بخشی از مقاله
چکیده تحقیق
پژوهش حاضر به دنبال بررسی ارتباط بین مسئولیت پذیری اجتماعی، اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی و جاری و ارزش ایجاد شده برای سهامداران است. دراین پژوهش، تعداد 54 شرکت در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388-1392 بررسی شده است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی می باشد. روش آزمون فرضیه ها، آزمون همبستگی و رگرسیون است. برای آزمون فرضیه ها از نرم افزار های Eviews 7 و SPSS 16 استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که یک ارتباط منفی و معنی داری بین مسئولیت پذیری اجتماعی و اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی و جاری وجود دارد؛ همچنین با وارد کردن متغیرکنترلی، اهرم مالی با اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی رابطه منفی
و معنی داری دارد . همچنین، نتایج نشان می دهد بین مسئولیت پذیری اجتماعی و ارزش ایجاد شده برای سهامداران، بین اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی و جاری و ارزش ایجاد شده برای سهامداران رابطه ی آماری معنی داری وجود ندارد. از متغیرهای کنترلی وارد شده در رگرسیون نیز، بین متغیرهای اندازه شرکت و اهرم مالی با ارزش ایجاد شده برای صاحبان سهام رابطه منفی و بین متغیر های نرخ بازده دارایی ها و فرصت های سرمایه گذاری و ارزش ایجاد شده برای صاحبان سهام همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد.
واژگان کلیدی: مسئولیت پذیری اجتماعی، اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی، اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر جاری، ارزش ایجاد شده برای سهامداران
مقدمه
مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتها یعنی چگونه از طریق کسب و کار مسئولانه ایجاد ثروت می شود. مسئولیت اجتماعی شرکتها بر مسئولیت و پاسخ گویی به عنوان پایه و اساس رفتار یک سازمان در اجتماع تاکید دارد و ناظر بر چگونگی کسب و کار مسئولانه همراه با تولید ثروت است. - نیکوکار، . - 1387در واقع مسئولیت اجتماعی شرکتها از رویکردی می توان افزایش سود و به تبع آن افزایش ثروت سهامداران می شود که خود یک ارزش ایجاد شده برای سهامداران می باشد. از نگاه دیگر، شرکتها به دلیل مسئولیت پذیری اجتماعی از اجتناب مالیاتی خوداری نموده که بر سود شرکتها تاثیر دارد، اجتناب مالیاتی فرایندی است که از طریق آن شرکت اقدام به کاهش پرداختهای ناشی از مالیات بر درآمد به سازمان مالیاتی را دارد، پرداخت مالیات به کاهش سود برای سایر ذینفعان از جمله سهامداران می شود.
ادبیات پژوهش
مسئولیت پذیری اجتماعی: مسئولیت اجتماعی شرکتها به مشارکت داوطلبانه شرکت برای توسعه پاینده فراسوی الزامات قانونی اشاره دارد و یک روش برای کاهش شکاف بین شرکتها و انتظارات ذینفعان در قالب گزارشگری و افشای اطلاعات اضافی با رویکرد پایندگی به شمار می رود - مولر،. - 2010
اجتناب از مالیات: اجتناب مالیاتی را به عنوان هر گونه استراتژیی که بدهی مالیاتی شرکت را کاهش دهد تعریف می کنند. ارزش ایجاد شده برای سهامداران - : - CSV چنانچه نرخ بازده سرمایه گذار بیش از نرخ بازده مورد انتظارش باشد، ارزش دارایی سرمایه گذاری شده بیشتر بوده و ثروت بیشتری ایجاد می شود. به این افزایش ارزش ایجاد شده سهامدار، ارزش ایجاد شده برای سهامدارانٌ اطلاق می شود.
پیشینه تحقیق
فرناندز - 2002 - در دانشگاه ناواراٍ پژوهشی در رابطه با ارتباط بین ارزش افزوده اقتصادی و ثروت سهامداران انجام داد و بیان نمود که ارزش افزوده اقتصادی توان اندازه گیری ثروت سهامداران را ندارد.المیرَ و سبویُ - 2008 - در دانشگاه تونس، در پژوهشی با عنوان حاکمیت شرکتی و رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش ایجاد شده برای سهامداران به این نتیجه رسیدند که ارزش اقتصادی افزوده - EVA - پارامتر مناسبی نیست چون نمی تواند CSVرا توضیح دهد.دیسائی و دامیکاداماپالا - 2008 - تاثیر اجتناب مالیاتی بر ارزش شرکت را بررسی کردند. به این نتیجه رسیدند که تاثیر اجتناب مالیاتی بر ارزش شرکت بطور معنی داری مخالف صفر نیست.
کیم و همکاران - - 2010 در پژوهشی با عنوان، اجتناب مالیاتی وریسک سقوط قیمت سهام، به بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و ریسک سقوط قیمت سهام پرداختند. بررسی های آنها نشان داد در شرکت هایی که اقدام به اجتناب از پرداخت مالیات کرده اند، ریسک سقوط آتی قیمت سهام بیشتر است. آتوود و همکاران - - 2010، در پژوهشی به بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی، پایداری سود و رابطه آن با جریان های نقدی آتی پرداختند. یافته های این مطالعه نشان داد که اقدام به اجتناب از پرداخت مالیات، کیفیت سود شرکت را کاهش می دهد. دالیوال و همکاران - - 2011، در مطالعه ای به بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و میزان وجوه نقد نگهداری شده توسط شرکت پرداختند. نتایج بررسی های آنها نشان داد که بین اجتناب مالیاتی و میزان وجه نقد نگهداری شده توسط شرکت ها رابطه منفی وجود دارد.
نوروش، صالحی و کرمی - 1383 - به بررسی رابطه جریان های نقدی عملیاتی، سود عملیاتی و ارزش افزوده اقتصادی با ثروت ایجاد شده برای سهامداران پرداختند. نتایج این بررسی بیانگر آن است که ارزش افزوده اقتصادی شاخص بهتری برای پیش بینی ثروت ایجاد شده برای سهامداران بوده و قادر است به سهامداران نشان دهد مدیریت تا چه حددر ثروت آنها دخیل بوده است.رویایی و مهردوست - - 1388 در پژوهشی تحت عنوان نقش مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی، به این نتیجه دست یافتند که مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی سازمان نقش موثری دارند.جبارزاده کنگرلوئی و بایزیدی - - 1389 به بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی و تعهد سازمانی با محافظه کاری درگزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران پرداختند.
نتیجه پژوهش آنها بدین صورت بود که رابطه بین سازه های اخلاقی - مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت و تعهد سازمانی - و محافظه کاری مثبت بوده و تنها رابطه متغیر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت و محافظه کاری از لحاظ آماری معنی دار می باشد.فروغی و محمدی - - 1392 به بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و ارزش و سطح نگه داشت وجه نقد شرکت ها پرداختند. نتایج پژوهش نشان می دهد، اجتناب مالیاتی بر سطح نگهداشت وجه نقد و ارزش وجه نقد نگهداری شده توسط شرکت تاثیر منفی دارد.فرضیه های پژوهش این پژوهش به طور کلی شامل5 فرضیه اصلی می باشد که در زیر مورد بررسی قرار می گیرد.
-1بین مسئولیت پذیری اجتماعی، اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی رابطه وجود دارد.
-2 بین مسئولیت پذیری اجتماعی و اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر جاری رابطه وجود دارد.
-3 بین مسئولیت پذیری اجتماعی و ارزش ایجاد شده برای سهامداران رابطه وجود دارد.
-4 بین اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر نقدی و ارزش ایجاد شده برای صاحبان سهام رابطه وجود دارد.
-5 بین اجتناب مالیاتی بر اساس نرخ موثر جاری و ارزش ایجاد شده برای صاحبان سهام رابطه وجود دارد.
جامعه آماری، نمونه آماری و قلمرو تحقیق مجموعه واحدهائی که حداقل در یک صفت مشترک باشند یک جامعه آماری را تشکیل می دهند - خاکی، . - 1390 از آنجایی که هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی، اجتناب مالیاتی و ارزش ایجاد شده برای سهامداران می باشد، از این رو جامعه آماری پژوهش حاضر صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
