بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین گرایش به کارآفرینی و تسهیم دانش شرکت هاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مستقر در استان اصفهان به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماري این پژوهش را کلیه شرکت هاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مستقر در استان اصفهان در سال 1392 به تعداد 30 شرکت تشکیل دادند که از این تعداد 23 شرکت در تکمیل پرسشنامه ها همکاري نمودند.
به دلیل محدود بودن تعداد آزمودنیها، نمونه آماري این تحقیق با جامعه آن برابر انتخاب گردید. در هر شرکت تعداد 10 پرسشنامه و در مجموع 230 پرسشنامه توزیع گردید - بین مدیران ارشد و میانی - . براي گردآوري داده ها از دو پرسشنامه میزان نوآورانه بودن سازمان ها - مقیمی و رمضان، - 1389، پرسشنامه توزیع و تسهیم دانش - مقیمی و رمضان، - 1389 استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط متخصصان تایید گردید. پایایی ابزارهاي پژوهش نیز با استفاده از ضریب آلفاي کرونباخ براي پرسشنامه توزیع و تسهیم دانش 0/888، براي پرسشنامه میزان نوآورانه بودن سازمان0/951 بدست آمد. یافته ها نشان داد که بین گرایش به کارآفرینی و توزیع و تسهیم دانش با r = 0/632 در شرکت هاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مستقر در استان اصفهان رابطه نسبتا قوي و مستقیم بدست آمد.
مقدمه
امروزه مطالعه ي کارآفرینی به یکی از عمومی ترین حوزه هاي پژوهشی و مطالعات مدیریت تبدیل شده است. از این رو اغراق آمیز نخواهد بود اگر بگوییم کارآفرینی در دهه هاي اخیر یکی از موضوعات داغ مطرح در جامعه ي آموزش و پژوهش علمی بوده است - مقیمی، . - 1383 واژه کارآفرینی از ادبیات اقتصادي کشور فرانسه در قرن 17 و 18 میلادي اقتباس شده است .این واژه از یک کلمه فرانسوي به معنانی مستعد شدن1 نشات گرفته است و اشاره به کسی دارد که با استفاده از فرصت ها و قبول ریسک در پی افزایش سود مسئولیت فعالیت پروژه را بر عهده می گیرد - لیتوئن2، . - 2000کارآفرینی در قلب هر سازمانی که در جستجوي بقا و کامیابی است خواهد بود.
در حقیقت کارآفرینی سازمانی الگوي مناسبی براي سازمان ها براي زندگی در محیط پر از تغییر و تحول است - جانسون3، . - 2001 میلر کارآفرینی سازمانی را پدیده اي چند بعدي تلقی می کند که شامل گرایش به نوآوري4، پیش نگري و ریسک پذیري در توسعه محصولات و تکنولوژي است - مقیمی، . - 1383 اقتصاد ایران در سال 1389 یکی از موانع مهم پیشرفت اقتصادي خود یعنی هدفمند کردن یارانه ها را پشت سر نهاد و با این حرکت در مسیري از تحول جدید قرار گرفت.
وضع تحریم هاي جدید سیاسی و اقتصادي از یک سو وبحران اقتصاد جهانی از سوي دیگر، مشکلات و موانعی را در مسیر اقتصاد ایران قرار داد، از طرفی دیگر با توجه به نقش و اهمیت کارآفرینی و سابقه درخشان کارآفرینان در توسعه بسیاري از کشورها و با توجه به مشکلات، موانع و سختی پیش روي اقتصاد ایران که کشور ما با آن مواجه است و دست یاري از هر سویی می طلبد، ترویج و اشاعه مفهوم کارآفرینی، بسترسازي براي فرهنگ حامی کارآفرینی و مهم تر از همه تربیت افراد - بویژه تحصیل کردگان - کارآفرین سازمانی براي تمامی جوامع به خصوص براي جوامع در حال توسعه اي مانند ایران از اهمیت و ضرورت حیاتی برخوردار است - قلیج لی، . - 1385
در دنیاي جدید، سازمان ها به عنوان پدیده هاي پویا، با محیطی که پیوسته در حال تغییر است، روبرو هستند. آنها براي همراهی با این محیط مجبور هستند که انعطاف پذیر و یادگیرنده باشند. از این روي دانش، موتور اساسی سازمان ها و عامل کلیدي براي تولید ارزش است - اعتباریان، . - 1389 تغییرات سریع در دنیاي امروز، سازمان ها را با چالش هاي مختلفی روبرو کرده است، اما در این میان سازمان هاي موفق هستند که به کمک روش هاي کارآمد مدیریتی از فرصت هاي ایجاد شده به نفع خود استفاده کنند.
مدیریت دانش یکی از این روش هاست. مدیریت دانش رویکرد ساخت یافته اي است که رویه هایی براي شناسایی،ارزیابی، سازماندهی، ذخیره سازي و بکارگیري دانش به منظور تامین نیازها و اهداف سازمان در خود جاي می دهد. طبق گفته نوناکا و تاکچی - 1995 - 5 در مدیریت دانش، مفهوم اساسی بحث تسهیم دانش می باشد. تسهیم دانش به عنوان یک فعالیت پیچیده اما ارزش آفرین، پایه و اساس بسیاري از راهبردهاي سازمانی است - منصوري و -4 نظر به این که نوآورانه بودن یکی از ابعاد گرایش به کارآفرینی می باشد در این پژوهش نوآورانه بودن معادل با گرایش به کارآفرینی در نظر گرفته شد.
طاهري دمنه و کنجکاو منفرد، . - 1390 رفتار تسهیم دانش براي کمک به ایجاد قابلیت هاي گوناگون سازمانی از جمله نوآوري مطرح شده است که براي عملکرد شرکت ها بسیار ضروري می باشد - کاگوت و زندر1، . - 1996 امروزه با پیچیدگی رقابت، کارآفرینی به عنوان یکی از مزیت هاي اصلی براي حیات شرکت محسوب می شود. همه شرکت ها براي بقا نیاز به ایده هاي نو و بدیع دارند. ایده هاي نو و بدیع هم چون روح در کالبد سازمان دمیده می شود و آن را از نیستی و فنا نجات می دهد. ظهور نوآوري در دانش نه تنها سازمان را قادر می سازد نسبت به رقبا مزیت رقابتی بدست آورند بلکه ابزار سودمندي براي ارتقاي عملکرد سازمانی را ارائه می کند. دانش به عنوان منبع عمده اي براي کارآفرینی و بهره وري سازمانی از اهمیت فوق العاده اي برخوردار است.
هدف عمده مدیریت دانش ایجاد و سازماندهی محیطی است که در آن افراد دانش خود را توسعه داده، با یکدیگر تبادل نموده، دانش دیگران را با دانش خود ترکیب کرده و نهایتا آن را به کار ببندند. از این رو مدیریت دانش به نوبه خود باعث کارآفرینی می شود و آن را منبع و مرجع اصل نوآوري و کارآفرینی دانسته اند - مقیمی، ملک محمدي، علم بیگی، . - 1388 دانش سازمانی و کارآفرینی در دنیاي پر شتاب معاصر، فرصت مناسبی است براي سازمان هایی که به خوبی آن را می شناسند و به کار می گیرند.
در عین حال تهدیدي جدي براي سازمان هایی است که به تحولات محیطی کم توجه بوده و آن را نمی شناسند. مدیریت دانش و کارآفرینی یک مفهوم جدید و پر طرفدار محسوب می شود و فرآیندي است که به سازمان کمک می کند تا اطلاعات و تخصص هاي مهمی که قسمتی از حافظه سازمان هستند و معمولا به یک حالت بدون ساختار در سازمان وجود دارند، شناسایی، انتخاب، سازماندهی، توزیع و منتقل نمایند - لاجوردي و خانبابایی، . - 1386
به منظور بررسی میزان توسعه یافتگی شرکت هاي پذیرفته شده در بورس اوراق و بهادار تهران، مستقر در استان اصفهان در زمینه تمایل به کارآفرین بودن و هم چنین دستیابی به دانش و تسهیم این شرکت ها تحقیق حاضر انجام گردید. نتایج احتمالی این تحقیق علاوه بر اینکه تاثیر تسهیم دانش را بر گرایش به کارآفرینی شرکت هاي مورد مطالعه روشن می کند و مدیریت این موسسات را نسبت به این نقش آگاه تر می نماید، هم چنین می تواند وضعیت موسسات و شرکت ها را نیز از نظر توسعه یافتگی - دانش محور بودن - نشان دهد.
پیشینه پژوهش
سلیمانی و فیضی و یوسفی - - 1391 در تحقیقی با عنوان بررسی میزان تاثیر مدیریت دانش بر نوآوري - در میان مدیران و کارکنان شرکت هاي فناور مستقر در پارك علم و فناوري دانش گاه ارومیه - ، رابطه معنادار را بین مدیریت دانش و نوآوري - محصول، فرایند، تدریجی ، بنیادي - بدست آوردند. بنابراین توجه بیشتر شرکت ها به مدیریت دانش، باعث افزایش نوآوري در آنها خواهد گردید.
