مقاله راههای اثربخشی برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعاتی

بخشی از مقاله

چکیده

نویسنده در این مقاله ابتدا با بررسی برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی آغاز و با توضیح اینکه سیستمهای اطلاعاتی در اغلب سازمانها به مثابه سیستمهای کاربردی منفرد در رابطه با مسائل مجزای سازمانی ایجاد میشوند. چنین عنوان میکند که خیلی کم طراحان این سیستمها تفکر طرح کلی سیستمهای اطلاعاتی را ارائه میدهند. در مقابل چنین رویکرد اتفاقی، بعضی سازمانها رویکرد برنامهریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی را انتخاب کرده اند - فرایند تشخیص نرم افزار ها، سخت افزار ها، و پایگاههای اطلاعاتی عمدهای که از برنامههای کاری استراتژیک تعریف شده حمایت میکنند. بدین معنی که، اولویت اجرایی فناوری اطلاعات بر مبنای ارتباط استراتژیک آنها رتبهبندی میشود.   در همین راستا نویسنده  تلاش میکند تا ثابت نماید    ،سازمان نیاز دارد نگرشی را به وجود آورد تا برنامه ریزی سیستمهای اطلاعاتی را با فرآیندهای کلی    مدیریت و برنامهریزی کاری در هم آمیزد.

ارل - Earl,1989 - پنج نگرش عمده را در برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی مطرح میسازد که بر بلوغ سازمانی فزاینده دلالت دارد سپس با استفاده از روش سنجی تحلیل رویههای موجودبراساس تعیین احتیاجات: ،تحلیل راهکار و .بررسی قابلیت اجرای پروژه ودرادامه با بررسی 8متدبرنامه های سیستم اطلاعات استراتژیک آنها راموشکافی نموده وبابررسی فرایند مدیریت استراتژیک IS/IT وتحلیل محیط ، وپورتفولیو ی سیستمهای اطلاعاتی را موشکافی نموده و سیستمهای باکاربرد مختلف را ارزیابی مقایسه و و مورد بررسی قرار می دهد. ودر نهایت با پیشنهاد عدالت رویه ای وفرصت های برنامه ریزی سیستمهای اطلاعاتی وابررسی اثربخشی سهم فناوری اطلاعات / - IT - سیستم های اطلاعاتی - IS - ، چشم انداز بهبود توسعه برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی را شرح داده ور ابطه بین فرایند اطلاعات استراتژیک برنامه ریزی سیستم ها و موفقیت آن را توجیه می کند .

مقدمه :

برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی سیستمهای اطلاعاتی در اغلب سازمانها به مثابه سیستمهای کاربردی منفرد در رابطه با مسائل مجزای سازمانی ایجاد میشوند. خیلی کم طراحان این سیستمها تفکر طرح کلی سیستمهای اطلاعاتی را ارائه می دهند. در مقابل چنین رویکرد اتفاقی، بعضی سازمانها رویکرد برنامهریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی را انتخاب کرده اند - فرایند تشخیص نرم افزار ها، سخت افزار ها، و پایگاههای اطلاعاتی عمدهای که از برنامه های کاری استراتژیک تعریف شده حمایت میکنند - . بدین معنی که، اولویت اجرایی فناوری اطلاعات بر مبنای ارتباط استراتژیک آنها رتبهبندی میشود.

اصطلاح برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی، بر برنامهریزی برای ایجاد سیستمهای کاربردی مبتنی بر رایانه دلالت دارد. این برنامهریزی ممکن است شامل فعالیتهایی نظیر تعریف نیازها به سیستم کاربردی، طراحی برنامه، و تخصیص منابع خاص برای ایجاد آن باشد. اما اصطلاح برنامهریزی سیستم اطلاعاتی، مفهوم وسیع تری دارد که به معنی برنامهریزی برای تعیین نیاز به سیستمهای اطلاعاتی است به گونهای که بتواند نیاز های بلند مدت و کوتاه مدت سازمان را برآورده سازند. آنتونی تحت عنوان سیستمهای برنامهریزی و کنترل، وظایف مدیریت را در سه سطح تعریف میکند، :

.1برنامهریزی استراتژیک : فرایند تصمیمگیری در خصوص اهداف، منابع مورد استفاده برای رسیدن به این اهداف و نیز تدوین استراتژیها و خط مشیهایی که برای تهیه منابع، آماده سازی، و نحوه استفاده از منابع لازم است.

.2کنترل مدیریت : فرایندی است که توسط آن، مدیران مطمئن میشوند، منابع سازمانی به طور کارامد حاصل شده و به طور موثر در جهت تحقق اهداف سازمانی به کار گرفته میشوند.

.3کنترل عملیات : فرایند حصول اطمینان از این که وظایف به طور موثر و کارامد انجام میشوند.

مطابق نظر آنتونی - Anthony,1965 - این سه فرایند سلسله مراتبی را تشکیل میدهند که با برنامهریزی استراتژیک شروع و به کنترل عملیاتی ختم میشود . در همین ارتباط ،سازمان نیاز دارد نگرشی را به وجود آورد تا برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی را با فرآیند های کلی مدیریت و برنامهریزی کاری در هم آمیزد. ارل - Earl,1989 - پنج نگرش عمده را در برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی مطرح میسازد که بر بلوغ سازمانی فزاینده دلالت دارد. با نگاه به مدل ارل اثربخشی پیوند بین برنامهریزی سیستمهای اطلاعاتی و استراتژی سازمانی را میتوان دریافت. مطابق این مدل پنج نگرش برنامهریزی در هر مرحله از بلوغ سازمانی به شرح زیر شکل میگیرد:

.1نگرش تکنولوژی مدار : این نگرش در مرحله اول، برای عمدتا متخصصان فناوری اطلاعات برای بر پاساختن بنیادها و معماری تکنولوژی اطلاعات اعمال و سیستمها و فناوری اطلاعات در سازمان نگاشت می شود.

.2نگرش روش مدار: در مرحله دوم، روشهای کاری مورد تحلیل قرار میگیرند تا نیاز به سیستمهای اطلاعاتی به طور منطقی تعریف میشود. مدیریت ارشد سازمان جهت گیری سازمان در خصوص IS/IT را تعیین میکند.

.3نگرش اداری: در مرحلهی سوم، برنامهریزی تفصیلی سیستمهای اطلاعاتی تحقق مییابد، و بودجه هزینه ای و سرمایهای برای نیل به کار کردهای سیستمهای اطلاعاتی تأمین میشود.

.4نگرش کارمدار: در مرحله چهارم، کسب مزیت رقابتی از طریق فرصتهایی کهIS/ITدر اختیار سازمان قرار میدهد، دنبال میشود. برنامههای کاری مورد تحلیل قرار میگیرند تا نقش کلیدی IS/IT در برآورده ساختن نیازهای کوتاه مدت و میان مدت مشخص شود. مدیریت ارشد و کاربران جهتگیری در مورد سیستمهای اطلاعاتی را تعیین میکنند.

.5نگرش سازمان مدار: در مرحله پنجم، یکپارچهسازی استراتژیهای کاری و سیستمهای اطلاعاتی دنبال می شود.