بخشی از مقاله
چکیده
سایکوپاتی پرخاشگری، فریبندگی، فقدان همدلی و احساس گناه را شامل میشود. هدف از پژوهش حاظر بررسی رابطه سرشت ومنش با سایکوپاتی در دانشآموزان دارای نشانه های سلوک است. روش این پژوهش از نوع همبستگی بود و نمونه پژوهش شامل97 دانشآموز دبیرستانی بودکه در سال تحصیلی 95 - 96 در دبیرستانهای شهر اردبیل مشغول به تحصیل بودند و به صورت نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند.
برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای اختلال سلوک فرم معلمان - شهریوری و همکاران ، - 1389، سایکوپاتی - لینام و همکاران، - 2016 و سرشت و منش - کلونینجر و شوارکیک، - 1994 استفاده شد و دادههای گردآوری شده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که سایکوپاتی با نوجویی از سرشت p<0/01 - ، - r= 0/46 رابطهی مثبت اما با آسیب پرهیزی - p<0/01 ، - r= -0/36، پاداش وابستگی - p<0/05 ، - r= -0/28، خودراهبری - p<0/01 ، - r= -0/21 و همکاری p<0/01 - ، - r= -0/35، رابطه منفی نشان داد.
مقدمه
الگوهای پرخاشگرانهی رفتار جزو شایعترین دلایل ارجاع کودکان و نوجوانان برای مداخلات روانپزشکی میباشد. هرچند بروز رفتارهای تکانشی در کودکان از لحاظ رشدی هنجار محسوب میشود اما کودکانی را که الگوهای پایدار رفتار پرخاشگرانه-ای را نشان میدهند که از اوایل کودکی شروع شده و حقوق اساسی همسالان و اعضای خانواده را نقض میکنند میتوان جزو دستهای محسوب کرد که به مرور زمان دچار الگوهای عمیق رفتارهای اختلال سلوک1 خواهند شد - کاپلان و سادوک2، 2015؛ ترجمه فرزین رضاعی، . - 1395 در دهههای اخیر توجه فراوانی به اختلالات دوران کودکی و نوجوانی شده و اختلال سلوک از شایعترین این اختلالات میباشد.
اختلال سلوک دو نوع فرعی دارد: نوع شروع کودکی و نوع شروع نوجوانی. در نوع شروع کودکی رفتارهای مرتبط با اختلال سلوک پیش از 10 سالگی شروع میشود اما در دیگری دیرتر شروع میشود - انجمن روانپزشکی آمریکا، 2013؛ ترجمه یحیی سیدمحمدی، . - 1394 از متغیرهای مهم در اختلال سلوک سایکوپاتی4 میباشد. صفت سایکوپاتی دارای دو ویژگی مهم شامل ویژگی بینفردی که تقلب، فریبندگی، بزرگنمایی، پرخاشگری و غیره است و دیگری ویژگی عاطفی شامل فقدان همدلی، احساسگناه و پشیمانی را شامل میشود - پاردینی5، لاکمن و فریک6، . - 2003 بین صفات شخصیتی سایکوپاتیک و فقدان همدلی و احساس گناه در روابط بینفردی کودکان و نوجوانان دارای اختلال سلوک رابطه قوی وجود دارد.
سایکوپاتیک میتواند در کودکی و نوجوانی وجود داشته باشد و ویژگیهای سایکوپاتیک در بزرگسالی تداوم ویژگیهای جامعهستیزی زودرس است - بیورک8، لوبر و لاهی9 ، . - 2007 شواهد پژوهشی نشان دادهاند که صفات شخصیتی سایکوپاتیک مهمترین علت رفتارهای پرخاشگرانه و مجرمانه است - بزدجان10، . - 2008 همچنین صفات سایکوپاتیک با افزایش رفتار ضداجتماعی مزمن و شدید ارتباط دارد - فریک، ری11، تورنتون و کان12، . - 2014 افراد مبتلا به اختلال سلوک علاوه بر رفتارهای بزهکارانه و پرخاشگریهای زیاد، دروغ های بی اهمیت زیادی را بیان میکنند و دست به شرارت های گروهی می زنند. - هالجین و ویتبورن،2013؛ ترجمه یحیی سید محمدی، . - 1394
مدل زیستی روانی بعد نگر که شامل سرشت13 و منش14 است و توسط کلونینجر - 1987 - 15 مطرح شد از متغیرهای دیگری است که مورد بررسی قرار میگیرد. سرشت به گرایشات فکری هیجانی و رفتاری درونزاد اشاره دارد - وایتل16، آلن17، لوبمن و یوسل18، - 2006 و هستهی هیجانی شخصیت است که شامل مولفههای نوجویی، آسیبپرهیزی، پاداش وابستگی و پشتکار است - شوآرکیک19، دراگانیس20، هیل21، بایون22، پرزی بک و کلونینجر23، - 2002 و منش تفاوت های فردی در اهداف و ارزشهای اجتماعی است و شامل ابعاد خود راهبری، همکاری و خود فراروی است - شوآر کیک و همکاران، . - 2002 دارای نوجویی بالا تمایل دارند رفتارهای پرخطر انجام دهند.
مطالعات نشان داده اند که افراد با آسیب پرهیزی پایین پرانرژی و با دل و جرأت هستند و سرزنش و توهین آنها را از انجام کاری باز نمیدارد - کلونینجر،. - 1989 همچنین سویک25، لمکول و کریچر - 2010 - 26 نشان دادند که دختران سایکوپاتیک که در زندان حبس بودند نمرات نوجویی بسیار بالا، اما نمرات آسیبپرهیزی، پاداشوابستگی و همکاری پایین داشتند. همچنین باسوگلو27، ابرینس28، آتس29، آنر30، ستین و همکاران - 2011 - 31 و لنوکس و دولان - 2014 - 32 بیان کردند که سایکوپاتی با نوجویی همبستگی مثبت اما با آسیب پرهیزی و خودراهبری همبستگی منفی دارد. لنوکس و دولان - - 2014 نشان دادند که افراد مبتلا به اختلال سلوک همکاری، پاداش وابستگی و آسیب پرهیزی پایین اما نوجویی بالا دارند.
