بخشی از مقاله
چکیده
خودشیفتگی صفتی شخصیتی است که اثرات بالقوه مهمی بر تصویر فرد از قابلیت ها و تواناییهایش دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودشیفتگی با خودکارآمدی در بین دانش آموزان شهر اردبیل انجام گردید. این پژوهش یک مطالعه همبستگی میباشد که جامعه آن شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه در سال تحصیلی 1394-95 بود. 150 نفر از آنان به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.
به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس شخصیت خودشیفته - NPI-16 - راسکین و هال و پرسشنامه خودکارآمدی عمومی - GSE-10 - شوارتز و جروسلم استفاده شد و داده ها با روش آماری همبستگی تحلیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد بین خودشیفتگی و خودکارآمدی رابطه ای مثبت و معنی دار وجود دارد. براساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت متغیر خودشیفتگی می تواند پیش بین خوبی برای میزان کارآمدی باشد.
مقدمه
باورهای افراد از خود، نشأت گرفته از شخصیت آنهاست؛ بنابراین انتظار داریم اختلالات شخصیت بر باورهای دانش آموزان از خود و توانایی هایشان تأثیر بگذارند. اختلال شخصیت به این صورت تعریف شده است: الگوی بادوام تجربه درونی و رفتار که به طور چشمگیری از انتظارات فرهنگ فرد منحرف میشود، فراگیر و انعطافناپذیر است، در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود، با گذشت زمان پایدار است و به ناراحتی یا اختلال منجر میشود - انجمن روانپزشکی امریکا، . - 2013 یکی از اختلالات نسبتا شایع شخصیت، اختلال شخصیت خودشیفته است.
شیوع این اختلال بر اساس تعریفهای DSM-IV بین صفر تا 6/2 درصد در نمونههای جامعه است. همچنین شیوع اختلال شخصیت خودشیفته در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان، 1/9 درصد گزارش شده است - فاتحی زاده، امامی و نجاریان، . - 1386 بر اساس تعریف DSM-5 افراد خودشیفته انسانهایی با احساس اهمیت شخصیت بزرگمنشانه و دلمشغولی به خیالپردازی های موفقیت، قدرت و زیبایی هستند که به تحسین بیش از حد نیاز دارند، از لحاظ میانفردی بهرهکش و فاقد همدلی بوده، احساس سزاواری دارند، حسادت میکنند یا معتقدند دیگران به آنها حسد میورزند و نیز رفتارها یا نگرشهای متکبر و پرنخوت نشان میدهند - انجمن روانپزشکی امریکا، . - 2013 همانطور که پیداست، خودشیفتگی بر خودپنداره فرد تأثیر میگذارد.
از جمله عناصر مهم خودپنداره، عزتنفس و خودکارآمدی است. پژوهشهای فراوانی ارتباط بین خودشیفتگی و عزتنفس را مورد بررسی قرار دادهاند - میلر و همکاران، 2011؛ پینکاس و همکاران، 2009؛ رز، . - 2002 اما ارتباط بین خودشیفتگی و خودکارآمدی نیازمند تحقیق بیشتری است. خودکارآمدی عبارت است از اعتقاد فرد به قابلیتهای خود در سازماندهی و انجام یک رشته فعالیتهای مورد نیاز برای مدیریت شرایط و وضعیتهای مختلف - بندورا، . - 1997 خودکارآمدی میتواند تحت تأثیر این قرار بگیرد که فرد در تکالیف موفق شده است یا خیر، بنابراین ممکن است بسته به رویدادهای اخیر، متغیر باشد - اندرسون، مور، هنسینگ، کرانتز و استالند-نیمان، . - 2014 از این حیث، خودکارآمدی مشابه عزتنفس است. بنابراین بر آن شدیم تا همبستگی بین خودشیفتگی و خودکارآمدی را در دانش آموزان دوره متوسطه بسنجیم.
روش نوع و طرح پژوهش: طرح استفاده شده در پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی میباشد.
جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهر اردبیل بود. 150 نفر شرکت کننده 89 - دختر و 61 پسر - با دامنه سنی 14 سال الی 18 سال از بین دانش آموزان به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحله ای انتخاب شدند.
ابزار پژوهش:
پرسشنامهی شخصیت خودشیفته : - NPI-16 - برای ارزیابی خودشیفتگی از مقیاس شخصیت خودشیفته - NPI-16 - ساخته راسکین و هال در سال 1979 استفاده شد. این پرسشنامه پرکاربردترین ابزار برای سنجش ویژگیهای شخصیت خودشیفته در سطح غیربالینی به شمار میرود - روساریو و وایت، - 2005 و متشکل از 16 جفت گویه است که پاسخدهنده باید یکی از آنها را انتخاب کند. اعتبار سنجی این ابزار در جمعیت ایرانی نشان داده است برای غربالگری در پژوهشهای مرتبط با خودشیفتگی مناسب است - آلفای کرونباخ - 0/79 = - محمدزاده، . - 1388 پرسشنامهی خودکارآمدی عمومی : - GSE-10 - پرسشنامه خودکارآمدی عمومی - GSE-10 - که توسط شوارتز و جروسلم ساخته شده است برای بدست آوردن میزان خودکارآمدی کلی شرکتکنندگان به کار گرفته شد. این پرسشنامه دارای 10 ماده مثبت و مقیاس لیکرت چهار گزینهای است و از پایایی و روایی لازم برخوردار است.
