بخشی از مقاله
چکیده
آلودگی صدا به معنی رسیدن به سطحی از صداست که برای ساکنین نامطلوب باشد . امروزه بیمارستا نها نه تنها محیطی درمانی بلکه شفابخش هستند که یکی از فاکتورهای آن کنترل صداهای زمینه و اصلی است . عدم کنترل این صداها نه تنها موجب تشدید بیماری بلکه باعث افت کارایی مجموعه درمانی و پرسنل آن مجموعه می شود. آلودگی صوتی متاسفان ه در دهه های اخیر به شدت افزایش یافته و باعث ایجاد استرس در بیماران شده و استراحت و خواب آنها را مختل کرده است . در این مقاله راهکارهایی برای کنترل این عامل نامطلوب در دسته های زیر مشخص شدند : - 1 برنامه ریزی فضایی - 2 متریال های ساختمانی - 3 کنترل صداهای ورودی از خارج و تولید شده درداخل بیمارستان 4 - کنترل میزان محرمانگی صوتی
واژه های کلیدی : بیمارستان ، آلودگی ، صوت ، آکوستیک ، معماری
مقدمه
امروزه معماری مراکز درمانی از عملکردگرایی صرف، به ایجاد محیط شفابخش تغییر کرده است. محیط شفابخش در مراکز درمانی به معنی ایجاد فضایی است که تأثیرات مثبتی بر درمان بیماران داشته باشد. از مهمترین ارکان ایجاد چنین محیطی، حذف آلودگی صوتی است . آلودگی های صوتی به معنی وجود سطحی از صدا در محیط است که برای ساکنان آن محیط آزار دهنده باشد ؛ با این حال امروزه آلودگی صوتی به عنوان یکی از فرآورده های جانبی فن آوری پیشرفته، در شهرهای بزرگ مشکل آفرین است و یکی از مکان های حیاتی در این رتباط مراکز درمانی و بیمارستان هاست ]موفق و جلیلزاده 1389 آلودگی صوتی در مراکز درمانی : انتشارات دانشگاه تهران [
آلودگی های صوتی و محیط های درمانی
مسئله آلودگی صوتی در بیمارستان ها به عنوان عامل بزرگ استرس زا برای بیماران و همچنین کارکنان بیمارستان بشمار می آید. یافته ها نشان می دهد در مراکز درمانی، با کاهش آلودگی صوتی رضایت بیماران از خدمات ارائه شده افزایش می یابد، کیفیت خواب آنها بهبود و فشار خونشان کاهش می یابد ؛ همچنین کارکنان اثربخشی و کارایی عملکردی بالاتری خواهند داشتند . بیمارستان یکی از نهادهای مهم ارایه خدمات بهداشتی درمانی است که با امکانات و تسهیلات خود در بازگرداندن سلامت جسمی و روحی افراد بیمار، تحقیقات پزشکی و آموزش نیروهای مورد نیاز گرو ههای بهداشتی و پزشکی، نقش مهمی را ایفا می کند و وجود محیط آرام، یکی از مسایل مهم و اصلی در هنگام بستری بودن بیماران در بیمارستان است. توجه به آرامش و آسایش بیمار در زمان اقامت و بستری در بیمارستان با توجه به دردهای وی حائز اهمیت خاصی است .
بالاتر از حد مجاز بودن آلاینده ها می تواند بیماری فرد را تشدید نماید علاوه بر این در صورتیکه عوامل زیان آور محیط کار از حدمجاز فراتر رود بر کارکنان تأثیر خواهد گذاشت و در نتیجه اثر منفی در ارائه خدمات مناسب به بیماران خواهیم داشت لذا مکان یابی صحیح بیمارستان و اتخاذ تدابیر مناسب در جهت کاهش آلودگی صدا یکی از مهمترین نکاتی است که باید مدنظر قرار گیرد. در این تحقیق وضعیت صدا در بیمارستانهای مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت استراتژی های مناسب برای کاهش صدا در این بیمارستان با توجه به منابع تولید صدا تدوین می شود . بیمارستان به عنوان محیط ارائه خدمات درمانی تحت تاثیر منابع تولید آلودگی صدا قرار دارد که می تواند از جنبه های بهداشتی و آسایشی بر بیماران و کارکنان آن تاثیرات منفی داشته باشد. علاوه بر نیاز کارکنان به محیطی آرام برای خدمت دهی مطلوب، توجه به آسایش بیماران در زمان بستری در بیمارستان در روند بهبود بیماری آنان بسیار حائز اهمیت است .
از طرف دیگر اختلال در خواب، در مناطق پر سر و صدا ممکن است خطر بیمار یهای قلبی- عروقی، فشار خون و ایست قلبی را افزایش دهد مدارک علمی کافی وجود دارد که صدا می تواند باعث مشکلات شنوایی، فشار خون، بیماری های قلبی، اذیت و آزار، آشفتگی در خواب شود . آلودگی صوتی در بیمارستا نها و عواقب آن برای جامعه بیماران، محققان زیادی را بر آن داشته است که در چندین کشور از جمله ایران روی این مسأله تحقیق و مطالعه کنند. در ادامه به برخی از آ نها اشاره م یگردد. ] موفق و جلیلزاده 1389 آلودگی صوتی در مراکز درمانی : انتشارات دانشگاه تهران [
روش و مواد بررسی:
این مقاله به روش مروری و با مطالعه مقالات علمی مرتبط با موضوع انجام شده است و که در آن به بررسی نمونه های اجرا شده در جهان و نمونه های بررسی شده داخلی و تبعیت آنها از ضوابط جهانی آکوستیکی پرداخته شده است
تعاریف اولیه :
- - Sound Pressure Level - میزان فشارصدا دسیبل : بلندی فیزیکی یک صدا در مقیاس - تراز صدا با واحدی به نام دسیبل اندازه گیری می شود. در بیمارستان ها آژیر های کلینیکی، تجهیزات پزشکی، چرخ های دستی، پله ها و بسته شدن در ها همگی می تواند مولد صدا باشد .
- - Background noise - صدای پس زمینه : تمام صداهای مستقیم و غیر مستقیمی است که برای گوش انسان قابل شنیدن است و دارای نیروی تداخل با سیگنال های صوتی خواسته - برای مثال هشدارهای تجهیزات پزشکی - ، یا ناخواسته - برای نمونه مکالمات خصوصی - است.
- - Reverberation Time - زمان ارتعاش : زمانی که طول می کشد تا صدا پس از توقف منبع صدا، تا 60 دسیبل ضعیف شود زمان ارتعاش است کنترل ارتعاش صوت در محیط های مراقبت پزشکی از طریق انتخاب مناسب مصالح و نازک کاری ساختمان، برای محدود ساختن انتقال سروصدا، دارای اهمیت است.
- - Noise reduction coefficent - ضریب کاهش سروصدا : نرخ عددی است که ویژگی جذب صدای ماده را براساس متوسط جذب برای مواد، نشان می دهد. اگر مادهتقریباً 70 درصد از NRC جذب کنددر این حالت 30 درصد مابقی به فضا منعکس می شود.
- - Sound Transmission Class - رسته - کلاس - انتقال صدا : رقم مقایسه ای است که کارایی مصالح ساختمان - برای مثال دیوار ها، سقف، کف - را برای کاهش انتقال صدا نشان می دهد. هرچه این عدد بزرگتر باشد، مواد بیشتر می توانند از انتقال صدا جلوگیری کنند .
- - Ceiling Attenuation Class - رسته - کلاس - میرایی یا تضعیف سقف : در واقع ، درجه بندی توانایی سیستم سقف برای کاهش انتقال صداست؛ و به واحد دسیبل نشان می دهد که چه مقدار صدا بین فضاهای دارای بیشتر باشد، CAC سقف مشترک، تضعیف خواهد شد. هرچه رقم ، کمتر از CAC 25 نشان دهنده عملکرد بهتر است.
- - Privacy Index - شاخص محرمانگی : مقیاس مورد استفاده برای اختفا و محرمانگی صحبت در فضای معین است . یعنی صحبت در خارج از آن فضا قابل فهم نخواهد بود. - هرچند ممکن استتصادفاً به گوش 80 درصد تا 95 درصد دارای اختفای سخن PI برسد - . و همچنین فضاهایی که با PI عادی هستند، به این معنی که مکالمه در آن فضا ممکن است تصادفی شنیده شود، اما به طور کامل قابل فهم نخواهد بود .