بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش با توجه به وظائف خطیر و پر استرس جمعیت هلال احمر تعیین رابطه بین فرهنگ سازمانی پرسنل موسسه آموزش عالی این جمعیت با فرسودگی شغلی ایشان می باشد.این پژوهش از نوع همبستگی بوده و به شیوه مقطعی - در سال - 1391 انجام گرفته است . حجم نمونه و جامعه آماري یکسان فرض شده و پرسشنامه ها بین تمامی پرسنل - 120 نفر - توزیع شد. براي گرد آوري داده ها علاوه بر پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک از پرسشنامه فرهنگ سازمانی هافستد و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش استفاده شد.نتایج نشان می دهد بین فرهنگ سازمانی با فرسودگی شغلی رابطه وجود دارد. یعنی ابهام گریزي با تکرار کلیه خورده متغیرهاي فرسودگی شغلی ونیز شدت مسخ شخصیت و شدت بی کفایتی شخصی ارتباط معکوس دارد. فردگرایی در مقابل جمع گرایی با تکرار و شدت مسخ شخصیت ارتباط معکوس دارد و مرد گرایی در برابر زن گرایی با تکرار بی کفایتی شخصی ونیز شدت تحلیل عاطفی و شدت مسخ شخصیت ارتباط مستقیم دارد.
واژگان کلیدي:فرهنگ سازمانی،فرسودگی شغلی،تحلیل عاطفی،بی کفایتی شخصیتی ،ابهام گریزي .
مقدمه
اگر زندگی روزمره خود را مرور کنیم نتیجه می گیریم که سازمانها شدیداً در زندگی ما نفوذ کرده اند ما روزانه با سازمانهاي متعددي در تماس هستیم و بیشتر مردم قسمت اعظم زندگیشان رادر سازمانها می گذرانند - ایران نژاد پاریزي و ساسان گهر ، 1383 ص . - 25به موازات آنکه افراد براي فعالیت و تماس با سازمان ها وارد می شوند با آداب لباس پوشیدن درآن سازمان ، داستانهائی که مردم درباره نحوه کارکردن می گویند، قوانین و روشهاي اداره سازمان ، روابط سازمان، نحوه تشریفات و مراسم و ....آشنا می شوند که بخشی از فرهنگ آن سازمان است.فرهنگ از لحاظ لغوي، واژه اي فارسی و مرکب از دو جز - فر - و - هنگ - می باشد. فر پیشوند و به معنی جلو ، بالا ، پیش و برآمده است و هنگ از ریشه اوستائی تنگنا و به معنی کشیدن ، وزن و سنگینی به کار رفته است.
این واژه مرکب از نظر لغوي به معنی بالا کشیدن و بیرون کشیدن است ، ولی هیچگاه در ادبیات فارسی به مفهومی که برخاسته از ریشه کلمه باشد ، نیامده است - پور کاظمی، 1383، ص . - 39فرهنگ اساساً مقوله اي بشري است . در نتیجه هر دانشی که در صدد مطالعه آن بر آید ناچار است ، جنبه هاي مختلف موجود درحیات و افعال بشر را که در این مقوله تبلور ضمنی یافته است مورد نظر قرار دهد - احمدي ،1390، ص . - 30این مفهوم یک ادراك است که افراد از یک سازمان دارند. فرهنگ سازمانی چیزي است که در سازمان وجود دارد نه در افراد . صفات ویژه ایست که به سازمان اختصاص دارد و نمایانگر مشخصات معمول و ثابتی است که یک سازمان را از دیگر سازمانها متمایز می کند.
فرهنگ سازمانی مجموعه اي از ارزشهاي کلیدي ، باورهاي راهنما و تفاوت هائی است که در اعضاي یک سازمان مشترك است. - عسگریان، 1388 ، ص . - 105فرهنگ سازمانی برداشتهاي مشترك اعضاءسازمان را نشان می دهد. این موضوع وقتی روشن می شود که ما فرهنگ را بعنوان سیستمی از معانی و مفاهیم مشترك تعریف نماییم - رابینز1،ترجمه الوانی،1384 ،ص . - 324از اوایل دهه 1980 به دنبال نظریات و تحقیقات جدید مدیریت ، فرهنگ سازمانی داراي اهمیت روز افزونی شده و یکی از مباحث اصلی و کانونی توجه مدیریت سازمانها را تشکیل داده است. جمعیت شناسان ، جامعه شناسان ، روان شناسان اجتماعی و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به آن مبذول داشته اند ودر این زمینه نظریه هاي زیادي را ابراز کرده اند و تحقیقات متعددي را انجام داده اند تا بتوانند در حل مسائل و مشکلات مدیریت از آنها بهره بگیرند - زمینی و حسینی نسب ، 1387، ص . - 122
هافستد2در تحقیقاتی علمی طی سالهاي 1973 تا 1978 با عنوان »دستاورد و فرهنگ ها« ، فرهنگ را در5 بعد اصلی نشان داد :
-1 فاصله قدرت - توزیع قدرت - : که سلسله مراتب و توزیع نابرابر نیرو را نشان می دهد. به بیان دیگر بیان کننده میزان پذیرش توزیع نابرابر قدرت توسط افراد و یا سازمانهاي کم قدرت تر است.
-2اجتناب از عدم قاطعیت - ابهام گریزي - : میزان تهدیدي است که افراد در صورت قرار گرفتن در موقعیت هاي مبهم احساس می کنند.
-3فرد گرائی در مقابل جمع گرائی : میزانی است که افراد به خود متکی می باشند و یا میزان تمایل افراد به مراقبت از منافع خود و خانواده شان.