بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی این مقاله، معرفی پتانسیل های اکوتوریسم شهرستان آستارا و تحلیل راهبردهای داخلی و خارجی موثر در توسعه این منطقه می باشد. روش تحقیق این مقاله توصیفی- تحلیلی می باشد. در این تحقیق، تجزیه و تحلیل برمبنای الگوی تحلیلی SWOT می باشد و در نهایت با در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار در منطقه شامل چهار گروه نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدها، راهبردهایی همسو با توسعه تفرجگاه ها در این منطقه ارائه گردیده است .یافته های این پژوهش حاکی از این واقعیت است که این شهرستان به لحاظ داشتن آب و هوایی مطبوع و دلپذیر بویژه در فصل بهار و پاییز و بهره مندی از مناظر چشم نواز طبیعی ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب های بزرگ طبیعت گردی ایران را داراست.
اما متاسفانه علی رغم وجود چنین توانمندی هایی هنوز نتوانسته از پتانسیل های موجود خود نهایت استفاده را کرده و گام های موثرتری را در جهت توسعه بردارد و این امر حاکی از این است که مدیریت اصولی و توام با آینده نگری همراه با عزم جدی توسط مدیران و سازمان های متولی در این منطقه وجود ندارد. از سوی دیگر، مانع اساسی و ضعف بزرگ در راه رسیدن به توسعه این منطقه، به مسائل مدیریتی، بودجه و سرمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی و ضعف در زیرساخت ها باز می گردد .
-1مقدمه
بشر امروزی همواره در راه فرار از روزمره گی های طولانی دامان طبیعت را بهترین مورد یافته است و این موضوع به سبب نیاز فطری و روحی انسان امری بدیهی و اجتناب ناپذیر است. ساخت پارکهای تفریحی، بوستان ها، تفرجگاه ها، باغ وحش و از این قبیل سازههای بشری راهی در جهت ارضاء این مهم است . ایران یکی از معدود کشورهای جهان با طبیعت زیبا و پدیده های زمین شناسی منحصر به فرد و شرایط جغرافیایی فوق العاده می باشد.
این کشور با برخورداری از پیشینه تاریخی و تمدنی کهن، اقلیم متنوع - چهارفصل - ، جاذبه های طبیعی مختلف - کوه ها، آبشار ها، سواحل زیبا - ، خرده فرهنگ های مختلف، معماری سنتی و مدرن بر گرفته از فرهنگ اسلامی، شخصیت های علمی، ادبی و فرهنگی مختلف، اماکن مقدس و متبرکه و... از مناطق زیبای دنیا و از نظر رخدادهای متعدد در دوران های مختلف زمین شناسی از دیر باز مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است و این مهم مربوط به نقطه خاصی از این کشور کهن نمی شود، بلکه در کل ایران گسترده است .
گردشگری پدیده ای چند بعدی است که ابعاد مختلف جامعه - اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره - و محیط را تحت تاثیر قرار می دهد - هال و پگ 1 ، - 2000پیشرفت تکنولوژی در قرن 21، باعث ایجاد وقت آزاد و افزایش رفاه بیشتری برای گذراندن اوقات فراغت انسان شده است به طوری که این قرن، عصر توریسم نامگذاری شده است - پاپلی یزدی و سقایی، . - 1390 توریسم یکی از بزرگترین و سودآورترین صنایع در جهان است و در بسیاری از کشورها به عنوان یک استرانژی توسعه از آن استفاده می شود - اکبرپور و مرادی پور، . - 2012 پدیده ها و فضاهای زیبا و جذاب زمین شناختی علاوه بر اینکه برای دانشمندان علوم زمین مهم تلقی می شوند و رازهایی از تاریخ تحولات کره زمین را مشخص می کنند، در تمام دوره ها و زمان ها انسانها را به خود جلب کرده اند - براندات وهمکاران2 ، - .
در دهه اخیر شاهد افزایش علاقه به رویداد های زمین شناسی و توسعه ژئوتوریسم به عنوان ابزاری برای حفاظت از میراثهای زمین می باشیم - کارواویال و دوران3 ، . - 2009 در چند سال گذشته، توریسم به عنوان واژه نو و بدیع نقش و اهمیت ویژه ای در توسعه صنعت گردشگری کشورها داشته است - دیوسالار، . - 1932 ژئوتوریسم یکی از شاخه های اکوتوریسم است که به بررسی پدیده های زمین شناسی و جغرافیایی در یک منطقه می پردازد - کارتنر4 ، . - 2003ژئوپارک مخفف ترکیب پارک زمین شناسی می باشد و به سرزمین هایی که پدیده های زمین شناسی بی همتا و تاریخ تکامل زمین شناسی مشخص دارند، گفته می شود.
- حقی پور، . - 2002 تا کنون 53 ژئوپارک ملی در شبکه جهانی ژئوپارک های یونسکو به ثبت رسیده است که از این تعداد 18 ژئوپارک در کشور چین بصورت یک شبکه، شناسایی و به ثبت رسیده است. از آنجا که تنها ژئوپارک جزیره قشم در کل خاورمیانه و در ایران به ثبت رسیده و با توجه به خصوصیات طبیعی و فرهنگی که سرزمین بزرگ ایران دارا می باشد؛ مکانیابی، برنامه ریزی، طراحی و شکل گیری چنین شبکه ای در کشور ایران نیز با توجه به تجارب جهانی ضروری به نظر می رسد .
-2پیشینه تحقیق
به دلیل جدید بودن ژئوتوریسم به عنوان یکی از شاخه های گردشگری، چه در سطح جهان و چه در ایران مطالعات و تحقیقات زیادی انجام است. اما با توجه به عالقه مندی بسیاری از زمین ریخت شناسان و زمین شناسان به این رشته جدید، مطالعات در سطح جهان و ایران در حال گسترش است.
