بخشی از مقاله
چکیده
اختلال یادگیری همواره یکی از بحث انگیزترین حیطه ها بوده به طوری که در گذر زمان دستخوش تحولات بسیار شده و تاکنون تعاریف متفاوتی از آن ارائه گردیده است .از جمله وجود تفاوت معنادار بین سطح پیشرفت واقعی و مورد انتظار .هدف از این پژوهش دستیابی به راههای کاهش اختلال یادگیری درس املاء در مقطع ابتدایی می باشد. این پژوهش به روش موردی بر روی دانش اموزی در پایه سوم ابتدایی صورت گرفته و یافته ها حاکی از آنست که توجه به واکنش های دفاعی ،روایتگری، خود رهبری و خود ارزیابی دانش آموزان و همچنین ارائه آموزش های ترمیمی و تدریس مقایسه ای حروف هم صدا یا هم شکل به دانش آموزان بالاتر از پایه اول میتواند در کاهش اختلالات یادگیری درس املاء تاثیر بسزا داشته باشد.
واژه های کلیدی:درس املاء، اختلال یادگیری، مورد پژوهی، دوره ابتدایی
مقدمه
یکی از مهم ترین شاخه های روان شناسی و آموزش و پرورش شاخه اختلال یادگیری است. مرسر معتقد است اختلالات یادگیری یکی از عمومی ترین اصطلاحاتی است که به طور گسترده به مشکلات عمومی یادگیری در 15 تا %20 دانش آموزان اطلاق می شود و معمولا برای دانش آموزانی به کار می رود که مشکلاتشان به طور مستقیم با ناتوانی های حسی ، جسمی و هو شی خاص ارتباط ندارد اگر چه دانش آموزان دارای اختلال در یادگیری و سازگاری اجتماعی نیز با چنین مشکلاتی مواجه هستند. - پیتر، ترجمه : حسینی ، - 1381
با توجه اینکه خواندن و نوشتن وسیله ای است که از یک طرف ، باعث پی بردن به افکار دیگران و همچنین آگاه ساختن دیگران از مقاصد و افکار ما می شود و از طرفی ما را به یادگیری رهنمود می باشد ، بنابراین تمام کوشش هایی که در زمینه آموزش زبان در دوره ابتدایی - آموزش ابتدایی به عنوان اولین مرحله آموزش همگانی با هدف پرورش استعداد ها و قابلیت های بالقوه کودکان می باشد . - انجام می گیرد باید در جهت پرورش ارکان اساسی آن یعنی شنیدن ، گفتن ، خواندن و نوشتن باشد. در این راستا هدف از انجام این پژوهش به روش موردی ، رفع مشکل املاء دانش آموزی به نام الناز در پایه سوم ابتدایی به مدت جلسه15 با همکاری والدین و معلم مربوطه می باشد .
انواع اختلالات یادگیری :
واژه اختلال یادگیری ابتدا در اواخر دهه 1950 و 1960 برای توصیف اختلاف یا تفاوت بین ناتوانی هوشی و اکتساب مهارت های تحصیلی که به وسیله آزمون های استاندارد شده اندازه گیری می شوند ، مورد استفاده قرار گرفت. به این معنی که کودک ناتوان در یادگیری ، هوش متوسط یا بالاتر از متوسط دارد اما نمی تواند به طور بسنده ای در مدرسه در یک یا بیشاز یک حوزه عمل کند. این مشکل در عملکرد ، ناشی از علل ناشناخته است اما معمولا به بد کاری احتمالی سیستم مرکزی نسبت داده می شود. - کاکاوند ، - 1385یکی از انواع اختلالات یادگیری ، اختلال تحصیلی می باشدکه آن ، اختلال در نوشتن نیمه فعال - املاء - است. املاء کلمه ای است عربی به معنی پر کردن ، مطلبی را تقریر تا دیگران بنویسند ، درست نویسی - زندی ، - 1386 چه بسا تعدادی از دانش آموزان دوره ابتدایی با آن در گیر هستند. این دانش آموزان معمولا از نظر توانمندی های ذهنی در سطح عادی هستند و اختلالات شدید عاطفی - رفتاری ندارند به این دانش آموزان که از ویژگی های بالا برخوردار ند کودک مبتلا به ناتوانی های یادگیری در املاء اطلاق می شود. از جمله محدودیت هایی که باعث بروز این اختلال می شود عبارتند از :
ضعف در عملکرد شنیداری : برخی از دانش آموزان هنگام نوشتن املا ء یک یا چند حرف را از کلمه های مختلف حذف می کنند و بالعکس برخی دیگر یک یا چند حرف دیگر به آن اضافه می نماید.
ضعف در حافظه دیداری: برخی از دانش آموزان نمی توانند صورت صحیح حروف الفبا یا شکل کلمه ها را از توالی حروف ساخته می شوند در حافظه دیداری خود ثبت کنند و به یاد آورند.
ضعف در حافظه حرکتی : برای یادگیری شکل صحیح کلمه های زبان و نوشتن نیمه فعال آنها - املاء - دانش آموزان باید حرف گونه های سازنده کلمه ها را بشناسند.
روش تحقیق :
روش مورد استفاده در این پژوهش روش موردی است. تحقیق موردی روشی است که یک مورد یا نمونه در عمل مطالعه میشود .در این روش افراد واقعی در شرایط و وقعیتهای واقعی مورد مطالعه قرار می گیرند.درمطالعه موردی تحلیل عمیق ،از یک مورد یا یک گروه و... خاص به دست می آید. - حسن زاده ، - 1390
یافته ها
تجربه زیستی پژو هشگر به عنوان آموزگار پایه های اول تا چهارم ابتدایی حاکی از آن است که دانش آموزی به نام الناز در پایه سوم ابتدایی در سال تحصیلی جدید به او معرفی شد که به شدت در درس املا ء مشکل داشت. جهت پی بردن به مشکل او، برگه امتحانی پایه های دوم و دیکته های کلاس ، سال تحصیلی جدید را همراه با دفتر مشق وی مورد بررسی قرار داده، همچنین با اجرای آزمون خواندن و درک مطلب - با توجه به تجربه پژوهشگر - و صحبت با اولیا ء و معلم وی در مورد شخصیت دانش آموز مربوطه متوجه شده که وی علاوه بر مشکل داشتن در خواندن - حفظی و طوطی وار ، عدم تشخیص حروف هم صدا یا هم شکل و... - شخصیتی کمرو و منزوی دارد که به زور چند کلمه را بیان می کند بنا براین ابتدا می بایست از سلامتی وضعیت شنوایی و بینایی او آگاه گردیده که شاید مشکل از این ناحیه باشد.
مثلا : نوشتن - رادا - به جای - دارا - لذا از والدین وی در خواست شده تا ایشان را نزد پزشک متخصص برده تا از نظر فیزیولوژیکی مورد بررسی قرار گیرد. خوشبختانه پس از انجام معاینات ، دانش آموز مربوطه مشکل خاصی نداشت. اما با اجرای آزمون تشخیصی شنیداری دکتر تبریزی متوجه شده که وی از لحاظ حساسیت شنیداری ، گنجایش حافظه شنیداری و توالی آن تا حدودی مشکل دارد در مورد ویژگی های شخصیتی او ، پس از صحبت با اولیا ء و معلم مدرسه متوجه گردیده که دانش آموز مربوطه ، دختری کم حرف ، خجالتی که نسبت به رنگ خودکار قرمز حساسیت دارد و اکثر فعالیت هایش را همواره با تردید و دودلی انجام می دهد به طوری که در بعضی موارد دستانش عرق و رنگ از رخسارش می پرد. با توجه به اطلاعات گرد آوری شده به این نتیجه رسیده شد که وی هم
