بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سرسختی روانشناختی و کمال گرایی با تاب آوری روانی دانشجویانمتاْهل بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویانمتاْهل دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه بود. نمونه آماری نیز با استفاده روش جدول مورگان و بصورت روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 300 نفر از دانشجویانمتاْهل انتخاب شدند.
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه سرسختی روان شناختی اهواز ، مقیاس کمال گرایی فراست و پرسشنامه ی تاب آوری روانی کانر بودند. یافتهها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره نشان داد که بین سرسختی روانشناختی با تاب آوری روانی در دانشجویان رابطه مثبت معنی داری مشاهده می شود. بین کمال گرایی منفی با تاب آوری روانی دانشجویانمتاْهل رابطه منفی معنی داری وجود دارد. بین کمال گرایی مثبت با تاب آوری روانی دانشجویانمتاْهل رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. متغیرهای سرسختی روانشناختی و کمال گرایی مثبت به ترتیب می تواند تاب آوری روانی دانشجویا متاْهل را پیش بینی کنند.
مقدمه
یکی از عواملی که می تواند کارکردهای روانی اعضای خانواده در قالب تفکر، خلق و رفتار را بهبود دهد و توان مقابله با مشکلات هیجانی، جسمانی و روانشناختی را افزایش دهد تاب آوری1 می باشد. والر - 2009 - 2 تاب آوری را سازگاری مثبت فرد در واکنش به شرایط ناگوار - آسیب ها و تهدیدات - می داند. البته تاب آوری تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدید کننده نیست و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نمی باشد، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامونی خود است. می توان گفت تاب آوری، توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی در شرایط خطرناک است. افزون بر این اکثر پژوهشگران بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی می باشد.
تاب آوری تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدید کننده نیست و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نمی باشد، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامونی خود است. می توان گفت تاب آوری، توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی در شرایط خطرناک است. افزون بر این اکثر پژوهشگران بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی می باشد. اهمیت نقش تاب آوری به قابلیت تطابق انسان در مواجهه با فشارهای، غلبه یافتن در دانشجویان متاهل انکار ناپذیر بوده. این خصیصه با توانایی درونی شخص و مهار تهای اجتماعی و تعامل با محیط حمایت میشود، توسعه می یابد و به عنوان یک ویژگی مثبت متبلور میگردد.
متغیر دیگری که در ارتباط با تاب آوری مطرح می شود کمال گرایی است. کمال گرایی یک سبک شخصیتی چند بعدی است که با شمار زیادی از مشکلات روان شناختی، بین فردی ارتباط دارد. کمال گرایی یک اختلال نیست اما عامل آسیب زایی است که مشکلاتی را برای بزرگسالان، نوجوانان و کودکان به وجود می آورد. کمال گرایی یک منبع دایمی استرس است که اغلب اوقات فرد را با احساس ناکامی و شکست باقی گذارد. افراد کمال گرا خود را ملزم به بی نقص بودن می کنند. این انتظار ثابت و مداوم یک منبع استرس محسوب می شود - هویت3،. - 2012
مفهوم سرسختی روانشناختی ریشه در فلسفه وجود دارد. در اواخر دهه ی 1970 برخی از روانشناسان فلسفه وجودی در تبیین نظریه تحول از این دیدگاه به مفهوم سخت رویی رسیدند. و سخت رویی که از نظر فلسفی کم و بیش با واژه های چون شهود، جسارت، بی پروایی، شهامت و پایمردی وجه اشتراک دارد توسط سوزان کوباسا - 1997 - 4 معرفی و توسط همکارانش گسترش یافت. در واقع سرسختی روانشناختی نوعی سبک شخصیتی است که از مجموعه ای از صفات روانی تشکیل شده است.
برای افراد سرسخت حوادث و فعالیتهای روزمره، چالش انگیزاند، آنها تجربه های زندگی را سرشار می دانند و بر خورد با آنها را آموزنده تلقی می کند. این در حالی است که بسیاری از مردم رویارویی با حوادث زندگی را خسته کننده، ملال آور یا حتی تهدید آفرین تلقی می نمایند. افراد سرسخت نسبت به رویدادهای زندگی احساس کنترل بیشتری می نمایند و رویدادهای محیط را به گونه ای معنادار ارزیابی می کنند در حالیکه افراد غیر سخت نسبت به رویدادهای زندگی دچار احساس از خود بیگانگی، ناتوانی و تهدید می کردند.یقیناً چنین نگرشی در شیوه ی ارزیابی شناختی نقش عمده ای ایفا می کند.
در همین رابطه می توان به پژوهش های انجام شده در خارج و داخل کشور استناد کرد که ازجمله پژوهش گن - 2013 - 1 که به بررسی رابطه کمالگرایی با تاب آوری پرداخته بود، نتایج نشان داد که کوشش زیاد برای کمالجویی پاسخ رایج افراد برای مقابله با تاب آوری پایین است. به عبارتی دیگر بین کمالگرایی و تاب آوری رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین لارسنا2 و همکاران - 2013 - در تحقیقی در مورد ارتباط تفاوتهای جنسی با سرسختی روانشناختی و میزان تاب آوری در زوجین آمریکایی به عمل آمد و بر روی 800 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده مطالعه نمودند؛ نتایج حاکی از آن بود که سرسختی روانشناختی در مردان نسبت به زنان بیشتر است و در زنان و مردان به یک نسبت بین سرسختی روانشناختی و میزان تاب آوری رابطه مثبت معنی داری وجود دارد.
رایز3 و همکاران . - 2012 - در پژوهش که در مورد رابطه سرسختی روانشناختی و مذهبی بودن با تاب آوری در بین زنان افسرده در دانشگاه استرالیا صورت گرفت؛ نتایج نشان داد بین سرسختی روانشناختی و تاب آوری مثبت معنی داری وجود دارد و بین مذهبی بودن با تاب آوری مثبت معنی داری وجود دارد. میرجیان و کوردوا - 2012 - 4 رابطه میان سرسختی روانشناختی مشاهده شده، جهت گیری مذهبی و سلامت روان را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که سرسختی روانشناختی و جهت گیری مذهبی همسو بین زوجین، می تواند به طور پایا در روابط میان همسران و سلامت روان تاثیر مثبتی داشته باشد. همچنین نتایج حاکی از آن بود که در نهایت از لحاظ تفاوت های جنسیتی، زنان نسبت به مردان بیشتر مذهبی هستند و سرسختی روانشناختی در آنها کمتر مشاهده گردید. اما از لحاظ سلامت روان تفاوتی مشاهده نگردید.
مه نگار و پیکری فر، - 1392 - به بررسی رابطه ی سرسختی روانشناختی و تاب آوری با شادکامی در دانشجویان پرداختند و نتایج در سطح a = 05/0 نشان داد که بین سر سختی روان شناختی و تاب آوری با شادکامی رابطه مثبت وجود دارد. رضایی - 1392 - در پژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه ساده و چندگانه سرسختی روانشناختی و جهت گیری مذهبی با تاب آوری در دانشجویان،133 زوج دانشجوی ساکن در خوابگاه های دانشجویی را به روش تصادفی ساده انتخاب کرد. یافته های این پژوهش موید رابطه مثبتی بین با تاب آوری با جهت گیری مذهبی و سرسختی روانشناختی بوجود آمد.
