بخشی از مقاله
چکیده:
صنعت گردشگری به عنوان یک پدیده نو ظهور اقتصادی شناخته شده است. هرچند ظاهرا فعالیتی فرهنگی و صلح آمیز می باشد، اما به واقع فعالیتی اقتصادی به شمار می رود. این صنعت به دلیل دارا بودن ماهیت اقتصادی- اجتماعی تأثیر بسزایی درکاهش فقر،که انسانی ترین نوع توسعه است، را دارا می باشد. توسعه گردشگری با هدف فقرزدایی، کاهش مهاجرت، ایجاد رفاه اجتماعی، حفظ ویژگی های فرهنگ سنتی و منابع طبیعی، ایجاد فرصت های شغلی چند وجهی در کنار فعالیت های دامداری و کشاورزی در مناطق کمتر توسعه یافته، به عنوان عنصری اساسی و ضروری محسوب می شود. توجه به مدیریت بهینه ظرفیت های گردشگری مرتبط با طبیعت و تهیه و تدوین طرح های مدیریتی از جمله تبیین فرصت ها و چالش ها می تواند در مدیریت بهینه آن نقش بسزایی ایفا کند. شیمبار بعنوان یک ظرفیت اکوتوریسمی غنی، دارای اهمیت بالقوه ای است. تبدیل این فرصت بالقوه به بالفعل، رهیافتی است که به آن می پردازیم .
کلمات کلیدی: توسعه گردشگری، مدل SWOT ، اکوتوریسم ، اندیکا، شیمبار
مقدمه:
با افزایش روزافزون جمعیت و فشارهای زندگی ماشینی انسانها سعی دارند به محض یافتن فرصتی مناسب به دامن زیبای طبیعت پناه ببرند و روح خود را که از تشنج های زندگی شهری به ستوه آمده آرامش دهند. اندیکا از دیدگاه گردشگری منابع بالقوه داردولی تا مادامی که به جاذبه تبدیل نشود، ارزش گردشگری ندارد. در این بین شیمبار که به عنوان یکی از جاذبه های هدف گردشگری کشور مطرح است، بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. در این مقاله به بررسی توانمندی ها و جاذبه های گردشگری بررسی و شناسایی موانع توسعه صنعت گردشگری با استفاده از مدل SWOT پرداخته شده است. در پایان با توجه به مباحث بیان شده راهکارهای کاربردی در راستای توسعه صنعت اکوتوریسم ارائه می شود. - - 3
1-1موقعیت جغرافیایی شهرستان اندیکا
شهرستان اندیکا بین 49درجه و53 دقیقه تا49 درجه و52دقیقه طول شرقی ازنصف الانهارگرنویچ و بین 31درجه و43دقیقه تا 32 درجه و39 دقیقه عرض شمالی ازخط استوا درحاشیه شرقی استان خوزستان واقع شده است. - . - 4
-4-1روش تحقیق
روش تحقیق در این مقاله به شیوه توصیفی- تحلیلی با استفاده از پرسش نامه است بدین صورت که تعداد20 پرسش در قالب عوامل درونی و بیرونی ، فرصت ها و تهدیدها بین مسئولین و گردشگران مطرح و جمع آوری می شود و بعد از تجزیه و تحلیل به استخراج مولفه های تأثیرگذار در توانمندی ها و موانع توسعه صنعت گردشگری در منطقه شیمبار پرداخته شده و به نکات کلیدی و مهم در قالب مبانی نظری و موقعیت جغرافیایی پرداخته شده سپس با تنظیم مولفه به روش SWOT که یکی از شیوه های مدیریت و تصمیم گیری است و بعد از مشخص شدن نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت ها، استراتژی و راهبردهای مناسب ارائه گردد.
-2مدل مدیریت استراتژیک SWOT
مدل مدیریت استراتژیک عبارتست از بررسی محیطی، تدوین استراتژی، اجرا و ارزیابی و کنترل آن. - - 11 مدیریت استراتژیک در کنار ارزیابی فرصت ها و تهدیدهای خارجی، به نقاط قوت و ضعف نیز تکیه دارد که پس از شناسایی این عوامل چهارگانه، ماتریس SWOTهمانند جدول 1 تشکیل می گردد. تجزیه و تحلیل SWOT، شناسایی نظامند عواملی است که راهبرد باید بهترین سازگاری را با آنها داشته باشد منطق رویکرد مذکور این است که راهبرد اثربخش باید قوت ها و فرصت های سیستم را به حداکثر، ضعف و تهدیدها را به حداقل برساند. این منطق اگر درست بکار گرفته شود. نتایج بسیار خوبی برای انتخاب راهبرد اثربخش خواهد داشت. - - 14 این مدل یکی از ابزارهای استراتژیک تطابق نقاط قوت و ضعف درون سیستمی با فرصت ها و تهدیدات برون سیستمی است. هدف از این مقایسه شناسایی یکی از چهار الگوی خاص برای سازگاری موقعیت داخلی و خارجی است.
الف - قوت و فرصت - : - SO ناحیه یک، بهترین موقعیت است، سیستم با چند فرصت محیطی روبروست و قوت های بسیاری دارد که استفاده از فرصت ها را ترغیب می نماید. این وضعیت استراتژی رشد داخلی را توصیه می نماید.
ب - قوت و تهدید : - ST - در ناحیه دوم، سیستم دارای قوت های کلیدی است لیکن با محیطی تهدیدزا مواجه می باشد. در این وضعیت، استراتژی ها از قوت موجود برای ساختن فرصت های بلند مدت در سایر موارد استفاده می کنند. به عبارتی راهبرد تنوع توصیه می گردد.
ج - ضعف و فرصت - : - WO در ناحیه سوم، سیستم با یک فرصت خوبی روبروست، لیکن از چند ضعف داخلی رنج می برد که بهترین استراتژی رشد خارجی می باشد.
د - ضعف و تهدید - - WT در ناحیه چهارم، سیستم نه با فرصت و نه با قوت محیط داخلی مواجه می باشد بلکه از بعد داخلی با ضعف و از نظر بعد خارجی با تهدیدات متعددی مواجه می باشند. - - 13
-1-2 تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل SWOT اصطلاحی است که برای شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت ها و تهدیدهای خارجی که یک سیستم با آن روبروست به کار برده می شود با استفاده از این مدل از طریق تجزیه و تحلیل و سنجش محیط داخلی و نقاط ضعف ناحیه به نقاط ضعف و قوت درونی شناسایی شده و همچنین با جستجو در عوامل تآثیرگذار محیط خارجی فرصت ها و تهدیدهایی بررسی می شوند. - - 4 در واقع مدل مذکور دارای دو مرحله است در مرحله اول مورد مطالعه شناسایی می شود و کلیدی ترین آنها معرفی می گردد و در مرحله دوم روش های علمی و عملی برای حفظ نقاط قوت ، فرصت ها و نحوه تبدیل نقاط ضعف به قوت و تبدیل تهدیدها به فرصت ارائه می گردد.
