی را می توان یک فرآیند پویا نامید؛ که شامل آرمان، تحول، دگرگونی و خلاقیت می شود. این فرآیند به کاربرد و استفاده ی نیرو و انگیزه ی افراد در جهت خلق و اجرای ایده های نو و همچنین راه-حل-های کاربردی احتیاج دارد . جوزف شومپیتر تئوری توسعه اقتصادی را با تئوری توسعه اقتصادی پیوند می دهد؛ به باور وی، کارآفرینی، ساده-ترین وسیله توسعه اقتصادی از راه نوآوری به عنوان یک عنصر اصلی است. از دید وی، کارآفرین یک نوآور است که ترکیب جدیدی را به وجود می آورد و آن می تواند: نوآفرینی یا ایجاد کالای جدید یا بهبود کیفیت یک کالا باشد؛ نوآفرینی روشی جدید برای تولید محصول صنعتی تازه باشد؛ بازاری جدید ایجاد کند؛ از منابع جدیدی بهره گیری کند؛ ایجاد شکل سازمانی جدید صنعتی باشد[4]
از دید شومپیتر، کارآفرین یک نوآور و یک رهبر است. بنابراین، کارآفرین شخصی است که ترکیبات جدیدی از محصول را خلق می کند، یا مانند شخصی است که می-خواهد ریسک هایی را برای سازماندهی و ساماندهی دوباره سازوکار اقتصادی و اجتماعی بپذیرد، یا مانند شخصی است که با به کارگیری فرصت های بازار، ناهماهنگی بین عرضه و تقاضا را ازمیان بر می دارد، یا شخصی است که خودش یک فعالیت تجاری دارد[5]پیرخایفی - - 1385 با رویکردی روانشناختی به بررسی پدیده "خلاقیت مدیریت و کارآفرینی" می-پردازد؛ وی ارتباط خلاقیت و مدیریت را مورد بحث قرار می-دهد و برآیند آن در قالب بحثی ویژه درباره مدیریت خلاق و کارآفرینی مطرح می کند.
فرید به نقل از باچولز - 1388 - ، در زمینه نقش خلاقیت کارآفرینان در بقاء و رشد سازمان بیان می-کند که کارآفرینان برای دستیابی به نیروی رقابتی پایدار برای سازمان، چاره-ای جز استفاده بهینه از فعالیت-های خلاقانه ندارند. نکته جالب در این تحقیق آن است که سازمان-ها و افرادی که توجه بیشتری به خلاقیت داشته-اند، پیروی بیشتری نیز از اخلاقیات در کسب وکار داشته-اند، که این مسأله تأثیر شگرفی در رضایتمندی مشتریان و رشد سازمان داشته است.طاهری و همکاران - - 1389 در پژوهش خود با عنوان بررسی رابطه کارآفرینی سازمانی فنی و حرفه ای نشان دادند که بین کارآفرینی سازمانی با خلاقیت همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین بین ابعاد کارآفرینی سازمانی با خلاقیت همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد که این نتایج با نتایج یافته های قبلی هماهنگ و همسو است.
کلانتریان به نقل از شکرکن - - 1390، در تحقیقی با عنوان"بررسی رابطه ساده و چندگانه خلاقیت انگیزه پیشرفت و عزت نفس با کارآفرینی" در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز چنین بیان کرده که نتایج این پژوهش با یافته های تحقیقات انجام شده در خارج از کشور هماهنگ بود.افسری - 1390 - ، به "بررسی نقش آموزش-های فنی وحرفه ای در توسعه کارآفرینی" می پردازد و در نتایج نشان می دهد که عمدتا دیدگاه و رویکرد دانش آموختگان فنی وحرفه ای مبتنی بر استخدام و کارجویی در ارگانهای دولتی و خصوصی است و رویکرد مبتنی بر ایده-پردازی تجاری کارآفرینی و خوداشتغالی با استقبال خیلی کمی صورت گرفته و عرصه آموزش-ها صرفا فنی وحرفه ای بوده و کمتر به مقوله کارآفرینی به طور جدی توجه شده استایمانی - - 1390،
با سنجش ویژگیهای کارآفرینی دهیاران و تأثیر مهارت های فنی وحرفه ای اذعان می کند که متغیرهای ترکیبی تحصیلات،مهارت های فنی وحرفه ای و تحصیلات تمایل به راه اندازی کسب وکار، بر میزان کارآفرینی دهیاران تأثیر ندارند، لیکن ترکیب متغیر سن مهارت فنی وحرفه ای و سن تمایل به راه اندازی کسب وکار با کارآفرینی دهیاران، رابطه معنی داری دارد .نخعی - - 1390 با بررسی "تأثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت کارآفرینی"، نتیجه می گیرد که دوره های آموزش فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت کارآفرینی دانشجویان تأثیر دارد و موجب بالا رفتن میزان خلاقیت کارآفرینی دانشحویان می شودشکاری - - 1390، به تبیین تأثیر متغیرهای استقلال طلبی، کنترل درونی، ریسک پذیری، انگیزه پیشرفت و خلاقیت در هنرآموزان فنی و حرفه ای می پردازد؛ و در نهایت عنوان می کند که کارآفرینی در زمینه استقلال طلبی، کنترل درونی، انگیزه پیشرفت و خلاقیت بالاتر از میانگین بوده است.
شمس نیا و همکاران - - 1390، در پژوهش خود با عنوان بررسی رابطه کارآفرینی و خلاقیت با میزان تحصیلات در کارکنان پارک های علم و فناوری نشان دادند که بین کارآفرینی و خلاقیت رابطه معناداری وجود دارد و این ارتباط از نوع مستقیم و خطی می باشد.بین کارآفرینی و خلاقیت با میزان تحصیلات رابطه معناداری وجود دارد و کارآفرینی و خلاقیت در کارکنان با میزان تحصیلات بالاتر،بیشتر خواهد بود.همچنین بین هر چهار بعد خلاقیت - سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط - با کارآفرینی همبستگی مثبت وجود دارد.فیضی و همکاران - - 1391، در پژوهشی تحت عنوان رابطه هوش شناختی تحمل ابهام با کارآفرینی در دانشجویان نشان دادند تحلیل رگرسیون چندگانه متغیرهای پیش بین هوش شناختی و تحمل ابهام با کارآفرینی کل آزمودنی ها و نیز به تفکیک در مردان و زنان در سطح 0/01معنی دار به دست آمد، رابطه هوش شناختی با کارآفرینی نسبت به تحمل ابهام قوی تر بود.
